Alloplastyka stawu ramiennego to coraz częściej wykonywany zabieg, zarówno w ortopedycznej jak i urazowej chirurgii rekonstrukcyjnej. Trudności w wykonaniu zabiegu wynikają z budowy anatomicznej, dużej ruchomości stawu ramiennego i stosunkowo słabej stabilizacji mięśniowej.
Wskazania do zabiegu
- nowotwory okolicy stawu ramiennego;
- deformacje pourazowe głowy kości ramiennej;
- artroza stawu ramiennego;
- martwica głowy kości ramiennej;
- zastarzałe złamania, zwichnięcia i stawy rzekome;
- wieloodłamowe złamania głowy kości ramiennej.
Zobacz również: Bark – ogólna charakterystyka.
Powikłania pooperacyjne
Niemieccy autorzy przestrzegają przed rozszerzaniem wskazań do zabiegu, ponieważ ich zdaniem nie powinno wykonywać się alloplastyki zbyt często przy obecnych możliwościach techniki operacyjnej.
Okres pooperacyjny nie jest pozbawiony różnych powikłań, a częstotliwość ich występowania jest stosunkowo wysoka. Zalicza się do nich:
- uszkodzenia nerwów;
- nieprawidłowy zrost;
- przykurcz torebki stawowej;
- zakażenia mięśniowo-szkieletowe;
- powikłania związane z samą ednoprotezą;
- złamania i niestabilności;
- skostnienia pozastawowe jako powikłanie późne.
Warunkiem uzyskania dobrego wyniku operacji jest utrzymanie dobrej kondycji mięśniowej i niedopuszczenie do przykurczów w obrębie tkanek miękkich.
Alloplastyka stawu ramiennego – fizjoterapia pooperacyjna
Aby stawiać sobie realne cele, należy znać możliwości jakie jest w stanie osiągnąć pacjent po endoprotezoplastyce. Proces rehabilitacji jest uzależniony od dolegliwości bólowych, postępów, jakie czyni pacjent oraz zaawansowania gojenia się tkanek miękkich. Nie bez znaczenia jest również ogólny stan psychofizyczny pacjenta.
Należy również wiedzieć, które struktury wliczają się do wrażliwych, aby zachować szczególną ostrożność podczas pracy. Są to:
- blizna na przebiegu bruzdy piersiowo-naramiennej;
- mięsień podłopatkowy;
- mięsień piersiowy większy;
- odtwarzany guzek.
Cały proces rehabilitacji składa się z 4 etapów.
Etap I
Etap I polega na unieruchomieniu na okres około 4-5 tygodni. Dotyczy endoprotez, których implantacja nastąpiła z powodu złamania wielofragmentowego. Unieruchomienie dotyczy stawu ramienno-łopatkowego oraz stawu łokciowego.
Zadaniem fizjoterapeuty jest dbanie o utrzymanie odpowiedniego zakresu ruchomości stawów bezpośrednio związanych ze stawem ramiennym. Bardzo ważne jest także postępowanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i przeciwbólowe. Na tym etapie należy sprawdzać, czy rana pooperacyjna goi się w odpowiedni sposób.
Etap II
Trwa od 5 do 9 tygodni i można go przeprowadzać zarówno w warunkach ambulatoryjnych jak i w warunkach oddziału rehabilitacji.
Na tym etapie rozpoczyna się poprawę biernego i czynnego zakresu ruchomości. Ruchy zgięcia oraz odwiedzenia ogranicza się do 120 stopni. Rozpoczyna się również ćwiczenia czynnej rotacji zewnętrznej w bezbólowym zakresie ruchu oraz mobilizację blizny pooperacyjnej.
Nie należy wykonywać ćwiczeń oporowych ani forsować biernego końcowego zakresu ruchomości, ponieważ efekt mógłby być odwrotny do zamierzonego.
Etap III
Trwa od 9 do 12 tygodni i przeprowadza się go w warunkach ambulatoryjnych.
W dalszym ciągu pracuje się nad poprawą czynnego i biernego zakresu ruchomości. Na tym etapie do priorytetów można już zaliczyć poprawę siły mięśniowej kończyny górnej i obręczy barkowej. Tego typu ćwiczenia rozpoczyna się od ćwiczeń izometrycznych przy dobrze ustabilizowanej łopatce. Odwodzenie ogranicza się do 120 stopni, rotację zewnętrzną do 45 stopni, natomiast zgięcie do 140 stopni.
Zobacz również: SFTR – zakresy ruchów w stawach.
Szczególną ostrożność należy zachować przy kombinacji ruchów rotacji zewnętrznej z odwiedzeniem lub rotacji wewnętrznej z przywiedzeniem lub wyprostem.
Etap IV
Rozpoczyna się po 12 tygodniu od momentu operacji. Jest to w rzeczywistości kontynuacja rehabilitacji z poprzednich 3 etapów.
Ćwiczenia siłowe opierają się głównie na funkcjonalnych czynnościach dnia codziennego. Ważne jest poprawienie wytrzymałości kończyny górnej i obręczy barkowej.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Żuk T., Dziak A., Podstawy ortopedii i traumatologii, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980.
- Włodarczyk R., Rzepecki Ł., Terapia pacjentów po endoprotezoplastyce stawu ramiennego, Przegląd medyczny, 10/2016.