Gibkość zgodnie z definicją jest zdolnością organizmu do osiągania jak największej amplitudy i zakresu ruchów. Nie jest cechą motoryczną, którą można w dużym stopniu wyćwiczyć w krótkim okresie czasu. Bezpieczne zwiększanie gibkości wymaga czasu i zależy od kilku czynników:
- wieku i płci;
- budowy anatomicznej ścięgien, stawów, mięśni;
- temperatury zewnętrznej, zmęczenia i znużenia;
- koordynacji ruchowej;
- pory dnia, ponieważ rano gibkość jest mniejsza niż wieczorem.
Kształtowanie gibkości
Gibkość jest cechą, którą najlepiej kształtować w wieku 10-16 lat, przy czym optymalnym czasem jest wiek 10-12 rok życia. Ćwiczenia kształtujące tę cechę można podzielić na pasywne, statyczne, dynamiczne oraz stretching.
Jej ćwiczenie jest niezwykle ważne, ponieważ słaby poziom gibkości skutkuje m.in.:
- zwiększoną skłonnością do kontuzji;
- osłabieniem tempa nauczania techniki;
- problemami z koordynacją;
- zmniejszeniem dynamiki ruchu.
Trening ma charakterystyczną budowę – powinien rozpocząć się 5-15 minutową rozgrzewką. Jest ona niezwykle ważna, ponieważ w celu uniknięcia kontuzji konieczne jest rozgrzanie wszystkich struktur. Następnie można przejść do części właściwej, która trwa od 15 do 40 minut i polega na wykonywaniu ćwiczeń rozciągających. Najlepiej, aby ćwiczenia dynamiczne były przeplatane z ćwiczeniami statycznymi. Uważa się, że wówczas trening jest najefektywniejszy. Część końcowa trwa około 5 minut i polega na wyciszeniu i rozluźnieniu organizmu.
Ważne, aby podczas trwania całego treningu skupiać się na oddychaniu, ponieważ uspokaja i pomaga się rozluźnić. Jest to podstawą skutecznego rozciągania. Dodatkowo warto poznać metodykę zajęć, czyli stosunek ilości ćwiczeń i ich powtórzeń do serii. Zwykle wykonuje się od 2 do 15 powtórzeń w 3-6 seriach. Można ćwiczyć zarówno jedną grupę mięśniową jak i kilka.
Zobacz również: Ćwiczenia oddechowe w rehabilitacji.
Rodzaje gibkości
Podstawowy podział wyróżnia gibkość ogólną i specjalną.
- gibkość ogólna – duża ruchomość we wszystkich stawach, niezależnie od specyficznych wymagań danej dyscypliny. Jest podstawową sprawnością umożliwiającą podejmowanie różnych zadań treningowych;
- gibkość specjalna – sprawność wymagana przez daną dyscyplinę do określonych ćwiczeń.
Ze względu na aktywność ćwiczącego wyróżniamy gibkość:
- gibkość aktywną – umiejętność uzyskiwania dużej amplitudy ruchu w efekcie działania mięśni ćwiczącego;
- gibkość pasywną – zdolność do uzyskiwania dużej amplitudy ruchu w efekcie działania sił zewnętrznych – grawitacji, współćwiczącego, urządzeń;
- gibkość własną – specyficzna dla danej konkurencji.
Szacuje się, że gibkość aktywna rozwija się od 1,5 do 2 razy wolniej od gibkości pasywnej.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Pawlak Z., Gibkość – zdolność do osiągania jak największej amplitudy, zakresu ruchu.
- Jadczak J., Gibkość w treningu pływaka, Gdańsk 2014.