Agnozja to zaburzenie odbioru bodźców wzrokowych, bodźców słuchowych lub bodźców czuciowych na skutek uszkodzenia tkanki nerwowej w mózgu. Nazwa wywodzi się z języka greckiego i oznacza nieświadomość/nieznajomość. Po raz pierwszy tego terminu użył Zygmunt Freud.
Agnozja – rodzaje
Agnozję dzieli się na:
- wzrokową;
- słuchową;
- czuciową.
Agnozja wzrokowa przejawia się trudnościami w rozpoznawaniu znanych obiektów przy jednoczesnym zachowaniu możliwości rozpoznawania ich za pomocą innych zmysłów. Pojawia się ona po uszkodzeniu płatów potylicznych. Dzieli się na następujące podrodzaje:
- prozopagnozja – czyli trudności w rozpoznawaniu znajomych twarzy;
- wzrokowa agnozja przedmiotów;
- agnozja barw;
- simultanagnozja – czyli brak możliwości rozpoznawania więcej niż 1 przedmiotu jednocześnie.
Agnozja słuchowa cechuje się trudnościami w rozpoznawaniu dźwięków. Pacjenci nie potrafią śpiewać ani powtarzać usłyszanej melodii. Wyróżnić można głuchotę korową (niezdolność do rozpoznawania wszystkich rodzajów bodźców słuchowych – zarówno werbalnych jak i niewerbalnych) oraz amuzję (niezdolność oceny różnych cech dźwięków muzycznych).
Agnozja czuciowa jest wynikiem uszkodzenia płata ciemieniowego. Charakteryzuje się trudnościami w rozpoznawaniu obiektów za pomocą np. dotyku, położenia czy drżenia i wibracji bez pomocy zmysłu wzroku. Lokalizację uszkodzenia można łatwo rozpoznać po ręce, w której występuje astereognozja. Oznacza to, że jeśli zaburzenia występują w prawej ręce, to uszkodzenie dotyczy lewej półkuli mózgu.
Powyżej przedstawiono trzy najbardziej znane rodzaje agnozji zgodnie z podstawowym podziałem. Wyróżnia się jednak dodatkowo mniej znane, następujące rodzaje agnozji:
- agnozja przestrzenna – czyli niezdolność do odnalezienia drogi w znanym otoczeniu, nawet jeśli chodzi o własny dom;
- anozognozja – brak świadomości zaburzeń chorobowych lub nawet zaprzeczanie jej istnieniu. Bardzo ciekawą postacią jest zaprzeczanie ślepocie przez osoby niewidome;
- autotopagnozja – czyli zaburzenia schematu ciała. Przejawia się problemami w rozpoznawaniu części własnego ciała.
Podsumowując, agnozje można podzielić ze względu na rodzaj bodźca, modalność zmysłową, zaburzenia apercepcyjne i asocjacyjne, a także typ funkcji psychicznej.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Herzyk A., Neuropsychologiczna analiza zaburzeń emocjonalnych u pacjentów z uszkodzeniami mózgu, Audiofonologia, tom XIV, 1999.
- Walsh K., Darby D., Neuropsychologia kliniczna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2014.