Przy dzisiejszym, szybkim trybie życia warto mieć sprawdzone sposoby na stres. Stres to ogólny termin opisujący fizjologiczną i psychologiczną reakcję na stresor (bodziec) wyprowadzający organizm ze stanu równowagi.
Stresor to bodziec, który wyprowadza organizm ze stanu równowagi. Natomiast reakcja stresowa to odpowiedz organizmu na wystąpienie stresora. O wystąpieniu tej reakcji decyduje nasz sposób postrzegania stresora.
Sposoby na stres
W pierwszej kolejności należy postarać się zapanować nad sytuacjami, które powodują poczucie stresu w życiu. Najlepszym sposobem jest bowiem eliminacja czynnika stresowego, w przypadku gdy jest to możliwe. Jeśli metody radzenia sobie ze stresem nie przyczyniają się do zwiększenia aktywności psychicznej i fizycznej oraz do poprawy życia emocjonalnego, nadszedł czas, aby odkryć lepsze metody. Istnieje wiele zdrowych sposobów zarządzania i radzenia sobie ze stresem, ale wszystkie wymagają wprowadzenia zmian w dotychczasowe życie. Można więc zmienić sytuację lub relację. Przy podejmowaniu decyzji, którą opcję wybrać warto pomyśleć o 4 elementach:
- unikać;
- zmieniać;
- dostosowywać;
- zaakceptować.
Ze względu na to, że każdy ma indywidualną reakcję na stres, nie ma jednej rady dla każdego. Żadna metoda nie działa u wszystkich i w każdej sytuacji. Warto jest więc poznawać siebie, eksperymentować z różnymi technikami i strategiami.
Niezdrowe sposoby na stres
Niektóre strategie radzenia sobie ze stresem mogą tylko częściowo go zredukować, a do tego też nie na długo. Mogą one również przy tym spowodować więcej szkód, szczególnie podczas długotrwałego stosowania. Są to m.in.:
- palenie;
- nadużywanie alkoholu;
- objadanie się;
- zagospodarowanie czasu wolnego przed telewizorem lub komputerem;
- wycofanie się z kontaktów z ludźmi;
- spożywanie pigułek lub innych leków;
- zbyt długie spanie;
- zwlekanie ze zrobieniem czegokolwiek;
- przejawianie swego złego samopoczucia na innych (wybuchy gniewu, przemoc fizyczna).
Zdrowe sposoby na stres
W pierwszej kolejności należy unikać stresora lub go zmienić. Zmienić można także reakcję poprzez dostosowanie się do stresora lub zaakceptowanie go w miarę możliwości. Poniżej przedstawiono popularne strategie, czyli sposoby na stres.
Strategia zarządzania stresem 1
Nie zawsze da się uniknąć sytuacji stresowych. Można się jednak zaskoczyć, jak wielu stresogennych sytuacji w życiu można uniknąć lub je wyeliminować.
W rezultacie należy:
- nauczyć się mówić „nie” – poznaj swoje granice i ich się trzymaj. Czy w życiu zawodowym czy osobistym biorąc na siebie więcej niż możesz w stanie zrobić narażasz się na niepotrzebny stres. Łatwiej jest powiedzieć „nie mogę”, „zrobię to później”, „daj mi więcej czasu”;
- unikanie ludzi, którzy wzbudzają stres – jeśli ktoś konsekwentnie powoduje stres w Twoim życiu i nie ma możliwości zmiany tej relacji, to ogranicz spędzanie czasu z tą osobą do minimum lub zakończ tą relację całkowicie;
- przyjęcie kontroli nad swoim środowiskiem – jeśli wiesz, że zakupy w sklepie powodują u Ciebie stres czy napady paniki, zrób je w internecie. Jeśli natomiast wyjścia wieczorne ze znajomymi powodują stres, umawiajcie się w innych godzinach lub spotykajcie się w domu;
- unikanie drażliwych tematów – jeśli tematyka polityki lub religii Cię denerwuje nie podejmuj tematu. Gdy jest to temat dyskusji, w której nie musisz uczestniczyć po prostu sobie odpuść;
- zrobienie listy, harmonogramu dnia – analiza harmonogramu, obowiązki i codzienne zadania. Jeśli masz wszystko zaplanowane i przemyślane nie wzbudzi to w Tobie paniki i stresu. Jeśli coś nie jest koniecznie i nie masz na to ochoty po prostu zapisz to u dołu listy. Natomiast jeśli jesteś zorganizowany zrobisz wszystko dużo szybciej i nie narazisz się na stres.
