Whiplash – uraz szyjny typu smagnięcie biczem

Urazy typu whiplash, czyli smagnięcie biczem dotyczą odcinka szyjnego kręgosłupa. Jak sama nazwa wskazuje, mechanizm uszkodzenia wywołany jest bezwładnym ruchem głowy, który przypomina swoim przebiegiem ruch bicza w jego ostatniej fazie smagnięcia.

Przyczyny

Najczęstszą przyczyną powstania tego typu urazów są wypadki komunikacyjne, podczas których szyja narażona jest na działanie dużych przeciążeń zgięciowo-wyprostnych związanych z gwałtownymi zmianami przyspieszenia. W trakcie uderzenia w przeszkodę, głowa najpierw się zgina, a następnie szybko prostuje.

W przypadku uderzenia od tyłu mechanizm ruchu głowy przedstawia się odwrotnie.

Taki sam rodzaj urazu możemy zaobserwować w innych okolicznościach, którymi są:

• skoki do zbyt płytkiej wody;
• przejażdżki kolejką górską w wesołych miasteczkach;
• „pominięcie stopnia”;
• wszelkie inne sytuacje gdzie następuje nienaturalny gwałtowny, bezwładny ruch zgięciowo-wyprostny głowy.

Zazwyczaj podczas tego typu urazu dochodzi do naciągnięcia struktur elastycznych aparatu ruchu, jednak przy działaniu dużych sił przeciążeniowych może nawet dojść do złamań w obrębie elementów kostnych kręgów.

Może również dojść do utraty stabilności w odcinku szyjnym, dlatego też warto jest po tego typu urazie wykonać zdjęcie czynnościowe RTG, które rozjaśni sytuację zarówno złamań jak i utraty stabilności. W niektórych przypadkach zaleca się wykonanie RTG „przez otwarte usta” w celu sprawdzenia czy nie doszło do złamania zęba kręgu obrotnika. Taka osoba kwalifikuje się wyłącznie do operacji.

Objawy

Do częstych objawów zalicza się:

• ból karku;
• sztywność szyi;
• ograniczony zakres ruchu;
• ból głowy.

Pojawiają się one aż w 70% przypadków. Z kolei objawy umierkowane, czyli występujące u od 20 do 70% przypadków, to:

• ból barku;
• drętwienie/mrowienie;
• parestezje w kończynie górnej;
• bóle „krzyża”.

Rzadkie objawy, czyli takie, które pojawiają się zaledwie u 20% poszkodowanych, to:

• ból łopatki i ramienia;
• zaburzenia widzenia;
• zaburzenia słuchu;
• nudności;
• zawroty głowy;
• tkliwość dotykowa mięśni.

Wiele osób po wypadkach samochodowych nie odczuwa żadnych objawów. Objawy mogą być na tyle słabe i lekkie, że nie skłaniają pacjenta do poszukiwania pomocy lekarskiej. Wśród pacjentów, którzy zgłaszają się do placówek medycznych przebieg objawów urazu może być dwojaki:

• u 2/3 osób powrót do zdrowia następuje po kilku pierwszych miesiącach
• u 1/3 pacjentów powstają objawy przewlekłe i długotrwałe, zaś 1/3 z tej grupy odczuwa ostre, utrzymujące się dolegliwości

Leczenie

Niestety często obiera się złe postępowanie lecznicze stosując usztywnienie odcinka szyjnego w postaci kołnierza ortopedycznego w przypadkach, które tego nie wymagają. Skraca to czas powrotu do pełnej sprawności, jednak może powodować ograniczenia ruchomości i zmianę mechaniki pracy całego kręgosłupa.

W przypadku, gdy doszło do uszkodzeń samych tkanek miękkich leczenie wymaga już od początku:

• stopniowego przywracania zakresu ruchu;
• terapii tkanek miękkich;
• terapii manualnej kręgosłupa;
• holistycznego spojrzenia na pracę przepony i trzewi jamy brzusznej.

Następnie wprowadza się indywidualnie stopniowane ćwiczenia. Zakres i częstość ich wykonywania zwiększa się wraz z poprawą stanu pacjenta. Kiedy jednak doszło do niestabilności leczenie będzie bardziej rozłożone w czasie i nie można wykluczyć czasowego usztywnienia.

Bibliografia

1. Wytrążek M., Huber J., Zagłoba-Kaszuba A., (i inni), Urazy typu smagnięcia biczem. Diagnostyka neurofizjologiczna oraz postępowanie fizjoterapeutyczne, Fizjoterapia w teorii i praktyce, 2011.

	Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy na stawy i skórę Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej...