Cholecystektomia to zalecany sposób leczenia chorych z objawową kamicą pęcherzyka żółciowego, jak i jej powikłań. Jest dzisiaj jedną z najczęściej wykonywanych operacji na jamie brzusznej. Początek tej metody sięga lat 80. XX wieku, współcześnie umiejętność wykonania cholecystektomii laparoskopowej jest podstawą szkolenia w chirurgii ogólnej. Cholecystektomia ma na celu usunięcie pęcherzyka żółciowego.
Cholecystektomia laparoskopowa
Metoda laparoskopowa polega na wykonaniu zabiegu przy niewielkich nacięciach jamy brzucha. W nacięcie to wprowadza się następnie cienki przewód zwany laparoskopem, który umożliwia obserwację wnętrza brzucha. Do jam brzucha wprowadza się dwutlenek węgla, aby pole zabiegowe było dobrze widoczne, po czym wykonuje zaplanowane czynności. Zabieg laparoskopowy wykonuje się pod znieczuleniem ogólnym. Blizny po nacięciach są bardzo mało widoczne.
Zminimalizowanie inwazyjności zabiegu w znacznym stopniu zmniejsza ból pooperacyjny i przyśpiesza rekonwalescencję chorego. W krajach uprzemysłowionych aż do 90% wszystkich takich zabiegów jest wykonywanych laparoskopowo. Do przeciwwskazań zaliczamy głównie:
- liczne blizny po przebytych wcześniej zabiegach operacyjnych;
- rozlane zapalenie otrzewnej .
U mniej niż 5% chorych operowanych laparoskopowa w trakcie zabiegu konieczna jest zmiana metody i wykonanie klasycznej cholecystektomii metodą otwartą. Głównie z powodu trudnych warunków anatomicznych spowodowanych naciekiem zapalnym lub jatrogennym uszkodzeniem dróg żółciowych. Częstość powikłań w postaci uszkodzenia przewodu żółciowego wspólnego lub przewodów wątrobowych po zabiegach laparoskopowych jest nieco większa niż po klasycznej cholecystektomii.
Cholecystektomia metodą otwartą
Metoda klasyczna polega na otwarciu powłok jamy brzusznej celem usunięcia pęcherzyka żółciowego. W jego trakcie pacjent leży na wznak po wcześniejszym znieczuleniu ogólnym. Lekarz najczęściej wykonuje cięcie ukośne pod prawym łukiem żebrowym. Zabieg wykonuje się u osób z przeciwwskazaniami do metody laparoskopowej. Klasyczna cholecystektomia jest bezpieczną i skuteczną metodą leczenia kamicy pęcherzyka żółciowego, obciążoną małą śmiertelnością (0,1-0,2%). Wiąże się jednak ze znacznie dłuższym pobytem pacjenta w szpitalu, powstaniem widocznej blizny oraz dłuższym powrotem do siebie niż w przypadku poprzedniej metody.
Wskazania do cholecystektomii
Najczęściej konieczność usunięcia pęcherzyka żółciowego zachodzi w:
- przewlekłym zapaleniu pęcherzyka żółciowego z kamicą żółciową;
- ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego;
- uszkodzeniach, przedziurawieniach pęcherzyka żółciowego;
- żółciowym zapaleniu otrzewnej;
- niektórych urazowych uszkodzeniach wątroby.
Takich wskazań jest znacznie więcej, a decyzję o wykonaniu zabiegu podejmuje lekarz.
Powikłania cholecystektomii
Do możliwych powikłań omawianego zabiegu zaliczamy:
- ostre zapalenie dróg żółciowych;
- ostre zapalenie trzustki;
- ropień wątroby;
- niedrożność jelit;
- przetokę żółciowo-jelitową.
Ryzyko zgonu jest większe u osób powyżej 60. roku życia, chorych na cukrzycę, choroby układu sercowo-naczyniowego układu oddechowego, z niewydolnością nerek, marskością wątroby i gdy zabieg wykonuje się ze wskazań nagłych.
Zalecenia po zabiegu
Bez względu na wybraną metodę, usunięcie pęcherzyka żółciowego nie pozostaje bez śladu dla całego organizmu. W pewien sposób następuje bowiem upośledzenie trawienia tłuszczów. Osoba po zabiegu cholecystektomii powinna więc unikać przede wszystkim ciężkich, tłustych, smażonych potraw, ale i: soli, słodyczy, roślin strączkowych, alkoholu, mocnej kawy i herbaty czy kwaśnych produktów.
Zaleca się spożywanie potraw lekkostrawnych, które nie wzdymają brzucha – jest to istotne szczególnie w pierwszych dniach po zabiegu. Jednocześnie należy dbać o odpowiednią podaż błonnika pokarmowego oraz białka. Dietę po zabiegu układa doświadczony dietetyk.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Remiszewski P., Cholecystektomia laparokopowa, Chirurgia po Dyplomie, 4/2016.
- Gembal P., Milik K., Ździebło J., Kęsik J., Zubilewicz T., Rys historyczny cholecystektomii otwartej i laparoskopowej, Chirurgia Polska, 2/2007.