Strategia zarządzania stresem 2
Jeśli nie można uniknąć sytuacji stresowej należy spróbować ją zmienić. W efekcie wystarczy dowiedzieć się co można zrobić, aby zmienić ten stan rzeczy, aby problem w przyszłości się nie pojawiał. Często wiąże się to ze zmianą sposobu komunikowania się i działania w życiu codziennym.
W związku z tym warto:
- wyrażać swoje uczucia zamiast trzymać je w sobie – jeśli coś lub ktoś przeszkadza Ci uzewnętrznić swoje uczucia zmień to, bądź otwarty i wyraź je, ale z szacunkiem dla drugiej osoby. Jeśli będziesz trzymał uczucia w sobie sytuacja nie zmieni się;
- być gotowym do kompromisu – jeśli poprosisz kogoś by zmienił zachowanie, Ty również bądź w stanie zrobić to samo. Jeśli oboje jesteście gotowi trochę odpuścić, będziecie mieli większe szanse się porozumieć;
- być bardziej asertywnym – nie należy z byle powodu zamykać się w domu i mieć złe samopoczucie. Trzeba radzić sobie z problemami (z głową), robić wszystko, aby przewidywać sytuacje i im zapobiegać. Jeśli jutro masz ważny egzamin, a Twoi współlokatorzy właśnie w tym momencie chcieli z Tobą porozmawiać powiedz z góry, że masz tylko pięć minut i musisz wrócić do nauki;
- lepiej zarządzać czasem – słabe zarządzanie czasem może spowodować wiele stresu. Kiedy planujesz i robisz wszystko z głową stres Cię nie dopadnie. Nie rób rzeczy na ostatnią chwilę, wychodź wcześniej z domu, będziesz miał spokojną głowę.
Strategia zarządzania stresem 3
Jeśli nie można zmienić stresora należy zmienić siebie. Można dostosować się do sytuacji stresowych i odzyskać poczucie kontroli, zmieniając oczekiwania i postawy.
W efekcie:
- „zmień” problemy – spróbuj zobaczyć stresujące sytuację z bardziej pozytywnej perspektywy. Zamiast „rwać włosy z głowy” stojąc w korku spójrz na to jako czas, w którym nic nie musisz robić, odpręż się, włącz ulubioną stację radiową lub muzykę lub ciesz się samym czasem;
- popatrz na to inaczej – zadaj sobie pytanie, jak ważny jest problem w długiej perspektywie. Czy będzie to ważne w ciągu miesiąca, czy roku? Czy tak naprawdę warto się denerwować tą sytuacją? Jeśli odpowiedź brzmi „nie” skoncentruj się na czymś przyjemnym;
- dostosuj swoje standardy – perfekcjonizm jest głównym źródłem stresu, więc powinno się go uniknąć. Przestań nastawiać się na porażkę, żądając doskonałości. Ustal rozsądne standardy dla siebie i dla innych, a także naucz się być „wystarczająco dobrym”;
- skup się na pozytywach – gdy stres coraz bardziej Cię dopada, poświęć chwilę, aby zastanowić się nad wszystkim co cenisz w życiu i co jest dla Ciebie ważne. Ta prosta strategia może pomóc zachować właściwą perspektywę.
Strategia zarządzania stresem 4
Niektóre źródła stresu nie są możliwe do wyeliminowania. Nie można zapobiec lub zmienić stresora takiego jak śmierć bliskiej osoby czy poważnej choroby. W takich przypadkach najlepszym sposobem radzenia sobie ze stresem jest zaakceptować taki stan rzeczy (takim jaki jest). Akceptacja może być trudna, ale w dłuższej perspektywie jest to łatwiejsze niż na siłę staranie się ją zmienić (bezskutecznie).
