Receptory bólowe zwane są nocyreceptorami – występują niemal we wszystkich tkankach ludzkiego organizmu. Są one wolnymi (nagimi) zakończeniami nerwowymi, dzięki którym możliwe jest odczuwanie bólu. To ważne zjawisko, aby móc chronić się przed szkodliwym, negatywnym działaniem czynników uszkadzających.
Gdzie znajdują się receptory bólowe?
Nocyreceptory lokalizują się w bardzo dużych ilościach w takich strukturach jak:
- warstwa powierzchowna skóry;
- okostna;
- stawy;
- ściany naczyń tętniczych;
- opony mózgowia.
Ze względu na rozmieszczenie konkretnych receptorów ból dzieli się na:
- somatyczny (powierzchowny) – gdy są one rozmieszczone na powierzchni skóry;
- trzewny – gdy lokalizują się one w narządach wewnętrznych;
- ścienny – gdy są one umiejscowione w błonach surowiczych jam ciała.
Receptory bólowe działają w bardzo specyficzny sposób, a ich czynność jest niezwykle ważna dla prawidłowego działania całego organizmu.
Czynność receptorów bólowych
Receptory bólowe reagują na wszystkie rodzaje energii działającej uszkadzająco na tkanki. Właśnie z tego względu bodźce bólowe są nieswoiste i noszą nazwę bodźców uszkadzających. Uważa się, że ból powstaje w momencie uszkodzenia tkanek i często ustępuje po zakończeniu uszkadzania. Potwierdza się to zjawiskiem pojawiania się bólu u żołnierzy w momencie doznawania urazów oraz zanik bólu chwilę później. Szczególnym bodźcem bólowym jest wzrost temperatury powyżej 45 stopni Celsjusza. Jest to bodziec termiczny aż 100-krotnie przekraczający próg pobudliwości receptorów termicznych.
Zobacz również: Algometr.
Dlaczego obecność receptorów bólowych jest tak ważna?
Jak wspomniano, obecność receptorów bólowych umożliwia odczuwanie bodźców bólowych. Podstawową funkcją bólu jest działanie ostrzegające i ochronne przed szkodliwymi czynnikami działającymi na nasz ustrój. Dzięki niemu jesteśmy w stanie wcześnie zareagować na rozpoczynający się lub toczący się proces chorobowy.
Przykładem może być reakcja organizmu na kontakt skóry z ogniem lub nagrzanym rusztem piekarnika. Dzięki temu, że receptory bólowe działają sprawnie, tuż po dotknięciu dłonią gorących przedmiotów czujemy ból i możemy zareagować. Jak najszybciej puszczamy taki przedmiot lub cofamy rękę. To naturalny, fizjologiczny odruch naszego organizmu. Jeśli nie czulibyśmy bólu, wysokie temperatury spowodowałyby uszkodzenie tkanek.
Zobacz również: Jak radzić sobie z bólem mięśni?
Polecane produkty:
|
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Konturek S., Fizjologia człowieka, Tom 4, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1998.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
