Balotowanie rzepki jest objawem wskazującym na obecność płynu w jamie stawowej. Umożliwia orientacyjną ocenę ilości wysięku w stawie kolanowym. Test posiada dużą wartość diagnostyczną. Jest często wykonywany, ponieważ należy do prostych, wiarygodnych i szybkich testów.
Balotowanie rzepki
Zjawisko występuje wówczas, gdy rzepka jest odsunięta od kości udowej ze względu na obecność płynu. Zwykle jest to wysięk lub krwiak, który w przypadku dodatniego wyniku testu musi zostać bezwzględnie zlikwidowany.
Wykonanie
Na wstępie fizjoterapeuta ocenia poszerzenie obrysów stawu, a w szczególności powiększenie zachyłka nadrzepkowego. W badaniu palpacyjnym ta struktura jest twarda i wypełniona płynem. Stanowi wskazanie do przeprowadzenia testu balotowania rzepki.
Po wstępnej ocenie stawu oraz wywiadzie z pacjentem można przejść do części właściwej, jaką jest wykonanie testu balotowania rzepki. Pacjent znajduje się w pozycji leżącej, a kończyny dolne ma wyprostowane. Fizjoterapeuta obejmuje udo tuż ponad rzepką (przy jej podstawie) – górny biegun rzepki powinien się znajdować między kciukiem a palcem wskazującym. Następnie badający spychając nieco tkanki w dół, drugą ręką naciska na rzepkę od góry (od strony brzusznej). W efekcie płyn przemieszcza się do stawu.
Balotowaniem nazywa się ruch rzepki do góry i w kierunku dolnym.
Interpretacja
Balotowanie rzepki (opór i sprężynowanie) świadczy o nagromadzeniu się płynu w jamie stawowej. Test balotowania rzepki jest dodatni, gdy w wyniku uciśnięcia rzepki w dół fizjoterapeuta odczuwa wyraźne i sprężyste przesunięcie się rzepki w dół. Można zauważyć twardy opór, ponieważ rzepka uderza o kość udową.
Test uznaje się za ujemny, gdy podczas badania rzepka cały czas spoczywa na powierzchni stawowej kości udowej. Z kolei test jest dodatni, gdy w stawie znajduje się przynajmniej 10-15 ml płynu.
Warto zaznaczyć, że w pierwszej fazie urazu – kilka godzin po nim – objaw może być stosunkowo słabo zaznaczony.
Postępowanie lecznicze
W przypadku dodatniego objawu balotowania rzepki, w pierwszej kolejności należy usunąć wysięk lub krwiak w stawie kolanowym. Zwykle dokonuje się tego za pomocą igły. Jeśli w obrębie kolana rozwija się stan zapalny należy go zlikwidować odpowiednią farmakoterapią, zimnymi okładami czy rezygnacją z ćwiczeń. Po ustąpieniu stanu zapalnego można rozpocząć leczenie właściwej jednostki chorobowej, której objawem jest między innymi balotowanie rzepki.
Objaw może wskazywać na wiele dolegliwości, między innymi na boczne przyparcie rzepki, uszkodzenie więzadeł stawu kolanowego, skręcenie stawu kolanowego czy wszelkie uszkodzenia tkanek miękkich w obrębie stawu kolanowego.
Zobacz również: Badanie stawu kolanowego.
Podczas rehabilitacji w zespole bocznego przyparcia rzepki nieocenione są mobilizacje rzepki, izometryczne ćwiczenia wzmacniające, ćwiczenia proprioceptywne oraz PIR. Metodami pomocniczymi są kinesiotaping oraz wszelkie zabiegi fizykalne o działaniu przeciwbólowym. Uszkodzenie więzadeł stawu kolanowego często prowadzi do jego niestabilności, zatem leczenie musi być ukierunkowane na zwiększenie stabilności stawu, przywrócenie wytrzymałości więzadeł lub ich ewentualne rekonstrukcje.
Bibliografia
- Adamczyk G., Diagnostyka kliniczna uszkodzeń więzadeł krzyżowych stawu kolanowego, Acta Clinica, 4/2001.
- Strojek K., Kortas K., Radzimińska A. (i inni), Leczenie zachowawcze zespołu bocznego przyparcia rzepki, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |