Reakcje ułożeniowe niemowląt

Reakcje ułożeniowe niemowląt to inaczej ruchy wywołane określoną zmianą pozycji ciała. Zmieniają się one w zależności od osiągniętego poziomu rozwoju. Stanowią obiektywne kamienie milowe w rozwoju dziecka.

Reakcje ułożeniowe niemowląt

W diagnostyce (głównie do potrzeb fizjoterapii i pediatrii) wyróżnia się 7 reakcji ułożeniowych niemowląt:

1. Reakcja Vojty.
2. Próba trakcji.
3. Reakcja zawieszenia pionowego według Peipera-Isberta.
4. Reakcja zawieszenia pionowego według Collis.
5. Reakcja zawieszenia poziomego według Collis.
6. Reakcja Landaua.
7. Reakcja zawieszenia pachowego.

Pozwalają one ocenić czy rozwój dziecka przebiega prawidłowo.

1. Reakcja Vojty.

Reakcję wyzwala się poprzez uniesienie dziecka leżącego na brzuchu, a następnie szybkie przechylenie go z pozycji pionowej do poziomej. Reakcja Vojty składa się z 4 faz uzależnionych od wieku dziecka.

• Faza I (przejściowa) – od 11 do 20 tygodnia życia. W reakcji na zmianę położenia dziecko odwodzi ramiona i otwiera dłonie. Nogi idą coraz bardziej do zgięcia, natomiast palce stopy znajdującej się na górze nie są rozstawione.
• Faza II – od 4 do 7 miesiąca życia. Wszystkie kończyny niemowlęcia ustawiają się w swobodnym zgięciu. Palce stóp znajdują się w zgięciu lub w pozycji pośredniej, natomiast dłonie są otwarte lub luźno zamknięte. Stopy znajdują się w zgięciu grzbietowym i supinacji.
• Faza II (przejściowa) – od 7 do końca 9 miesiąca życia. Kończyny dolne są już wyraźnie wyprostowane, stopy nadal w zgięciu grzbietowym, a palce stóp w pozycji pośredniej.
• Faza III – od 9 do 14 miesiąca życia. Kończyna górna i dolna (górnoleżące) są wyprostowane i odwiedzione od środka ciała. Stopy znajdują się w zgięciu grzbietowym.

2. Próba trakcji.

Pozycją wyjściową niemowlęcia jest leżenie na plecach. Reakcję wyzwala się poprzez powolne podciąganie dziecka do kąta 45 stopni.

• Faza I – od 1 do 6 tygodnia życia. Głowa dziecka zwisa do tyłu, kończyny dolne są zgięte i odwiedzione.
• Faza II – od 7 tygodnia życia do końca 6 miesiąca. Dziecko wykonuje zgięcie głowy, która staje się przedłużeniem tułowia, zgina także kończyny dolne. Po skończonych 6 miesiącach życia zauważa się maksymalne przyciągnięcie nóg do tułowia.
• Faza III – od 8 do 9 miesiąca życia. Pozycja zgięciowa ustępuje, co najlepiej widać w przypadku stawów kolanowych. Pośladki stają się punktem podporu.
• Faza IV – od 9 do 14 miesiąca życia. Głowa pozostaje przedłużeniem tułowia, nogi są odwiedzione i swobodnie wyprostowane w stawach kolanowych, natomiast dziecko podciąga się do góry.

3. Reakcja zawieszenia pionowego według Peipera-Isberta.

Pozycją wyjściową do 5 miesiąca życia jest leżenie tyłem, natomiast w późniejszym wieku leżenie przodem. Reakcja zawieszenia pionowego według Peipera-Isberta wyzwalana jest poprzez szybki ruch unoszenia dziecka do pozycji pionowej głową w dół. Noworodki i niemowlęta chwyta się za uda w części proksymalnej, natomiast starsze dzieci poprzez stawy kolanowe.

• Faza I – od 1 tygodnia życia do 3 miesiąca. Dziecko wykonuje ruch obejmowania przypominający odruch Moro. Kark jest wyprostowany, natomiast miednica zgięta.
• Faza II – od 4 do 6 miesiąca życia. Kończyny górne są wyprostowane i odwiedzione, a dłonie otwarte. Ustępuje przodopochylenie miednicy.
• Faza III – od 7 do maksymalnie 12 miesiąca życia. Kończyny górne są wyprostowane i wyciągnięte do góry. Dziecko wykonuje symetryczny wyprost karku i tułowia aż do przejścia piersiowo-lędźwiowego.
• Faza IV – od około 9 miesiąca życia. W tej fazie dziecko próbuje już przytrzymać się osoby badającej i podciągnąć ciało do góry.

4. Reakcja zawieszenia pionowego według Collis.

Dziecko leży na plecach. Reakcję wyzwala się poprzez nagły ruch ustawiający niemowlę w pozycji pionowej głową w dół za pomocą chwytu jednej nogi za kolano.

• Faza I – od 1 tygodnia życia do 7 miesiąca. Noga dziecka, za którą nie trzyma badający, zgina się w stawie kolanowym, biodrowym i skokowym.
• Faza II – od 7 miesiąca życia. Noga, za którą nie trzyma badający, przyjmuje swobodną, wyprostowaną pozycję w stawie kolanowym, natomiast staw biodrowy pozostaje w dalszym ciągu zgięty.

5. Reakcja zawieszenia poziomego według Collis.

Reakcje ułożeniowe niemowląt w tym przypadku wyzwala się poprzez chwyt za ramię i udo po tej samej stronie oraz uniesienie dziecka do góry.

• Faza I – od 1 do 12 tygodnia życia. W pierwszych 6 tygodniach życia ruchy zwieszonej swobodnie kończyny górnej przypominają odruch Moro. W późniejszym okresie następuje luźne zgięcie puszczonej kończyny górnej.
• Faza II – od 4 do 6 miesiąca życia. Przedramię luźnej ręki ustawia się w pronacji, kończyna dolna luźno puszczona pozostaje w zgięciu. Pod koniec tej fazy dziecko obciąża dłoń starając się podeprzeć.
• Faza III – od 8 do 10 miesiąca życia. Dziecko podpiera się początkowo na zewnętrznej krawędzi stopy, a później na całej stopie.

6. Reakcja Landaua.

Płasko ustawioną dłoń układa się pod brzuch dziecka i utrzymuje w pozycji poziomej.

• Faza I – od 1 do 6 tygodnia życia. Głowa jest lekko opuszczona, a tułów i kończyny delikatnie zgięte.
• Faza II – od 7 tygodnia do 3 miesiąca życia. Następuje symetryczny wyprost karku aż do linii barków. Kończyny są luźno zgięte, podobnie jak tułów.
• Faza III – 6 miesiąc życia. Wyprost tułowia sięga przejścia piersiowo-lędźwiowego, kończyny dolne w dalszym ciągu zgięte, natomiast górne puszczone luźno.
• Faza IV – 8 miesiąc życia. Kończyny górne dziecka są luźno zgięte, natomiast dolne luźno wyprostowane.

7. Reakcja zawieszenia pachowego.

Dziecko ustawia się pionowo i chwyta za tułów, plecami do osoby badanej.

• Faza I – kończyny dolne zgięte.
• Faza II – dziecko przyciąga kończyny dolne do tułowia.
• Faza III – kończyny dolne są luźno wyprostowane, a stopy znajdują się w zgięciu grzbietowym.

	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...
	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kuliński W., Zeman K., Fizjoterapia w pediatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.