Mięsień wypieracz pęcherza (łac. musculus detrusor vesicae) inaczej: mięsień wypieracz moczu (łac. musculus detrusor urinae) tworzy błonę mięśniową pęcherza moczowego, czyli jedną z 3 warstw ściany tego narządu. Nie ma równomiernego przebiegu i spełnia w organizmie człowieka bardzo ważne funkcje. Współdziała z mięśniem zwieraczem pęcherza, gwarantując utrzymywanie moczu w pęcherzu moczowym oraz wydalanie go w procesie mikcji.
Mięsień wypieracz pęcherza – budowa
Mięśniówka ściany pęcherza moczowego, a więc mięsień wypieracz pęcherza, nie ma jednolitego przebiegu. Układa się zazwyczaj w łączące się ze sobą siatkowato pęczki. W budowie mięśnia wyróżniamy nie tylko same pasma mięśniowe, ale również sieci sprężyste, co nadaje narządowi odpowiedniej elastyczności. Takie sieci lokalizują się przede wszystkim na szczycie pęcherza moczowego oraz w tzw. trójkącie pęcherzowym. Mięsień wypieracz pęcherza składa się z 3 warstw:
- zewnętrznej, podłużnej;
- środkowej, okrężnej;
- wewnętrznej, podłużnej.
Choć w pewnym stopniu można je od siebie odróżnić, ponieważ dominuje w nich określony kierunek włókien mięśniowych, w praktyce odseparowanie ich od siebie nie jest możliwe. Niektóre źródła podają, że warstwa wewnętrzna, podłużna zalicza się w większym stopniu do tkanki podśluzowej, czyli już kolejnej warstwy tworzącej ścianę pęcherza moczowego.
Warstwa zewnętrzna, podłużna w największych ilościach pojawia się na powierzchni przedniej i tylnej pęcherza moczowego. Pęczki włókien przekształcają się w więzadło pępkowe pośrodkowe, które następnie zstępuje ku dołowi i wnika głębiej w ścianę narządu, łącząc się z pasmami warstwy środkowej, okrężnej. Pasma mięśniowe wewnętrzne są najkrótsze spośród wszystkich pozostałych, jak również są wśród nich najcieńsze i najdelikatniejsze.
Mięsień wypieracz pęcherza – funkcje
Mięsień wypieracz pęcherza odpowiada za usuwanie moczu zalegającego w pęcherzu moczowym, a więc umożliwia mikcję. W momencie rozluźnienia się zwieraczy do przeprowadzenia mikcji zazwyczaj wystarczy ciężar moczu i siła grawitacji. Wspomagająco działa jednak mięsień wypieracz pęcherza, który dodatkowo kształtuje narząd w trakcie i po zakończeniu oddawania moczu.
Co istotne, osłabienie mięśniówki pęcherza moczowego może doprowadzić do powstawania charakterystycznych uchyłków. Zalega tam mocz, który wraz z upływem czasu przestaje być jałowy i może zagrażać zdrowiu takiej osoby.
Fizjologia mięśnia wypieracza pęcherza
Warto również wiedzieć, że mięsień wypieracz pęcherza w trakcie snu posiada obniżone napięcie mięśniowe, czyli tzw. tonus. Po przebudzeniu się tonus ponownie wzrasta. Po części dzięki temu zdrowa osoba nie chodzi w nocy często oddawać moczu. Napięcie mięśnia wypieracza pęcherza zależy również od poziomu hormonów płciowych.
Zobacz również: Problemy z oddawaniem moczu.
Mięsień wypieracz pęcherza – unerwienie
Mięśniówka pęcherza moczowego unerwiona jest przez układ nerwowy współczulny i układ nerwowy przywspółczulny. Nerwy pęcherza tworzą po obu jego stronach splot pęcherzowy. Włókna współczulne pochodzą z poziomu Th11-L3 rdzenia kręgowego, natomiast włókna przywspółczulne z poziomu 2-5 segmentu krzyżowego. Pobudzenie włókien współczulnych hamuje napięcie mięśnia wypieracza i tym samym zatrzymuje mikcję, zaś pobudzenie włókien przywspółczulnych pobudza napięcie tego mięśnia i przyczynia się do rozpoczęcia mikcji.
Mięsień wypieracz pęcherza – unaczynienie
Unaczynienie mięśniówki pęcherza moczowego pochodzi głównie od tętnic pęcherzowych górnych, tętnicy pęcherzowej dolnej oraz tętnicy odbytniczej środkowej. Wszystkie one zespalają się ze sobą w ścianie pęcherza moczowego, a następnie tworzą delikatne sieci.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Szpinda M., Anatomia prawidłowa człowieka, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2022.