W efekcie należy:
- nie starać się kontrolować – wiele rzeczy w życiu są poza naszą kontrolą, a w szczególności zachowania innych ludzi. Zamiast dominować nad nimi skup się na tym, jak reagować na problemy;
- szukać pozytywów – jak to się mówi „ co nas nie zabije to nas wzmocni”. W obliczu poważnych wyzwań spróbuj spojrzeć na nie jako możliwości rozwoju osobistego. Jeśli własne, błędne wybory przyczyniły się do sytuacji stresowej, zastanów się nad nimi i ucz się na błędach, aby nie pojawiły się w przyszłości;
- dzielić się uczuciami – porozmawiaj z zaufaną osobą twarzą w twarz lub spotkaj się z terapeutą. Prosty akt wyrażający co przechodzisz może być bardzo oczyszczający, nawet jeśli nie można na niego nic poradzić ani zmienić. Otwarcie siebie przed drugą osobą nie jest oznaką słabości. W rzeczywistości większość znajomych będzie zaszczyconych, że im ufasz na tyle, aby zwierzyć się i poprosić o wsparcie;
- nauczyć się przebaczać – zaakceptuj fakt, że żyjemy w niedoskonałym świecie, że ludzie popełniają błędy. Puść płazem gniew i urazy. Uwolnij się od negatywnej energii przez przebaczenie i pójście dalej.
Strategia zarządzania stresem 5
Stres można zmniejszyć poprzez pielęgnowanie siebie. Jeśli osoba będzie regularnie spędzała czas na zabawie i relaksie, będzie w lepszym miejscu do nauczenia się obsługi stresorów życiowych.
W efekcie można:
- iść na spacer;
- spędzić czas na łonie natury;
- zadzwonić do dobrego przyjaciela;
- zmęczyć się podczas aktywności fizycznej na świeżym powietrzu;
- napisać pamiętnik;
- wziąć długą kąpiel;
- zapalić pachnące świece;
- rozkoszować się ciepłą kawą lub herbatą;
- pobawić się ze zwierzęciem;
- popracować w ogrodzie;
- skorzystać z masażu;
- przeczytać dobrą książkę;
- słuchać muzyki lub obejrzeć ciekawy film.
Strategia zarządzania stresem 6
Można zwiększyć odporność na stres poprzez wzmocnienie zdrowia fizycznego. Tutaj korzystne wydają się być poniższe rady:
- ćwicz regularnie – aktywność fizyczna odgrywa kluczową rolę w ograniczaniu i zapobieganiu skutkom stresu. Znajdź czas na co najmniej 30 minut ćwiczeń, 3 razy w tygodniu. Nic nie przebije ćwiczeń aerobowych przy uwolnienia stłumionego stresu i napięcia;
- zdrowo się odżywiaj – dobre odżywianie organizmu lepiej przygotowuje do radzenia sobie ze stresem, więc miej to na uwadze. Zacznij dzień od śniadania i zachowaj energię oraz jasny umysł ze zrównoważonych, odżywczych posiłków w ciągu dnia;
- zmniejsz spożycie kofeiny i cukru – tymczasowy wzrost kofeiny i cukru stanowi często spadek z „hukiem” nastroju i energii. Przez zmniejszenie ilości kawy, słodkich napojów, czekolady i przekąsek z cukrem w diecie będziesz czuć się bardziej zrelaksowany i będziesz lepiej spać;
- unikaj alkoholu, papierosów, narkotyków – te używki mogą oczywiście zmniejszyć stres, ale na krótką metę. Nie unikniesz i nie zamaskujesz problemów, a także negatywnych skutków, które wystąpią w późniejszym czasie. Radź sobie z problemami z „jasnym umysłem”;
- wysypiaj się – sen pozwala odpocząć i naładować baterię. Uczucie zmęczenia zwiększa stres, ponieważ może powodować myślenie irracjonalne.
Zobacz również: Fizjologia stresu.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sławomirska M., Stres i sposoby radzenia sobie z nim, Oddział Kliniczny Chorób Serca, Naczyń i Transplantologii, Kraków 2009.