Terapię na punkty spustowe można wykonywać na wiele różnych sposobów. Należy mieć na uwadze, że nie każdy znaleziony punkt spustowy jest przyczyną dolegliwości, a jego dezaktywacja może wywołać jedynie chwilową poprawę. Nie można jednoznacznie wskazać na najskuteczniejszą metodę terapii, zatem warto znać kilka z nich, aby dobrać odpowiednią do danego przypadku.
Punkty spustowe – techniki
Wyróżnia się 7 podstawowych technik terapii punktów spustowych.
Kompresja ischemiczna (mobilizacje uciskowe)
Terapeuta wywiera nacisk na punkty spustowe palcem lub poprzez chwyt szczypcowy i utrzymuje go przez kilka sekund wywołując chwilowe niedokrwienie. Po zwolnieniu nacisku następuje efekt przekrwienia powodując lepsze odżywienie tkanki, rozluźnienie i zmniejszenie aktywności punktu spustowego. Istnieją modyfikacje tej metody:
- zwiększanie siły nacisku co kilka sekund;
- robienie około 3-sekundowych przerw w nacisku;
- utrzymywanie nacisku do zmniejszenia bólu, następnie zwiększanie do ponownego wzrostu bólu.
Rozluźnianie pozycyjne
Technika polega na uciśnięciu punktu spustowego do wywołania bólu, a następnie znalezienia takiej pozycji, w której dolegliwości maleją lub ustępują. Ucisk w pozycji bezbolesnej utrzymujemy około 90 sekund. Po znalezieniu odpowiedniej pozycji ból powinien zmniejszyć się do 2-3 w skali 10-stopniowej. Przykładowo dla części zstępującej mięśnia czworobocznego zmieniamy pozycję głowy, dla mięśnia trójgłowego łydki – stopy.
Zobacz więcej na temat: Pozycyjne rozluźnianie.
Metoda spray and stretch
Jest to dezaktywacja punktu spustowego za pomocą schłodzenia i rozciągnięcia mięśnia, który go zawiera. Schłodzenie należy wykonać przed i w trakcie rozciągania, środkiem chłodzącym w sprayu. Możliwe jest też przykładanie lodu. Ponadto zawsze odbywa się ono w kierunku od punktu spustowego do strefy promieniowania, wzdłuż przebiegu włókien mięśniowych.
Rozciągnięcie mięśnia jest najbardziej istotnym elementem techniki. Osoba poddana zabiegowi powinna być odpowiednio rozgrzana. Mięsień rozciągamy do bezbolesnej granicy i utrzymujemy to rozciągnięcie około 30 sekund. Następnie należy sprawdzić zakres ruchu czynnego – dążymy do odtworzenia pełnej ruchomości bez bólu. Cały zabieg trwa do 20 minut, po czym warto zastosować ciepły okład.
Zobacz również: Technika spray and stretch.
Techniki energii mięśniowej
W technikach energii mięśniowej pacjent aktywnie napina odpowiednie mięśnie przeciw oporowi stawianemu przez terapeutę. Istnieją dwa podstawowe rodzaje techniki energii mięśniowej: relaksacja poizometryczna i hamowanie zwrotne (recyprokalna inhibicja).
- relaksacja poizometryczna (PIR) – powoduje rozciąganie mięśni i powięzi, zwiększa ruchomość stawu i poprawia miejscowe krążenie. Należy ułożyć mięsień w pozycji rozciągnięcia – do bariery tkankowej wyczuwanej przez terapeutę. Następnie pacjent stawia czynny opór z niewielką siłą, wykonując skurcz izometryczny (nie zachodzi żaden ruch) i utrzymuje go około 10 sekund, po czym rozluźnia mięsień (faza relaksacji). Po kilku sekundach można nieco zwiększyć rozciągnięcie i powtórzyć cykl. Dodatkowo dla zwiększenia efektu relaksacji, można połączyć fazę rozluźnienia z głębokim wydechem przez pacjenta. Całość wykonujemy 2-3-krotnie;
- hamowanie zwrotne (recyprokalna inhibicja) – polega na wcześniejszym napięciu izometrycznym antagonisty mięśnia poddawanego rozciąganiu; np. przy rozciąganiu mięśnia dwugłowego ramienia pacjent napina mięsień trójgłowy ramienia.
Masaż punktowy
Wyróżniamy dwa rodzaje:
- masaż w poprzek włókien mięśniowych – wykonuje się na brzuścu mięśniowym, o częstotliwości zbliżonej do rytmu bicia serca pacjenta;
- masaż wzdłuż włókien mięśniowych – celem jest wydłużenie i rozluźnienie powięzi, stosowany głęboko służy likwidowaniu sklejeń pomiędzy mięśniami.
Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe
Technika rozluźniania mięśniowo-powięziowego ma na celu rozciągnięcie skróconej powięzi, usunięcie tzw. restrykcji tkankowych. Techniki manualne muszą być stosowane odpowiednio do odczytywanych reakcji ze strony ciała pacjenta. Terapeuta aplikuje ucisk na granicy elastyczności tkanek (w ich rozciągnięciu) przez kilkadziesiąt sekund. Po zmniejszeniu napięcia tkanek miękkich należy podążać za tym rozluźnieniem, stosując następny nacisk na nowej granicy elastyczności.
Nakłuwanie punktów spustowych
Do nakłuwania używa się cienkich, giętkich igieł (zwykle są to igły do akupunktury). Igłoterapia prowokuje powstanie lokalnego drżenia mięśniowego w rejonie punktu spustowego, prowadząc do jego deaktywacji.
Polecane produkty:
|
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
|
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Richter P., Hebgen E., Punkty spustowe i łańcuchy mięśniowo-powięziowe, Wydawnictwo Galaktyka, Łódź 2010.
- Dommerholt J., Bron C., Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe – przegląd uwzględniający dowody naukowe, Rehabilitacja Medyczna, 10/2006.
