Nauka lokomocji na wózku inwalidzkim

Bardzo ważnym etapem rehabilitacji wielu osób niepełnosprawnych jest nauka lokomocji na wózku inwalidzkim. Wbrew pozorom jest to długotrwały proces wymagający skupienia i współpracy osoby niepełnosprawnej, dodatkowo składający się z kilku etapów.

Nauka lokomocji na wózku inwalidzkim – etapy

Najlepszym sposobem na dobre opanowanie aktywnego wózka inwalidzkiego jest udział w obozie aktywnej rehabilitacji. Z tego typu obozów może korzystać każdy, kto zaadaptował się do wózka oraz nie posiada odleżyn.

Zobacz również: Odleżyny – leczenie i profilaktyka.

Dobór i ustawienie wózka

Decydując się na wózek aktywny należy pamiętać, że spełni on swoją rolę wyłącznie wtedy, gdy zostanie dobrany i dopasowany odpowiednio do aktualnych potrzeb użytkownika.

Zobacz również: Wózek inwalidzki – jak dobrać?

Należy pamiętać, że nauka techniki jazdy powinna odbywać się tylko na dobrze wyregulowanym wózku, a wszystkie ćwiczenia początkowo należy wykonywać z asekuracją.

Rozgrzewka

Przed rozpoczęciem właściwego wysiłku jakim jest nauka jazdy na wózku inwalidzkim wymaga się przygotowania organizmu poprzez przeprowadzenie części wstępnej. Rozgrzewka ma na celu przede wszystkim zmniejszenie ryzyka kontuzji, podniesienie pulsu i temperatury ciała, a także przygotowanie organizmu do wytężonej pracy. Powinna trwać około 20 minut.

Poprawna jazda na wózku

Jeszcze przed przystąpieniem do jazdy należy zwrócić uwagę, czy niepełnosprawna osoba prawidłowo siedzi na sprzęcie. Sylwetka powinna być wyprostowana, łopatki ściągnięte, plecy przylegają do oparcia, a ramiona ustawione są luźno obok tułowia. Zarówno pośladki jak i uda przylegają do siedziska celem równomiernego rozłożenia ciężaru ciała na jak największej powierzchni.

Następnie można ruszyć z miejsca. Aby było to możliwe należy ułożyć ręce na ciągach na wysokości bioder, przy czym kciuk znajduje się na górze wzdłuż ciągu koła napędowego, a palce wskazujący i środkowy lekko obejmują ciąg.

Mając wózek w ruchu należy zwrócić uwagę na prawidłową pracę kończyn górnych i tułowia. W fazie pierwszej dłonie znajdują się na wysokości bioder, pacjent wykonuje energiczny ruch dłoni do przodu z zaakcentowaniem zakończenia ruchu. Faza druga z kolei obejmuje powrót ramion i dłoni do punktu wyjściowego w ten sposób, aby te części ciała zakreśliły ruch kolisty. Nie należy cofać rąk wzdłuż linii ciągów kół napędowych, ponieważ powoduje to niepotrzebne napięcie mięśni i szybsze męczenie. Jazda jest wówczas nieekonomiczna.

Z jazdą ściśle powiązane są: zatrzymywanie, zawroty i obroty. Zatrzymać się można poprzez dociskanie ciągów z odpowiednią siłą, bądź jednoczesne ściskanie obu ciągów i odchylanie tułowia lekko w tył.

Aby skutecznie zawrócić należy lekko przytrzymać jeden ciąg koła napędowego, z kolei drugi pchnąć do przodu. Obroty wykonujemy napędzając oba ciągi jednocześnie w przeciwnym kierunku.

Balans

Odpowiednie opanowanie balansu umożliwia poruszanie się na wózku inwalidzkim po nierównym terenie oraz pokonywanie przeszkód.

Aby wprawić wózek w balans należy:

• ułożyć dłonie na ciągach na wysokości bioder;
• przenieść ciężar ciała na tylną oś koła napędowego i jednocześnie robiąc ruch ciągiem do przodu oderwać z wyczuciem przednie kółeczka od podłoża.

Ważne jest, aby pamiętać, że plecy muszą być wyprostowane i mieć kontakt z oparciem. Przemieszczenie tułowia w przód lub w tył umożliwia pogłębienie lub spłycenie balansu. Łokcie umieszcza się blisko ciała. Przy pierwszych próbach balansu ważna jest asekuracja, ponieważ zbyt mocne poderwanie wózka może powodować jego przewrócenie się do tyłu.

Nauka upadania

Upadki zdarzają się każdemu. Warto jednak znać sposoby prawidłowego ułożenia ciała podczas upadania, aby uniknąć między innymi kontuzji.

Podczas upadku w tył niepełnosprawny dociska brodę do klatki piersiowej i jednocześnie pochyla tułów w przód. Dłonie trzyma na ciągach, a łokcie wzdłuż tułowia (tak zwana kołyska). Następnie utrzymuje tę pozycję aż do momentu zetknięcia się z podłożem, nie dopuszczając do uderzenia tyłem głowy w podłoże.

Upadkom można zapobiegać. Gdy wózek zbyt mocno wychyla się w tył można spróbować energicznie pociągnąć ciągi kół napędowych w tył, jednocześnie wychylając się do przodu.

	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...
	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Fundacja Aktywnej Rehabilitacji, Technika Jazdy, Warszawa.