Tyrozyna to aromatyczny aminokwas należący do grupy aminokwasów egzogennych. Oznacza to, że nie jest ona naturalnie syntezowana w organizmie i należy dostarczać ją wraz z pożywieniem. Pełni w organizmie człowieka ważne funkcje, między innymi tworzy wiele istotnych hormonów oraz białek.
Źródła tyrozyny
Tyrozyna jest obecna w wielu produktach spożywczych, dlatego pokrycie dziennego zapotrzebowania na ten aminokwas zazwyczaj nie stwarza problemów. Szczególnie dużą ilość tyrozyny możemy znaleźć w produktach białkowych – mięsie, jajach, mleku i przetworach mlecznych. Jest ona również obecna w produktach zawierających białko pochodzenia roślinnego, np. w roślinach strączkowych. Może być przyjmowana pod postacią suplementów diety lub preparatów leczniczych.
Tyrozynę uznaje się za aminokwas egzogenny, czyli taki, który nie może samoistnie powstać w organizmie człowieka. Założenie to przez wielu uznawane jest jednak za błąd, ponieważ pewne ilości tyrozyny mogą być wyprodukowane w ustroju, jeśli istnieje dostateczna ilość fenyloalaniny – innego aminokwasu egzogennego. Należy więc dostarczać wraz z pokarmem także fenyloalaninę, która znajduje się w tych samych produktach spożywczych.
Ciekawostką jest, że produkty bogate w tyrozynę najlepiej spożywać w obecności produktów bogatych w witaminę C, niacynę oraz kwas foliowy. Związki te znacznie zwiększają biodostępność omawianego aminokwasu.
Tyrozyna – funkcje
Tyrozyna jest znana przede wszystkim dlatego, że bierze udział w syntezie wielu ważnych hormonów. Mowa o adrenalinie, noradrenalinie oraz hormonach tarczycy. Stanowi również związek wyjściowy w syntezie neuroprzekaźników, głównie dopaminy. Dodatkowo, tyrozyna:
- bierze udział w syntezie kolagenu;
- współdziała w tworzeniu melaniny – barwnika skóry;
- chroni organizm przed nadmiernym promieniowaniem UV;
- reguluje metabolizm;
- wspomaga odchudzanie.
Wspomaganie odchudzania jest pośrednie i obejmuje wspomniany udział w produkcji wielu hormonów. Dzięki hormonalnej regulacji metabolizmu, tyrozyna obniża apetyt i monitoruje ilość lipidów w rezerwie tłuszczowej. Badania udowodniły, że odpowiedni poziom tyrozyny w organizmie wzmaga uczucie sytości, dzięki czemu ogranicza przejadanie się i podjadanie między posiłkami.
Niedobór tyrozyny
Współcześnie rzadko spotyka się niedobór tyrozyny, ponieważ produkty zawierające ten aminokwas są często spożywane. Mleko, jaja, mięso i inne pokarmy stanowią stały element codziennej diety większości Polaków. Jeśli z różnych względów dojdzie do niedoboru tyrozyny, można zaobserwować między innymi:
- depresję, zaburzenia nastroju;
- zmęczenie, uczucie wyczerpania;
- nadmierną senność;
- kłopoty z zapamiętywaniem;
- rozkojarzenie.
Znaczny niedobór tyrozyny upośledza funkcjonowanie tarczycy, mogąc doprowadzić nawet do jej niedoczynności. Zauważa się również zaburzenia w obrębie gospodarki hormonalnej i metabolizmu.
Nadmiar tyrozyny
Nadmiar tyrozyny w organizmie jest równie niepożądany, jak jej niedobór. Do tego stanu dochodzi najczęściej wskutek przedawkowania leków lub preparatów zawierających tyrozynę, gdy konsument jednocześnie wykazuje wrażliwość na ten aminokwas. W grupie osób nadwrażliwych znajdują się np. kobiety w ciąży, osoby z chorobami tarczycy, nowotworami czy przewlekłymi migrenami.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Żegota A., Żegota H., Chromatograficzny rozdział izomerów tyrozyny. O-tyrozyna jako produkt radiacyjnej hydroksylacji fenyloalaniny i wskaźnik napromieniowania żywności, Żywność. Technologia. Jakość, 4/1997.
- Rzepka Z., Buszman E., Beberok A., Wrześniok D., Od tyrozyny do melaniny: ścieżki sygnalizacyjne i czynniki regulujące melanogenezę, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 70/2016.