Tyreotropina (TSH, hormon tyreotropowy) to hormon produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej, zaliczany do glikoprotein.
Tyreotropina – budowa
Tyreotropina to glikoproteina zawierająca 211 reszt aminokwasowych, heksozy, heksozaminy oraz kwas sialowy. Cząsteczka zbudowana jest z 2 podjednostek, oznaczonych jako alfa i beta. Podjednostka alfa kodowana jest przez gen na chromosomie 6, natomiast podjednostka beta przez gen na chromosomie 1. Obie podjednostki są w komórkach przysadki połączone wiązaniem niekowalencyjnym. Swoistość działania TSH wiąże się z podjednostką beta.
Wydzielanie TSH
Uwalnianie TSH zwiększa się pod wpływem podwzgórzowego hormonu uwalniającego hormon tyreotropowy, a zmniejsza się w mechanizmie ujemnego sprzężenia zwrotnego przez krążące we krwi wolne T3 i T4. Wydzielanie tyreotropiny jest pulsacyjne, a zwiększanie sekrecji rozpoczyna się zwykle około godziny 21. W warunkach fizjologicznych ilość syntezowanego hormonu powinna wynosić około 110 µg/d, natomiast średnie stężenie w osoczu wynosi około 2 µj/ml. Czas półtrwania hormonu wynosi około 1 godziny. Cząsteczki ulegają rozłożeniu przede wszystkim w nerkach, ale w niewielkim stopniu również w wątrobie.
Receptory dla tyreotropiny są typowymi receptorami serpentynowymi, które pobudzają cyklazę adenylanową przez białko G. Tak jak inne receptory dla hormonów glikoproteinowych, receptor dla TSH posiada glikozylowaną domenę wystającą ponad powierzchnię błony komórkowej.
TSH – funkcje
Hormon tyreotropowy reguluje czynność tarczycy. Zmiany stężenia tego hormonu warunkują wydzielanie bądź zahamowanie wydzielania hormonów tarczycy. W momencie usunięcia przysadki mózgowej czynność tarczycy ulega zahamowaniu, a sam gruczoł tarczowy atrofii, czyli zanika. Podanie pacjentowi hormonu tyreotropowego pobudza czynność gruczołu tarczowego. Już w ciągu ciągu kilku minut po iniekcji omawianego hormonu wzrasta wiązanie jodku, zwiększa się wydzielanie T3, T4 i jodotyrozyn, wydzielanie tyreoglobuliny oraz endocytoza koloidy. Wychwyt jodu wzrasta po kilku godzinach, zauważa się również wzrost przepływu krwi przez gruczoł.
W przypadku długotrwałego stosowania hormonu tyreotropowego dochodzi do przerostu komórek tarczycy i zwiększenia jej masy. Jeżeli pobudzanie tarczycy przez TSH trwa długo, ulega ona zauważalnemu powiększeniu. Zjawisko to nazywane jest wolem.
Tyreotropina – badanie
Badanie TSH umożliwia diagnozę chorób tarczycy. Jest to najczulsze badanie umożliwiające monitorowanie i ocenę skuteczności leczenia zarówno niedoczynności tarczycy, jak i nadczynności tarczycy. Przy nadczynności tarczycy stężenie tego hormonu we krwi maleje, co skutkuje wzrostem stężenia hormonów tarczycy. Z kolei przy niedoczynności tarczycy zauważa się niedobór hormonów tarczycy, przez co stężenie TSH we krwi wzrasta.
Celem badania poziomu tyreotropiny pobiera się krew obwodową z żyły w zgięciu łokcia. Hormon izoluje się następnie z osocza. Przed przystąpieniem do badania pacjent powinien być przynajmniej 8 godzin na czczo.
Tyreotropina we krwi powinna mieścić się w zakresie 0,32-5,0 mU/l. Zawsze przy wynikach badań podane są normy, dzięki czemu pacjent z łatwością może ocenić swój wynik. Inaczej ocenia się wyniki osób starszych oraz kobiet w ciąży. W przypadku osób starszych stężenie TSH w pobliżu górnej granicy normy jest korzystne dla zdrowia, natomiast w przypadku kobiet w ciąży poziom tyreotropiny już w granicach 3,0 mU/l jest zjawiskiem niebezpiecznym i wymaga konsultacji z lekarzem.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
