Grzybica skóry i jej przydatków występuje w Polsce bardzo często i stanowi aktualny problem zdrowotny. Choroba cechuje się dużą różnorodnością i zmiennością, co utrudnia prawidłowe rozpoznanie i leczenie. Dodatkowo jest wysoce zakaźna – do zakażenia najczęściej dochodzi w miejscach publicznych, np. na basenie czy w saunie.
Grzybica – przyczyny
Grzyby pasożytujące na skórze możemy podzielić na 3 główne grupy:
- dermatofity (grzyby właściwe);
- drożdżaki;
- grzyby pleśniowe.
Rozwojowi grzybicy sprzyja przede wszystkim obniżenie odporności organizmu, ale także:
- niektóre choroby ogólnoustrojowe;
- miejscowe zaburzenia odżywiania skóry;
- maceracja naskórka;
- istniejące już na powierzchni skóry zakażenia bakteryjne.
Obraz kliniczny grzybic wywołanych przez poszczególne grupy drobnoustrojów przebiega inaczej i wymaga innego podejścia terapeutycznego.
Dermatofity
Wskutek kontaktu z dermatofitami najczęściej rozwijają się grzybice:
- międzypalcowa stóp – najczęściej między palcem III a IV, czemu towarzyszy bardzo silny świąd;
- potnicowa stóp – początkowo zmiany lokalizują się na sklepieniu stopy, po czym przechodzą na jej podeszwę, pozostawiając płytkie nadżerki;
- złuszczająca stóp – rumień i nadmierne rogowacenie podeszwy oraz części bocznych stóp;
- dłoni – początkowo zmiany obejmują dłonie, po czym przechodzą na grzbiety rąk;
- skóry gładkiej – typowe są zapalne ogniska rumieniowe, na obwodzie których pojawiają się grudki i pęcherzyki. Choroba ma przewlekły przebieg;
- owłosionej skóry głowy – szczególnie często u dzieci. Objawy zależą od odmiany grzyba (drobnozarodnikowy, strzygący, woszczynowy);
- paznokci – często w przebiegu cukrzycy. W efekcie paznokcie stają się kruche, łamliwe, zaczynają się wykruszać. Płytka paznokciowa staje się zielonkawa lub żółto-brunatna.
Przy leczeniu tego typu grzybic stosuje się preparaty przeciwgrzybicze – zarówno doustne, jak i do stosowania zewnętrznego. Wskazana jest szczególna dbałość o higienę osobistą – częste mycie stóp, zmiana obuwia i ubrań, stosowanie odpowiednich kosmetyków pielęgnacyjnych. Mając na uwadze szybkość rozprzestrzeniania się grzybów należy unikać miejsc publicznych, w których mogłoby dojść do rozniesienia zarodników.
Zobacz również: Grzybica stóp – przyczyny, rodzaje, leczenie.
Drożdżaki
Czynnikiem etiologicznym jest zakażenie drożdżakami z rodziny Candida. Najpopularniejszymi grzybicami zaliczanymi do kandydoz są:
- kandydoza błon śluzowych – postać rzekomobłoniasta (pleśniawki), postać ostra rumieniowa (zanikowa) oraz postać przewlekła zanikowa;
- zapalenie kącików ust, czyli popularne zajady;
- zapalenie drożdżakowe narządów płciowych;
- kandydoza skóry;
- łupież pstry.
Także tutaj podstawą leczenia są preparaty, jednak o działaniu przeciwdrożdżakowym. Stosuje się maści, szampony i wcierki, a przy silnie wyrażonych zmianach także środki doustne.
Grzyby pleśniowe
Najpopularniejszą chorobą wywoływaną przez grzyby pleśniowe jest aspergiloza. Wywołuje zakażenia grzybicze narządów wewnętrznych, np. płuc, kości czy skóry i paznokci. Widoczne zmiany dermatologiczne przeważnie są pojedyncze i mają charakter łupieżu, rzadziej owrzodzeń. Wskutek infekcji płuc rozwija się grzybniak kropidlakowy.
Grzybica skóry – czy można ją wyleczyć?
Bez względu na rodzaj grzybicy konieczne będzie miejscowe stosowanie odpowiednio dobranych preparatów przeciwgrzybiczych. Zwykle są to maści aplikowane nawet 3-krotnie w ciągu dnia. Przy stosowaniu się do zaleceń lekarza czas leczenia choroby wynosi około 2 tygodnie. Rokowania są dobre, pacjent na ogół nie wymaga hospitalizacji. Przy nieprzestrzeganiu zasad higieny osobistej istnieje jednak ryzyko ponownej infekcji.
Zobacz również: Dermatologia.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Trzmiel D., Lis-Święty A., Bergler-Czop B., Klinika zakażeń grzybiczych skóry i jej przydatków w praktyce lekarza rodzinnego – problem ciągle aktualny, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 4/2011.
- Matuszkiewicz K., Podsiadło B., Zwolska Z., Augustynowicz-Kopeć E., Zakażenia grzybicze skóry w materiałach od chorych diagnozowanych w Zakładzie Mikrobiologii w latach 2000-2010, Postępy Nauk Medycznych, 10/2011.
- Galęba A., Bajurna B., Grzybica skóry owłosionej, Pielęgniarstwo Polskie, 1/2014.
- Kądziela-Wypyska G., Miturska R., Wawrzycki B., Chodorowska G., Profilaktyka i leczenie grzybic, Medycyna Rodzinna, 5/2004.