Metoda Domana powstała w efekcie współpracy zespołu specjalistów pod kierownictwem Glenna Domana. We wspomnianym zespole znajdowali się: fizjoterapeuta, pielęgniarka, psycholog, logopeda oraz pedagog. Metoda ukierunkowana jest na leczenie mózgowego porażenia dziecięcego.
Metoda Domana – założenia
Twórcy metody bazowali na teoriach przedstawionych przez amerykańskiego neochirurga – Fay’a. Za najważniejsze założenia metody Domana uznaje się:
- hierarchiczną budowę ośrodkowego układu nerwowego – w miarę jego dojrzewania kontrolę ciała przejmują coraz to wyższe ośrodki nerwowe umożliwiając następnie stopniową pionizację i wykonywanie bardziej różnorodnych czynności;
- przejmowanie kontroli przez nowsze filogenetyczne piętra OUN zależy od prawidłowego przepływu informacji w obrębie tak zwanej pętli cybernetycznej;
- zaburzenie funkcjonowania wyżej wspomnianej pętli powoduje nieprawidłowy rozwój psychomotoryczny.
Badanie
Zgodnie z założeniami twórców metody, podstawą części diagnostycznej jest utworzenie profilu rozwojowego. Umożliwia ono ocenę trzech funkcji motorycznych: ruchu, mowy i czynności chwytnych, a także trzech funkcji sensorycznych: wzroku, słuchu i czucia. Według Domana funkcje ruchowe i czuciowe są ze sobą ściśle powiązane. Uszkodzenie dróg przewodzących bodźce wzrokowe lub proprioceptywne znacznie ogranicza możliwości ruchowe, natomiast uszkodzenie dróg słuchowych negatywnie wpływa na naukę mowy.
Badanie profilu rozwojowego polega na porównaniu jego wzorcowego cyklu z sekwencją występującą u osoby badanej. Na podstawie wyników można określić:
- wiek neurologiczny poszczególnych funkcji;
- stan rozwoju psychomotorycznego pacjenta – porównanie wieku neurologicznego z chronologicznym;
- tempo rozwoju poszczególnych funkcji;
- efekty usprawniania;
- rodzaj proponowanej terapii.
Terapia
Celem ćwiczeń w metodzie Domana jest między innymi:
- podnoszenie poziomu sprawności fizycznej do normy typowej dla danej grupy wiekowej;
- podnoszenie poziomu sprawności intelektualnej do normy typowej dla danej grupy wiekowej;
- przystosowanie pacjenta do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie.
Podstawą programu terapeutycznego jest samodzielna praca rodziców i opiekunów dziecka. Specjaliści muszą ją koordynować i kierować. Usprawnianie podzielono na cztery etapy:
- Szkolenie w domu: po otrzymaniu odpowiednich podręczników i wskazówek oraz po konsultacji ze specjalistami, rodzice lub opiekunowie dokonują samodzielnej diagnozy i układają program leczenia na 12 najbliższych miesięcy. Po upływie tego czasu rodzice lub opiekunowie ponownie spotykają się z terapeutami, którzy oceniają stan pacjenta. Jeśli pierwszy etap przebiegł prawidłowo, można rozpocząć drugi.
- Pięciodniowy etap szkolenia rodziców bez udziału dziecka. Po powrocie do miejsca zamieszkania ustalają oni nowy program usprawniania.
- Konsultacje: okres konsultacyjny polega nie tylko na takim prowadzeniu ćwiczeń, aby zapewnić maksymalny rozwój intelektualny, społeczny i fizyczny dziecka. Jego zadaniem jest w większym stopniu pogłębianie wiedzy opiekunów. Po zdaniu specjalnego egzaminu uzyskują oni certyfikat, a dziecko jest przyjęte do instytutu oraz otrzymuje własnego specjalistę, który nadzoruje terapię.
- Intensywne leczenie: stanowi etap końcowy. W ciągu 25 miesięcy należy przeprowadzić 6 pięciodniowych wizyt konsultacyjnych.
Podstawę usprawniania stanowi dostarczenie do OUN określonych bodźców niewymagających natychmiastowej reakcji organizmu (np. błysk światła) oraz bodźców wymagających tej reakcji (np. dotykowa stymulacja podeszwy stopy wywołująca wyprost kończyny dolnej).
Ćwiczenia łączy się w określone programy, np.:
- równowagi;
- odżywiania;
- motoryczny;
- stymulujący narządy zmysłu.
Wszystkie działania ukierunkowane są na wyrównaniu braków obecnych w przypadku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Metoda Domana zalicza się nie tylko do metod o charakterze leczniczym, ale i profilaktyczno-kształtującym.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zembaty A., Kinezyterapia, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.
