Grzybica stóp (łac. tinea pedum) powodowana jest przez mikroskopijne pasożyty – komórki grzyba. Nazywa się ją chorobą cywilizacyjną ze względu na liczbę osób na nią chorujących. Szacuje się, że zakażenia grzybicą stóp dotyczą około 15 do 30% dorosłej populacji.
Grzybica stóp – przyczyny
Najbardziej narażone na grzybicę stóp są osoby starsze z powodu:
- zaburzeń ukrwienia stóp;
- cukrzycy;
- obniżonej odporności organizmu.
Narażone są także osoby młode, w pełni zdrowia, ze względu na częste przebywanie w miejscach gdzie łatwo o zakażenie (między innymi baseny, sauna, siłownia, domy studenckie, hotele).
Grzybica stóp jest chorobą zakaźną. W efekcie przenosi się z człowieka na człowieka, przy czym można zarazić się w sposób bezpośredni lub korzystając z przedmiotów należących do osoby chorej, na przykład ręcznika, obuwia, klapek prysznicowych, myjek, nożyczek, obcinaczy czy pilniczków do paznokci. Wystarczy, że w domu jest jedna osoba mająca grzybicę stóp, a ryzyko pojawienia się tej choroby u pozostałych domowników jest bardzo wysokie.
Niektóre miejsca, zwłaszcza wilgotne i ciepłe, sprzyjają rozwojowi grzybicy, którą może zarazić się człowiek. Do takich miejsc należą: ogólnodostępne kabiny prysznicowe w akademikach, hotelach, motelach (zwłaszcza z drewnianymi podestami), a także sauna, basen, przebieralnie.
Objawy grzybicy stóp
Tej choroby nie można nie zauważyć – grzybica powoduje zmiany w wyglądzie skóry, która staje się popękana i łuszcząca się, zwłaszcza w przestrzeniach między palcami. Chory odczuwa także swędzenie a nawet towarzyszy tej chorobie ból (czasem nie ma żadnych dolegliwości), może pojawić się również nieprzyjemny zapach.
Skóra między palcami może być biała i rozmokła. Zazwyczaj zmiany grzybicze pojawiają się między piątym a czwartym palcem stopy, następnie między czwartym a trzecim. Grzybica może zaatakować wszystkie przestrzenie międzypalcowe, przechodząc dalej na grzbiet i podeszwę stopy.
Grzyby atakują także płytkę paznokciową. W efekcie:
- traci ona swą przeźroczystość;
- staje się matowa, zażółcona, krucha, nadmiernie zrogowaciała;
- powoduje ból utrudniający chodzenie.
By uniknąć bólu chory ustawia nieprawidłowo stopę, co może doprowadzić nawet do problemów ortopedycznych. Przebieg grzybicy stóp należy do przewlekłych, czasem wieloletnich, łączy się z okresowymi nawrotami silnych zmian, zwłaszcza w porze letniej. W nieleczonej długotrwałej infekcji może dojść do powstania zmian wysiękowych sprzyjających maceracji naskórka.
Grzybica stóp – rodzaje choroby
Wyróżnia się następujące rodzaje grzybicy:
- grzybica międzypalcowa;
- grzybica potnicowa stóp;
- stopę atlety.
Grzybica międzypalcowa
Grzybica międzypalcowa to bardzo częsta dolegliwość. Objawia się zaczerwienionym, zmacerowanym, popękanym naskórkiem, który łatwo się oddziela. Atakowane są fałdy międzypalcowe stóp. Boczne powierzchnie palców i fałdy są pokryte zrogowaciałymi warstwami i łuskami. Grzybica może rozprzestrzenić się również na całą stopę, wówczas pojawia się zaczerwienienie i łuszczenie się skóry, niekiedy drobne pęcherzyki. Przebieg choroby na ogół jest łagodny, choć czasem ulega zaostrzeniu i wtedy mogą wystąpić objawy ostrego „palenia” skóry.
Grzybica potnicowa stóp
Grzybica potnicowa stóp objawia się wykwitami podobnymi do wyprysku lub potnicy. Występuje na przegubach stopy po stronie podeszwowej, w postaci różnej wielkości pęcherzyków, które wywołują uczucie swędzenia. Choroba ma charakter przewlekły i nawrotowy.
Stopa atlety
Jest to grzybica stóp która występuje u sportowców. Obecnie często pojawia się również u osób korzystających z pływalni, kortów tenisowych itp. Wysiłek fizyczny, kontakt z czynnikami zakaźnymi, drażniącymi i alergizującymi mogą doprowadzić do rozwoju dermatoz, spowodowanych zachwianiem naturalnej bariery odpornościowej skóry. Szczególnie istotny jest związek między chorobami infekcyjnymi, trybem życia i wykonywanym zawodem.
Grzybica stóp – leczenie
Przy grzybicach stóp należy unikać długiego ich moczenia. Leczenie zależy od rodzaju i nasilenia objawów. W większości przypadków można poradzić sobie samemu, stosując leki lub naturalne suplementy diety. Najczęściej stosuje się:
- leki przeciwgrzybicze bez recepty, zazwyczaj używa się ich w pierwszej kolejności. Zaliczamy do nich m.in. clotrimazolum czy mikonazol. Środki te stosuje się miejscowo na skórę;
- leki przeciwgrzybicze na receptę – mogą być wykorzystywane w przypadku, gdy leki bez recepty nie są skuteczne lub jeśli występuje ciężka infekcja. Niektóre z tych leków należą do środków przeciwgrzybiczych do stosowania miejscowego, które nakłada się bezpośrednio na skórę. Mogą one również być podawane w postaci kapsułek, które nazywamy doustnymi lekami przeciwgrzybiczymi;
- Naturalne suplementy diety takie jak czarnuszka siewna – występuje w postaci płynnej oraz w kapsułkach.
Doustne leki przeciwgrzybicze stosuje się tylko w bardzo ciężkich przypadkach. Niestety cehują się wysoką ceną, a podczas ich przyjmowania wymaga się okresowych badań, w celu sprawdzania czy nie wywołały żadnych skutków ubocznych. Po zaprzestaniu leczenia doustnymi lekami przeciwgrzybiczymi, nawet przy zaniku objawów, grzybica stóp może nawrócić.
Ważne jest, aby przebyć całkowite i kompleksowe leczenie, gdyż tylko takie zwiększa szansę, na pozbycie się grzybicy całkowicie. Reinfekcja jest bardzo powszechna, dlatego choroba ta musi być jak najszybciej leczona, nawet przy podejrzeniu pojawiania się najmniejszych objawów.
Polecane produkty:
Olej z Czarnego Kminku (Czarnuszka)
Olej z Czarnego Kminku (Nigella Sativa) to produkt o potwierdzonym działaniu, który zapobiega m.in. grzybom, pasożytom i alergii. Ma szerokie zastosowanie szczególnie w przypadku problemów skórnych. Jest źródłem wielu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Biliński P., Seferyńska I., Warzocha K., Diagnostyka i leczenie układowych zakażeń grzybiczych w onkohematologii, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 1/2008.
- Trzmiel D., Lis-Święty A., Bergler-Czop B., Klinika zakażeń grzybiczych skóry i jej przydatków w praktyce lekarza rodzinnego – problem ciągle aktualny, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 4/2011.