Łąkotka tarczowata w większości przypadków dotyczy przedziału bocznego stawu kolanowego. Opisuje patologicznie zbudowaną łąkotkę, co daje w rezultacie szereg objawów.
Czym jest łąkotka tarczowata?
Boczna łąkotka tarczowata została podzielona na 3 typy:
- Całkowitą.
- Częściową.
- Typu Wrisberga.
Łąkotka tarczowata całkowita
Całkowita łąkotka tarczowata zajmuje cały boczny przedział stawu kolanowego. Jest grubsza niż fizjologiczna, która ma zwykle do 14 mm grubości. Środkowa strefa łąkotki jest najgrubsza, a obwodowa ma zazwyczaj prawidłową wysokość.
Łąkotka tarczowata częściowa
Częściowa łąkotka tarczowata jest większa i grubsza w porównaniu z normalną łąkotką. Kształtem przypomina kiełbaskę.
Łąkotka tarczowata typu Wrisberga
Łąkotka typu Wrisberga nie posiada więzadła łąkotkowo-piszczelowego w obrębie rogu tylnego i z reguły jest niestabilna. Obecnie najpopularniejsza teoria wiąże przyczynę powstawania łąkotki tarczowatej z nieprawidłowymi ruchami pierwotnie niestabilnej łąkotki, które uniemożliwiają zachowanie jej prawidłowego kształtu.
Patologiczna ruchomość prowadzi do powiększania jej rozmiarów i zmiany kształtu. Poprzednia teoria, mówiąca o zaburzeniu procesów inwolucyjnych, w wyniku których łąkotka tarczowata uległa przemianie w łąkotkę o prawidłowym półksiężycowatym kształcie, nie została potwierdzona w badaniach anatomicznych.
Objawy
Przedmiotowe i podmiotowe objawy obejmują:
- strzelające kolano;
- ból;
- blokadę ruchów;
- brak wyprostu stawu kolanowego;
- wybrzuszenie bocznej szpary stawowej.
Początkowo pojawiają się bloki, ograniczenie ruchów czy przeskakiwania i trzaski w kolanie. Ból dołącza dopiero później i zazwyczaj towarzyszy przeskakiwaniu łąkotki lub pojawieniu się torbieli w bocznej szparze stawu. Niekiedy powiększona łąkotka może powodować zablokowanie stawu.
Pierwsze objawy pojawiają się zwykle w wieku szkolnym, jednak schorzenie bywa rozpoznawane nawet u 2-3 letnich dzieci. Dodatkowo warto wspomnieć, że u dzieci choroba może pozostać bezobjawowa i nie wymaga leczenia. Bywa stwierdzana przypadkowo podczas rezonansu magnetycznego kolana lub podczas artroskopii tego stawu.
Zobacz również: Artroskopia kolana – skutki zaniedbania rehabilitacji po zabiegu.
Czynniki ryzyka
Z powstawaniem łąkotki tarczowatej wiązano wiele nieprawidłowości anatomicznych, takich jak:
- pogłębienie bocznego plateau piszczeli;
- wysokie przemieszczenie głowy kości strzałkowej;
- niedorozwój bocznego kłykcia kości udowej i bocznej części wyniosłości międzykłykciowej piszczeli;
- nieprawidłowy kształt kostki bocznej;
- poszerzenie bocznej szpary stawowej;
- niedorozwój mięśni strzałkowych.
Jedynie nadmiernie wysokie położenie głowy kości strzałkowej i poszerzenie jamy stawowej są istotnie związane z łąkotką tarczowatą.
Jak zdiagnozować łąkotkę tarczowatą?
Wstępem do diagnozowania jest przeprowadzenie wywiadu z uwzględnieniem występujących objawów.
Następnie należy wykonać rezonans magnetyczny, który jest najlepszą metodą diagnozowania w tym przypadku, ponieważ aż u ponad 90% przypadków pozwala na postawienie właściwego rozpoznania. Łąkotkę tarczowatą można rozpoznać, jeśli na 3 lub więcej sąsiednich przekrojach strzałkowych o średnicy 5 mm widoczna jest łąkotka wypełniająca cały obszar pomiędzy przednią, a tylną częścią plateau piszczeli.
Zobacz również: Badanie stawu kolanowego.
Leczenie
Celem leczenia jest między innymi stabilizacja łąkotki, przy czym podczas leczenia operacyjnego dąży się także do zmiany jej kształtu tak, aby był jak najbardziej zbliżony do prawidłowego. Prawdopodobnie najlepszym rozwiązaniem jest wydrążenie łąkotki oraz odtworzenie jej stabilności.
Zmiana kształtu łąkotki tarczowatej nie jest łatwa i wymaga wiele czasu oraz cierpliwości. Nieprawidłowa budowa łąkotki, zwłaszcza całkowitej, utrudnia jej wizualizację w czasie operacji. Chrząstka łąkotki tarczowatej jest twardsza, co utrudnia jej modelowanie.
Okres rekonwalescencji po operacji trwa zwykle 3 miesiące. Po zakończeniu rehabilitacji pacjenci wracają przeważnie do uprawianej wcześniej aktywności fizycznej.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tomaszewski R., Kler J., Gap A., (i inni), Artroskopowe leczenie łąkotki tarczowatej bocznej u dzieci, Artroskopia i Chirurgia Stawów, 7/2011.
- Armfield D., Collins M., Crowl A., Medycyna sportowa, współczesne metody diagnostyki i leczenia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.