Fizjoterapia w chorobie Alzheimera, tuż obok farmakoterapii, jest podstawą w utrzymaniu sprawności i dobrego poziomu życia. Choroby nie da się wyleczyć, jednak dobierając odpowiednio metody leczenia można opóźniać jej postęp.
Fizjoterapia w chorobie Alzheimera
Fizjoterapia, a przede wszystkim kinezyterapia, jest ważnym czynnikiem w walce z chorobą Alzheimera. Głównym celem rehabilitacji jest podtrzymanie aktualnego stanu zdrowia chorego oraz niedopuszczanie do gwałtownego rozwoju choroby. Do celów operacyjnych (pośrednich) zalicza się:
- zapobieganie powikłaniom choroby;
- zwiększanie wydolności, koordynacji ruchowo-czuciowej i równowagi;
- wzmacnianie siły mięśniowej;
- zwiększanie zakresu ruchomości stawów;
- poprawę krążenia;
- zwiększanie kontroli zwieraczy;
- przeciwdziałanie zaburzeniom równowagi i naukę upadków;
- zmniejszanie niepokoju, pobudzenia;
- poprawę jakości snu.
Rehabilitacja wymaga indywidualnego i specjalistycznego podejścia do pacjenta, ponieważ musi uwzględniać wiele czynników wpływających na jego aktualny stan. Jest niezbędnym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego.
Zasady rehabilitacji
Należy zacząć od tego, że wybrane ćwiczenia powinny sprawiać pacjentowi przyjemność. Ważna jest motywacja lub chociaż zaangażowanie chorego w wykonywanie ćwiczeń. Można zadbać o atrakcyjność ćwiczeń włączając przybory, ponieważ rehabilitacja jest procesem długotrwałym. Znudzenie się nią sprawi, że stanie się mniej efektywna. Dobrym pomysłem jest ćwiczenie jednocześnie z pacjentem, bądź ćwiczenia prowadzone w grupie. Sprawi to, że choremu będzie łatwiej odtworzyć ruchy terapeuty, a także nawiąże się więź.
Pozostałe ważne zasady rehabilitacji osób z Alzheimerem:
- ćwiczenia i poszczególne ruchy powinny być dobrane tak, aby chory był w stanie wykonać je prawidłowo i bez problemu;
- błędy w wykonywaniu ćwiczeń należy korygować w łagodny sposób, nigdy nie wolno denerwować się na pacjenta ani okazywać zniecierpliwienia, ponieważ może to skutkować zniechęceniem do dalszych zajęć oraz brakiem współpracy w przyszłości;
- czas trwania zajęć powinien wynosić średnio 45 minut;
- zajęcia najlepiej prowadzić przed południem, ponieważ pacjent ma wówczas większą energię do ćwiczeń;
- dobrym pomysłem jest włączenie cichej muzyki;
- tempo ćwiczeń – jednostajne, niezbyt energiczne i miarowe;
- istotne jest również wprowadzenie przerw między poszczególnymi ćwiczeniami;
- w miarę możliwości należy dążyć do wykonywania jak największej ilości ćwiczeń czynnych w różnych pozycjach wyjściowych;
- zestawy ćwiczeń należy przeplatać ćwiczeniami oddechowymi;
- ćwiczenia nie mogą sprawiać bólu ani dyskomfortu.
Ćwiczenia dobiera się w zależności od fazy choroby. Wyróżnia się ich 3: zapominanie, dezorientacja i otępienie.
Faza zapominania
W pierwszej fazie chory zdaje sobie jeszcze sprawę ze swoich zaburzeń. Można to wykorzystać w doborze ćwiczeń. Wydając komendy należy mówić prosto i rzeczowo, a także stać przodem do pacjenta.
Faza dezorientacji
Oprócz zaburzeń zapamiętywania występują również trudności w mowie oraz spostrzeganiu. Występuje również niemożność zapamiętywania. Pacjent nie jest w stanie rejestrować w pamięci poleceń czy próśb. Może dochodzić do skurczy mięśni, zaburzeń równowagi czy spowolnienia ruchowego.
Należy ćwiczyć indywidualnie, razem z pacjentem – stojąc przed nim. Dobrze sprawdza się aktywność fizyczna prowadzona na świeżym powietrzu, ponieważ natura pomaga rozładować nadmierne napięcie emocjonalne.
Faza otępienia
Trzecia faza choroby Alzheimera charakteryzuje się pełną dezorientacją. Pacjent nie rozpoznaje osób, ale zachowuje poczucie, że opiekun jest osobą dającą poczucie bezpieczeństwa. Zauważa się utratę chodu, problemy z utrzymaniem prawidłowej postawy ciała czy problemy z wykonywaniem podstawowych czynności życia codziennego. Chory staje się mniej aktywny, co skutkuje zaburzeniami jelitowymi czy zaparciami.
Właśnie dlatego dobrze wykonywać ćwiczenia mięśni brzucha i kończyn dolnych w możliwie jak największym zakresie ruchomości. Należy pozwalać pacjentowi wykonywać jak najwięcej czynności samodzielnie.
Bibliografia
- Borowicz A., Kostka T., Wieczorowska-Tobis K., Fizjoterapia w geriatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011.
- Jandziś E., Podstawowe wiadomości z rehabilitacji leczniczej w chorobie Alzheimera, Podkarpackie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera, Rzeszów.
- Dąbrowska M., Porzych K., Krakowska A. Hagner W., Płócienniczak L., Zukow W., Kędziora-Kornatowska K., Rehabilitacja osób z otępieniem typu Alzheimerowskiego, Bydgoszcz 2012.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
