Socjopata to człowiek wykazujący cechy zaburzenia osobowości zwanego dyssocjalnym. Dawniej takie zachowanie określało się mianem osobowości psychopatycznej, współcześnie jednak odchodzi się od tego pojęcia. Mówiąc w skrócie, socjopata jest osobą egoistyczną, myślącą wyłącznie o własnych potrzebach oraz potrafiącą umiejętnie manipulować innymi, aby osiągnąć swój cel. Zaburzenie warto leczyć w konsultacji z psychologiem lub psychiatrą.
Socjopata – kto to jest?
Na pierwszy rzut oka bardzo trudno jest rozpoznać socjopatę. Potrafi zachowywać się jak zwykła osoba, bardzo kulturalnie i grzecznie. Dopiero przy bliższym poznaniu zauważa się pewne cechy charakteru. Przede wszystkim socjopata nie przestrzega norm społecznych typowych dla danego środowiska. Wykazuje całkowity brak empatii i zrozumienia w stosunku do potrzeb innych osób, myśląc wyłącznie o swoim dobru. Dlatego traktuje ludzi instrumentalnie, wykorzystując ich do własnych celów. Towarzyszą temu brak wstydu czy poczucia winy oraz duża pewność siebie. Należy pamiętać, że socjopatia nie jest chorobą, lecz zaburzeniem osobowości. U niektórych socjopatów mogą pojawić się:
- agresja;
- mściwość;
- nieodpowiedzialność społeczna;
- wulgarność;
- podejmowanie ryzykownych działań;
- skłonność do nadużywania alkoholu lub przyjmowania środków odurzających;
- lekkomyślność;
- impulsywność;
- ponadprzeciętna pewność siebie;
- tłumaczenie swojego zachowania poprzez obwinianie innych.
Socjopaci są trudni w pożyciu, rzadko kiedy są w stanie zbudować silną, partnerską relację. Wszystko przez to, że wykazują brak przywiązania do innych osób, czułości oraz troski. Także w związkach i w rodzinie myślą głównie o własnych potrzebach. Często umyślnie i sprytnie wzbudzają w partnerze poczucie winy, wykorzystując techniki manipulacji. Uważają, że nie mają żadnych wad, a ich zachowanie jest całkowicie prawidłowe.
Socjopata uwielbia karać innych, nawet za krzywdy, które nie miały miejsca. Jego szeroka wyobraźnia sprawia, że uważa zachowanie innych osób za złe, nawet gdy nic złego się nie wydarzyło. Preferuje karanie psychiczne, rzadziej fizyczne. Należy jednak pamiętać, że socjopata do perfekcji posługuje się uwodzeniem i przyjazną aparycją. Jeśli chce, potrafi być miły, czarujący, kulturalny i przyjemny w obyciu, przez co wiele postronnych osób przez długi czas nie zdaje sobie sprawy z problemu.
Socjopatia – przyczyny
Nikt nie rodzi się socjopatą. Zazwyczaj zaburzenie osobowości bierze się z wydarzeń i sytuacji dzieciństwa, gdy było ono toksyczne lub nieprawidłowe. Socjopatia może wyniknąć więc z braku zainteresowania ze strony rodziców, częstych kłótni i agresji w domu czy alkoholizmu rodziców. Socjopatą staje się człowiek, który w okresie dzieciństwa nie miał dobrych wzorców do naśladowania lub padł ofiarą przemocy. Na rozwój charaktery dziecka niekorzystnie wpływa również atmosfera strachu i terroru w domu. Wszelkie traumy mogą przyczynić się do rozwoju zaburzeń osobowości.
Jak postępować z socjopatą?
Niestety, nie jesteśmy w stanie samodzielnie wpłynąć na zachowanie socjopaty. Walka z nim i wszelka chęć pomocy nie ma sensu, konsekwencją będzie jedynie wyczerpanie psychiczne. Jeśli nie łączą nas z socjopatą żadne ważne kwestie (rodzina, praca zawodowa, której nie chcemy zmienić) najlepiej jest usunąć taką osobę z własnego życia. Zakończenie znajomości sprawi, że odzyskamy równowagę i będziemy mogli dalej funkcjonować.
Jeśli jednak musimy na co dzień żyć z socjopatą, najlepiej jest nie dać się sprowokować. Należy być równie pewnym siebie, co on. Pokazanie lęku czy własnych słabości sprawi, że socjopata poczuje władzę i zacznie sprawować coraz większą kontrolę nad naszym życiem. Z całą pewnością lepiej nie wchodzić z nim we wszelkie utarczki słowne czy kłótnie.
Najlepiej jednak jest skierować taką osobę na profesjonalną terapię prowadzoną przez psychiatrę lub psychoterapeutę. Leczenie jest w tym przypadku długie i żmudne, wymaga bowiem całkowitej zmiany poglądów i usposobienia, jest jednak możliwe. Pacjent musi jednak samodzielnie dojść do tego, że ma problem. Jedynie motywacja własna jest w stanie zmienić taką osobę. Terapia może trwać nawet kilka lat.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Cierpiałkowska L., Soroko E., Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej, Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2017.
- Jakubik A., Diagnostyka osobowości dyssocjalnej, Studia Psychologica, 6/2006.
- Jakubik A., Zaburzenia osobowości, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.