Retinopatia cukrzycowa stanowi dość częste powikłanie cukrzycy, ponieważ rozwija się w większości przypadków długo trwającej choroby niezależnie od jej typu. Może prowadzić nawet do utraty wzroku.
Retinopatia cukrzycowa – charakterystyka
Naturalny rozwój retinopatii cukrzycowej obejmuje 2 główne stadia:
- Stadium retinopatii cukrzycowej nieproliferacyjncj (RCN), w tym wyróżnia się prostą i przedproliferacyjną.
- Stadium retinopatii proliferacyjnej (RCP).
Przyczyny
Patomechanizm rozwoju retinopatii cukrzycowej jest typowym przykładem reakcji naczyń, a następnie tkanki siatkówki, na przewlekle zaburzenia krążenia i niedokrwienie. U ich podstaw leżą zmiany w składzie krwi oraz mikroangiopatia. Zmiany morfologiczne krwi w cukrzycy polegają na utracie elastyczności, zniekształceniu oraz zrolowaniu erytrocytów, a także zmniejszeniu ich zdolności transportu tlenu. Równocześnie zwiększona agregacja płytek i wzrost lepkości krwi sprzyjają zakrzepom. Zmianom mogą podlegać duże naczynia, w efekcie czego dochodzi do niedokrwienia siatkówki lub tworzenia się w jej obrębie nowych naczyń.
Czynniki ryzyka
Jak wspomniano wcześniej, głównym czynnikiem ryzyka jest czas trwania choroby. Im dłużej dana osoba cierpi na cukrzycę, tym większe ryzyko rozwoju retinopatii. Szacuje się, że po ponad 10 latach trwania choroby, aż około 90% chorych wykazuje większe lub mniejsze zmiany dotyczące oczu. Kolejnym czynnikiem zwiększającym ryzyko schorzenia jest typ cukrzycy. Wprawdzie retinopatia może rozwinąć się w każdym typie, jednak znacznie częściej diagnozuje się ją w cukrzycy typu I. Do pozostałych czynników ryzyka zalicza się:
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi;
- wiek pacjenta;
- podwyższony poziom trójglicerydów;
- poziom hemoglobiny glikowanej.
Objawy
Retinopatia cukrzycowa w pierwszej kolejności objawia się zanikiem perocytów, który prowadzi do zmniejszenia elastyczności ścianek naczyń. W efekcie dochodzi do ich rozdęcia i tworzenia się mikrozakrzepów. Następnie ma miejsce pogrubienie błony podstawnej, uszkodzenie szczelności śródbłonka i powstawanie przesięków. Przesięki, w zależności od lokalizacji, mogą powodować obrzęk rozlany lub zlokalizowany. Kolejnym stadium choroby jest retinopatia przedproliferacyjna, w wyniku której wcześniejsze objawy pogłębiają się, a dodatkowo następuje gwałtowne zamknięcie światła tętniczki. Prowadzi to do pojawienia się ognisk zwanych „kłębkami waty” w obszarze braku dopływu krwi. Długotrwałe zamknięcie przepływu w tętniczkach powoduje wyłączenie z krwiobiegu całego zaopatrywanego przez nią obszaru sieci kapilarnej. W ten sposób powstają strefy braku perfuzji. Na końcu retinopatia cukrzycowa przechodzi w stadium proliferacyjne, które obejmuje zmiany żylne, nowotwórstwo naczyń i kleksowate wynaczynienia. Krwotoki rozlewają się do ciała szklistego.
W efekcie tych wszystkich zmian chory odnotowuje:
- słabszą zdolność widzenia, zwłaszcza w ciemności;
- zanik ostrości widzenia;
- uczucie zwiększonego ciśnienia w oku.
Retinopatia cukrzycowa – leczenie
Pacjenci z cukrzycą powinni mieć świadomość konieczności wykonywania regularnych badań okulistycznych. Właśnie dlatego prowadzenie takiego pacjenta wiąże się w pierwszej kolejności z jego edukacją. Cukrzyca to nie tylko wiedza o glikemii czy insulinie, ale także o licznych powikłaniach, które mogą się rozwinąć.
Jedną z najpopularniejszych metod leczenia retinopatii cukrzycowej jest leczenie laserowe, polegające na wypaleniu naczyń krwionośnych dotkniętych zmianami patologicznymi. Laseroterapia, pomimo potwierdzonych badaniami trwałych efektów w postaci wycofania się obrzęku siatkówki, wykazuje niestety charakter destrukcyjny, a jej rola w głównej mierze polega na utrzymaniu aktualnej ostrości wzroku, rzadko na jej poprawie.
Korzystne jest stosowanie preparatów będących inhibitorami VEGF. Tego typu terapia charakteryzuje się dużą skutecznością i szybkim czasem działania. Niestety to technika inwazyjna, należy zatem rozważyć wszelkie za i przeciw przez podjęciem decyzji o leczeniu. Terapia iniekcjami doszklistkowymi wymaga wielokrotnego podawania leku, co zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań i skutków ubocznych.
Bibliografia
- Niżankowska H., Okulistyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Vallance J., Wilson P., Leese G., McAlpine R., MacEwen C., Ellis J., Retinopatia cukrzycowa – więcej pacjentów, mniej laseroterapii, Diabetologia Praktyczna, 5/2008.
- Kostrzewa-Zabłocka E., Majkutewicz B., Wiedza pacjentów z cukrzycą na temat retinopatii cukrzycowej, Profilaktyka i Edukacja Zdrowotna.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
