Metoda Dobosiewicz

Metoda Dobosiewicz znajduje zastosowanie w zachowawczym leczeniu dziecięcych i młodzieńczych skolioz idiopatycznych. Charakterystycznymi elementami tej metody są asymetryczne ćwiczenia oddechowe oraz symetryczne, odciążające pozycje wyjściowe.

Rys historyczny

Krystyna Dobosiewicz urodziła się w 1931 roku. Była polskim lekarzem ortopedii i traumatologii, a także profesorem doktorem habilitowanym medycyny, doktorem nauk wychowania fizycznego oraz specjalistką w zakresie rehabilitacji narządu ruchu. Znana jest z utworzenia niezwykle popularnej i praktycznej autorskiej metody leczenia skolioz, która otrzymała nazwę od nazwiska twórczyni. Krystyna Dobosiewicz zmarła w 2007 roku.

Metoda Dobosiewicz – podstawy

Dobosiewicz twierdziła, że główną przyczyną progresji wady (a może nawet jej powstawania) jest spłycenie kifozy piersiowej oraz rotacja kręgosłupa i klatki piersiowej. W efekcie dochodzi do asymetrii napięcia mięśniowego oraz zmiany zakresu ruchomości klatki piersiowej poprzez asymetryczne ustawienie żeber (pionowe po stronie wypukłej i poziome po stronie wklęsłej).

Zobacz również: Lordoza i kifoza – co to takiego i jak to leczyć?

Do głównych celów metody Dobosiewicz zalicza się:

• odtworzenie naturalnych wygięć kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej (a przede wszystkim pogłębienie kifozy piersiowej);
• wprowadzenie asymetrycznego wzorca oddechowego w celu uruchomienia stawów żebrowo-kręgowych oraz żebrowo-poprzecznych od strony wklęsłości skrzywienia;
• wyrównanie napięcia mięśniowego po obu stronach skrzywienia;
• utrwalenie otrzymanych korekcji.

Celami pośrednimi są:

• trójpłaszczyznowe przemieszczenie się kręgów;
• stymulacja eksteroceptywna;
• derotacja w płaszczyźnie poprzecznej;
• czynna autokorekcja.

Metoda Dobosiewicz dzieli się na badanie oraz terapię właściwą.

Badanie

Podstawą badania zgodnie z założeniami Dobosiewicz jest specjalnie przygotowana karta badań. Zawarto w niej podstawowe informacje z zakresu:

• badania klinicznego – ustawienie obręczy barkowej oraz miednicznej, charakterystyka kątów między tułowiem a ramionami, charakterystyka garbu żebrowego i wału lędźwiowego, ruchomość kręgosłupa;
• pomiarów antropometrycznych – masa ciała oraz wysokość ciała;
• badania rentgenowskiego – test Rissera, kąty żebrowo-kręgowe.

Dobosiewicz uznała, że badanie elektromiograficzne jest niezwykle przydatne w ocenianiu stopnia progresywności skolioz. Z jego pomocą można bowiem określić symetrię odruchu z odciążenia, ponieważ duży stopień zaburzeń tego odruchu wskazuje na znaczną progresywność skolioz.

Terapia metodą Dobosiewicz

Terapia opiera się przede wszystkim na asymetrycznych ćwiczeniach oddechowych, które prowadzone są w symetrycznych odciążających pozycjach wyjściowych. Dobór odpowiedniej pozycji uzależniony jest od umiejscowienia kręgu szczytowego skrzywienia.

Podczas ćwiczeń w czasie wdechu ćwiczący ma za zadanie zwiększać zgięcie całego kręgosłupa. Powietrze kierowane jest w stronę wklęsłą skrzywienia, co z kolei powoduje jego rozciągnięcie. Natomiast podczas wydechu wypukła strona skrzywienia ulega obniżeniu, czego zadaniem jest zmniejszanie rotacji klatki piersiowej i kręgosłupa. W tak skorygowanej pozycji pacjent musi izometrycznie napinać mięśnie tułowia.

Kolejny etap usprawniania obejmuje wykonywanie takich samych ćwiczeń, jednak w warunkach osiowego obciążenia kręgosłupa, np. w staniu lub pozycji siedzącej.

Cała terapia trwa od 10 do 14 dni i przeprowadza się ją w specjalnych klinikach. Obowiązkiem fizjoterapeutów jest edukacja rodziców lub opiekunów dziecka z zakresu wykonywania podobnych ćwiczeń w warunkach domowych. Niezwykle ważne w osiągnięciu założonych celów jest regularne wykonywanie ćwiczeń.

Zobacz również: Masaż przy skoliozie.

Lokalizacja kręgu szczytowego a dobór pozycji

• odcinek szyjny lub górny piersiowy – klęk podparty ze zgięciem kończyn górnych w stawach ramiennych i kończyn dolnych w stawach biodrowych pod kątem prostym względem osi długiej tułowia;
• środkowa lub dolna część odcinka piersiowego – klęk podparty, kończyny górne zgięte w stawach ramiennych pod kątem większym niż 90 stopni;
• odcinek lędźwiowy – klęk podparty z oparciem na przedramionach.

	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...
	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Zembaty A., Kinezyterapia, Tom II, Wydawnictwo Kasper Sp. z o.o., Kraków 2003.