Ćwiczenia Frenkla mają na celu kształcenie równowagi oraz koordynacji. Właśnie dlatego są częstym elementem programu rehabilitacyjnego osób na oddziałach ortopedycznym, neurologicznym czy reumatologicznym.
Ćwiczenia Frenkla – charakterystyka
Metoda ta opiera się między innymi na nauce:
- chodzenia poprzez stawianie stóp na namalowanych;
- zwrotów;
- współruchów kończyn górnych;
- wstawania i siadania z wykorzystaniem różnych typów krzeseł;
- obracania i siadania na łóżku.
Ćwiczenia Frenkla mają korzystny wpływ na poczucie równowagi i postawę ciała. W efekcie zmniejsza się ryzyko upadków oraz zwiększa psychiczne bezpieczeństwo pacjenta. Jednocześnie jest to metoda ukierunkowana na łagodzenie określonych objawów.
Pierwotnie wypracowano ją w celu usprawniania osób dotkniętych wiądem rdzenia, ale do dziś znajdują zastosowanie w usprawnianiu osób z różnymi rodzajami ataksji, ponieważ są to ćwiczenia koordynacji zmierzające do jej poprawy poprzez uruchomienie mechanizmów kompensujących ubytki czucia głębokiego. W efekcie wykorzystuje się kontrolę wzroku i czucia powierzchownego. Częstą grupą odbiorców terapii z wykorzystaniem ćwiczeń Frenkla są pacjenci cierpiący na chorobę Parkinsona lub chorobę Alzheimera, a także osoby po udarach mózgu.
Są to ćwiczenia proste, a o ich wartości decydują głównie pewne zasady wykonywania, określające jak gdyby sposób stopniowania trudności.
Ciekawostką jest, że wiele ośrodków zajmujących się kompleksową rehabilitacją do nauki ćwiczeń koordynacyjno-równoważnych stosuje specjalne platformy tensometryczne, dynamometryczne z biofeedbackiem. Dzięki nim możliwy jest graficzny zapis rozkładu nacisku wywieranego podczas pozycji stojącej pacjenta.
Metodyka
W pozycji leżącej ćwiczy się przede wszystkim pełne ruchy lub ich wycinki. Z kolei w pozycji siedzącej zasadniczym ćwiczeniem jest opanowywanie umiejętności wstawania i siadania. W pozycji stojącej nacisk kładzie się na ćwiczenia chodu i zwrotów.
Wszelkie kroki ćwiczy się najpierw jako odstawno-dostawne, aby w końcu dojść do chodu naprzemiennego. Ćwiczenia rozpoczyna się od chodu bokiem, a następnie do przodu i do tyłu oraz w górę i w dół.
Jako pomoc do nauki chodu stosuje się chodniki z namalowanymi śladami lub odpowiednimi znaczkami. Uwzględniają one różną długość kroków. Odrębne miejsce zajmuje nauka zwrotów, także po śladach na podłodze, oraz chodzenie po schodach.
Na samym końcu fizjoterapeuta uczy pacjenta chodzić i równocześnie posługiwać się kończynami górnymi.
Przykłady ćwiczeń
Całość terapii rozpoczyna się od ćwiczeń prostych, mających na celu wyrobienie podstawowej koordynacji w obrębie własnego ciała. W związku z tym można wykonywać ćwiczenia:
- pozycja stojąca, dotykanie palcem wskazującym prawej ręki następujących elementów na twarzy: nosa, lewego oka, prawego oka, górnej wargi i dolnej;
- pacjent znajduje się w pozycji stojącej, wykonuje naprzemienne dotykanie palcem wskazującym najpierw prawej, a później lewej ręki;
- pozycja siedząca, unoszenie do góry prawej kończyny górnej, przy jednoczesnym prostowaniu w kolanie lewej kończyny dolnej, następnie ćwiczenie wykonujemy dla przeciwnej strony ciała;
- pacjent znajduje się w pozycji klęku podpartego, unoszenie do góry prawej kończyny dolnej i lewej kończyny górnej.
Po pewnym czasie można do programu wplatać ćwiczenia w chodzie, np.:
- marsz w linii prostej, krążenie prawym barkiem przy jednoczesnym zginaniu w biodrze i kolanie lewej kończyny dolnej;
- marsz w linii prostej, krążenie prawej kończyny górnej w tył i lewej kończyny górnej w przód;
- zadaniem pacjenta jest spacer wzdłuż sali, jednak musi on stawiać stopy wyłącznie w namalowanych bądź ułożonych okręgach. Inną wariacją tego ćwiczenia jest spacer po narysowanej linii prostej lub krzywej, a także spacer, podczas którego pacjent musi omijać rozmieszczone na podłożu okręgi pilnując, aby nie postawić na nich stopy.
Bibliografia
- Kwolek A., Fizjotrapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Kozak-Putowska D., Iłżecka J., Piskorz J., Kinezyterapia w chorobie Parkinsona, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 1/2015.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
