Faza folikularna cyklu miesiączkowego stanowi drugą fazę tego cyklu i obejmuje dojrzewanie pęcherzyków.
Czym jest cykl miesiączkowy?
Cykl miesiączkowy to powtarzające się epizody w życiu kobiety od momentu uzyskania dojrzałości płciowej, aż do momentu przekwitania (menopauza). Pojedynczy cykl rozpoczyna się wraz z pierwszym dniem miesiączki (z krwawieniem), zaś kończy się w dniu poprzedzającym rozpoczęcie kolejnego cyklu.
W jego przebiegu wyróżnia się 2 zasadnicze okresy:
- folikularny, czyli pęcherzykowy;
- lutealny, czyli ciałka żółtego.
Bardziej szczegółowo dzieli się ten okres na 4 etapy, zwane powszechnie fazami. Są to zatem fazy:
- krwawienia miesiączkowego (menstruacja);
- folikularna (dojrzewanie pęcherzyków);
- owulacyjna (owulacja);
- lutealna (wydzielnicza).
Faza folikularna cyklu miesiączkowego
Faza folikularna cyklu miesiączkowego przypada na 6-13 dzień cyklu. W jej przebiegu następuje pulsacyjne wydzielenie folitropiny (częstość waha się co 60-90 minut). W rezultacie wpływa to na dojrzewanie pęcherzyków i rozwój pęcherzyka dominującego.
Hormon luteinizujący LH, wydzielany na początku w stosunkowo małych ilościach, powoli wzrasta, aż do momentu przed owulacją. Powoduje to w komórkach tekalnych jajnika stymulację produkcji androgenów, które po przemieszczeniu się do komórek ziarnistych ulegają aromatyzacji do estrogenów.
Już od 7 dnia cyklu wzrasta biosynteza estrogenów (głównie estradiolu) w świetle pęcherzyka, w płynie pęcherzykowym, aby pod koniec tej fazy cyklu osiągnąć maksymalne stężenie w osoczu krwi. Wzrost estradiolu hamuje wydzielanie hormonu folikulotropowego (FSH) w efekcie ujemnego sprzężenia zwrotnego, z udziałem inhibiny. Następuje również zahamowanie rozwoju pozostałych pęcherzyków oraz ich atrezja za pomocą androgenów.
Najwyższe stężenie estrogenów w osoczu ma miejsce w 12 i 13 dniu cyklu. Osiągnięcie takiego stężenia estrogenów wpływa na wyrzut gonadotropin z przysadki mózgowej. W zależności tej ma udział także progesteron, którego stężenie zaczyna wzrastać od 12 dnia cyklu. Gwałtowne uwolnienie FSH i LH powoduje szybki wzrost maksymalnego ich stężenia (sprzężenie dodatnie).
Przemiany w fazie folikularnej dotyczą również błony śluzowej macicy, ponieważ pod wpływem narastających stężeń estrogenów endometrium rozrasta się, grubieje i staje się bardziej unaczynione.
Zobacz również: Hormony płciowe kobiety – rola i znaczenie.
Skutki wzrostu LH
Na skutek wysokiego stężenia gonadotropin w środku cyklu następuje nagłe zwiększenie lutropiny w surowicy krwi i dochodzi do tak zwanego piku LH. Rozpoczyna się wstępna luteinizacja pęcherzyka. Hormon luteinizujący stymuluje pełne dojrzewanie pęcherzyka przedowulacyjnego, jego pęknięcie, a tym samym owulację.
Zdecydowanemu wzrostowi stężenia LH w osoczu towarzyszy wydzielanie prolaktyny przez przysadkę mózgową, która pobudza sterydogenezę w jajniku oraz zwiększa stężenie FSH.
Przed owulacją wzrasta liczba komórek ziarnistych jajnika. Szybko wzrastający pęcherzyk Graafa osiąga średnicę około 2,5 cm. W tym czasie pewną, nie do końca poznaną, rolę w procesach przedowulacyjnych odgrywają prostaglandyny.
Znaczenie fazy folikularnej
Po zakończeniu fazy folikularnej cyklu miesiączkowego następuje faza owulacji, przypadająca na 14 dzień cyklu. Kobieta wykazuje wówczas największą płodność. Wszystkie fazy cyklu miesiączkowego odgrywają bardzo ważne role, ponieważ przygotowują organizm kobiety do rozpoczęcia się następnej fazy. Faza folikularna przygotowuje kobietę do owulacji, a owulacja natomiast umożliwia zajście w ciążę, wydanie potomstwa i utrzymanie ciągłości gatunku. Dzięki płynnemu przechodzeniu faz, cykl miesiączkowy działa jak dobrze naoliwiony mechanizm.
Bibliografia
- Kozłowska J., Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie, Wydawnictwo AWF Kraków, Kraków 2006.
Polecane produkty:
Chlorella z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella to alga słodkowodna, która wspomaga naturalne procesy organizmu w oczyszczaniu z toksyn. Oprócz witamin i minerałów, zawiera m.in. CGF (czynnik wzrostu Chlorelli), który przyspiesza regenerację tkanek, podział i wzrost komórek. Zobacz więcej... | |
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |