Szukaj
Szukaj

Punkty spustowe – rodzaje i diagnostyka

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Punkty spustowe (ang. trigger points) mięśniowo-powięziowe to nadwrażliwe miejsca zlokalizowane w obrębie brzuśca mięśnia szkieletowego lub powięzi. Występują zwykle w nadmiernie napiętym paśmie włókien mięśniowych jako wyczuwalne palpacyjnie zgrubienie, które pod wpływem kompresji wywołuje ból charakteryzujący się promieniowaniem lub rzutowaniem w inne miejsce. Punkty spustowe często pojawiają się w mięśniach chronicznie przeciążonych, a czynnikiem sprzyjającym ich powstawaniu jest również stres emocjonalny. Mogą zmniejszać elastyczność mięśni, co za tym idzie – ograniczać zakres ruchomości w stawach oraz osłabiać mięśnie.

Punkty spustowe

Punkty spustowe – rodzaje

Punkty spustowe nie są jednolitą grupą, gdyż dzieli się je na wiele różnych rodzajów. Są to:

  • aktywne punkty spustowe – powodujące samoistne dolegliwości bólowe. Są bardzo wrażliwe w czasie palpacji, a podczas kompresji wywołują charakterystyczne dla siebie wzorce bólu promieniującego lub rzutowanego. Zmniejszają elastyczność mięśni i powodują ich osłabienie. Ponadto mogą wzbudzać lokalne drżenia mięśniowe;
  • utajone punkty spustowe – nie powodują samoistnych objawów bólowych, lecz pod wpływem nacisku wywołują dolegliwości lokalne oraz rzutowane lub promieniujące. Dodatkowo mogą stać się punktami aktywnymi lub powstać z punktów aktywnych. Zmniejszają elastyczność mięśni i powodują ich osłabienie;
  • satelitarne punkty spustowe – mogą powstać w obrębie tego samego mięśnia, w którym obecny jest pierwotny (główny) punkt spustowy, mogą także występować w innych mięśniach związanych z obszarem rzutowania pierwotnego punktu spustowego. Zwykle ulegają dezaktywacji po zlikwidowaniu pierwotnego punktu spustowego.
  • embrionalne punkty spustowe – wrażliwy palpacyjnie punkt w obrębie mięśnia szkieletowego lub powięzi, który nie daje dolegliwości rzutowanych ani promieniujących może stanowić tzw. punkt spustowy embrionalny. Pod wpływem dalszych obciążeń może przerodzić się on w utajony, a następnie aktywny punkt spustowy;
  • centralne punkty spustowe – zlokalizowane w środkowej części brzuśca mięśniowego, w okolicy zakończenia nerwowego;
  • obwodowe punkty spustowe – znajdują się w obrębie przejścia mięśniowo-ścięgnistego lub przyczepu. Mogą wywoływać entezopatię (zmiany chorobowe przyczepu ścięgnistego).

Proces powstawania punktów spustowych

Na początku musi dojść do podrażnienia tkanki mięśniowej – np. na skutek przeciążenia, naciągnięcia, uderzenia, schłodzenia, mikrourazów. W efekcie tego następuje uwalnianie drażniących związków chemicznych (w efekcie podrażnienia), m.in. substancji neurowazoaktywnych i zwiększenie wrażliwości zakończeń nerwowych na skutek działania substancji drażniących.

Następnie ma miejsce obrzęk naczyń krwionośnych i zwiększenie ich przepuszczalności, co prowadzi do obrzmienia okolicznych tkanek. Nacisk obrzmiałych tkanek na pobliskie naczynia kapilarne, powodujący lokalne niedokrwienie, co za tym idzie – niedotlenienie tkanek i upośledzenie ich funkcji.

Wzrost wydzielania substancji drażniących i uwrażliwienie receptorów bólowych powoduje progres odczuwanych dolegliwości aż do dokuczliwego bólu. Z kolei zwiększona aktywność układu współczulnego powoduje uwalnianie innych substancji, m.in. noradrenaliny. Nadwrażliwe zakończenia nerwowe odbierają to jako dodatkowy bodziec i przekazują informację o większym bólu.

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Objawy

Punkty spustowe objawiają się głównie dolegliwościami bólowymi opisanymi powyżej. Mogą jednak powodować inne, niezwiązane z bólem objawy, takie jak:

  • zaburzenia trawienia;
  • arytmia serca (wówczas szuka się ich w obrębie mięśnia piersiowego);
  • kolka w obrębie jamy brzusznej lub pęcherza moczowego;
  • zaczerwienienie spojówek;
  • bolesna miesiączka;
  • biegunka;
  • zwiększona sekrecja zatok;
  • gęsia skórka;
  • śródmiąższowe zapalenie pęcherza;
  • lokalna potliwość;
  • zawroty głowy;
  • opadanie powiek, łzawienie;
  • zastoje limfatyczne;
  • skurcz naczyń krwionośnych.

Zobacz również: Punkty spustowe – metody terapii.

Diagnostyka punktów spustowych

Punkty spustowe aktywne lub utajone występują niemal u każdego, włączając osoby młode. W efekcie, aby odnaleźć punkt spustowy należy w pierwszej kolejności zlokalizować nadmiernie napięte pasmo włókien mięśniowych. Wykonywanie ruchów z naciskiem w poprzek takiego pasma powinno doprowadzić do ustalenia, który obszar jest najbardziej wrażliwy i w nim ściślej poszukiwać zgrubienia, które pod wpływem kompresji wywoła ból promieniujący lub rzutowany. Jeżeli miejsce wrażliwe nie daje takich dolegliwości, mówimy wtedy o punkcie maksymalnie bolesnym, jednak nie jest to poszukiwane miejsce.

Zobacz również: Masaż tkanek głębokich.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Bron C., mięśniowo-powięziowe punkty spustowe – przegląd uwzględniający dowody naukowe, Rehabilitacja Medyczna, 4/2006.
  2. Tanno-Rast H., Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

2 odpowiedzi

    1. Prawidłowo działające komórki gładkie mięśniówki naczyń kurczą się lub ulegają relaksacji celem regulacji wielkości przepływu krwi zależnej od warunków fizjologicznych. Prawidłowo działające komórki śródbłonka generują substancje wazoaktywne, które modulują reaktywność mięśniówki gładkiej naczyń. Główną substancją wazoaktywną jest tlenek azotu, indukujący rozszerzenie naczyń

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *