Neuropatia nerwu udowo-goleniowego jest wynikiem usidlenia gałązki podrzepkowej tego nerwu, przebiegającej między powierzchowną a głęboką składową przyśrodkowego więzadła pobocznego stawu kolanowego.
Nerw udowo-goleniowy – charakterystyka
Nerw udowo-goleniowy to przyśrodkowa gałąź warstwy głębokiej końcowych gałęzi nerwu udowego. Jednocześnie stanowi najdłuższą gałąź skórną tego nerwu. Na początku biegnie do tyłu od mięśnia krawieckiego, aby następnie wraz z tętnicą udową wejść do kanału przywodzicieli. Kanał ten opuszcza wraz z tętnicą zstępującą kolana. Poniżej stawu kolanowego biegnie wzdłuż przyśrodkowej części goleni wspólnie z żyłą odpiszczelową. Zaopatruje czuciowo powierzchnię przednio-przyśrodkową stawu kolanowego i goleni, aż do brzegu przyśrodkowego stopy.
Neuropatia nerwu udowo-goleniowego
Schorzenie występuje z reguły u osób po 40. roku życia ze zmianami zwyrodnieniowymi stawu kolanowego. Jeśli neuropatia wystąpi u osób w młodszym wieku, zwykle ma związek z urazem.
W związku z faktem, że nerwu udowo-goleniowy jest nerwem czuciowym, objawy związane z jego uszkodzeniem będą ograniczone do zaburzeń czucia.
Przyczyny
Nerw udowo-goleniowy jest zwykle urażany przez uwypuklającą się łąkotkę przyśrodkową lub kostninę (np. wyrośla kostne).
Niekiedy przyczyną mogą być uszkodzenia jatrogenne, m.in. meniscektomia.
Objawy
Do charakterystycznych objawów neuropatii nerwu udowo-goleniowego zalicza się:
- dolegliwości bólowe – umiejscowione na przyśrodkowej powierzchni stawu kolanowego i promieniujące do dołu w stronę przyśrodkowej powierzchni stopy. Ból nasila się zazwyczaj podczas wyprostu stawu kolanowego oraz przywodzeniu uda wbrew oporowi;
- ucisk w miejscu wyjścia nerwu udowo-goleniowego z powięzi pod mięśniem krawieckim – na wysokości około 4 palców nad kłykciem przyśrodkowym kości udowej. Ucisk ten wywołuje miejscowy, promieniujący ból.
Dolegliwości nasila schodzenie ze schodów. Dodatkowo z neuropatią nerwu udowo-goleniowego często współwystępuje neuropatia nerwów międzypalcowych stopy w tej samej kończynie dolnej. Z powodu ochronnego ustawienia kolana (w lekkim zgięciu) dochodzi do pozornego skrócenia kończyny, a tym samym do kompensacyjnego przeprostu palców w stawach międzypaliczkowych. Efektem tego jest urażenie nerwów międzypalcowych.
Zobacz również: Skrócenie kończyny dolnej – przyczyny i leczenie.
Leczenie
Znaczenie diagnostyczne ma oskrzyknięcie miejsca usidlenia nerwu. Należy przy tym pamiętać o przebiegającym w pobliżu pęczku naczyniowym.
W przypadku niezbyt nasilonych dolegliwości zwykle szybki efekt przynosi stosowanie leków przeciwzapalnych w połączeniu z zabiegami fizykalnymi. W zaostrzeniach neuropatii zaleca się oszczędzanie kończyny dolnej, a przede wszystkim unikanie czynności nasilających ból.
Jeśli dolegliwości są bardzo duże i znacznie utrudniają funkcjonowanie, jedynym rozwiązaniem jest operacyjna rewizja nerwu udowo-goleniowego.
Fizykoterapia
Celem stosowania fizykoterapii w przypadku neuropatii jest:
- przyspieszanie regeneracji nerwu;
- spowalnianie zaniku włókien mięśniowych oraz narządów końcowych (czuciowych i gruczołowych).
Największy wpływ na przyspieszenie regeneracji nerwu ma prawidłowe ocieplenie kończyny i zabiegi fizykalne z zakresu ciepłolecznictwa. Jest to bardzo ważne, ponieważ temperatura w odnerwionej kończynie zwykle jest niższa (niekiedy nawet o kilkanaście stopni), co spowalnia regenerację struktur nerwowych.
W leczeniu ciepłem wykorzystuje się zatem:
- diatermię krótkofalową;
- promieniowanie podczerwone;
- fango, okłady borowinowe czy parafinowe;
- ciepłe kąpiele;
- masaż ręczny lub wibracyjny z delikatnymi końcówkami.
Zabiegi fizykalne powinny być stosowane kilkukrotnie w ciągu dnia, przez 6 dni w tygodniu, aż do uzyskania poprawy.
Zauważono, że w dysfunkcjach nerwów obwodowych bardzo dobre efekty daje naprzemienne stosowanie magnetoterapii i laseroterapii.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Kwolek A., Snela S., Rehabilitacja w chorobach i uszkodzeniach obwodowego układu nerwowego, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, 1/2008.
- Dziak A., Tayara S., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2000.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |