Metoda australijska (zwana również metodą Richardson) została stworzona przez grupę specjalistów na Uniwersytecie Queensland w Brisbane. Duży wpływ na jej powstanie miał początek lat 90. XX wieku, gdy ogłoszono koncepcję stabilizacji kręgosłupa lędźwiowego. Dotyczy mechanizmu funkcjonowania cylindra mięśniowego w dolnym odcinku kręgosłupa, odpowiedzialnego za lokalną stabilizację jego segmentów.
Metoda australijska – założenia
Kluczową rolę w mechanizmie tej metody przypisuje się mięśniowi poprzecznemu brzucha. Wykazano, że podczas szybkich ruchów zgięcia ramienia dochodzi do jego aktywacji. Wzrost jego napięcia o około 70-120 ms wyprzedza wzrost aktywności bioelektrycznej mięśnia naramiennego wykonującego ruch. Analogiczną sytuację zauważono w przypadku kończyny dolnej, kiedy podczas szybkich ruchów napięcie mięśnia poprzecznego brzucha wyprzedzało napięcie mięśni biodrowo-lędźwiowych czy prostych uda.
Inaczej sytuacja prezentuje się w przypadku osób z dolegliwościami bólowo-przeciążeniowymi w dolnym odcinku kręgosłupa. Najpierw pojawia się napięcie grup mięśniowych odpowiedzialnych za wykonanie ruchu, a dopiero po pewnym czasie mięśnia poprzecznego brzucha.
Prawidłowo funkcjonujący cylinder mięśniowy odpowiada za sztywność układu, co znacznie wpływa na wzrost zdolności do przenoszenia różnorakich sił przy stosunkowo niskich kosztach energetycznych.
Badanie
Badanie jest oparte na ocenie zdolności do napięć mięśnia poprzecznego brzucha. Zdolność tę bada się palpacyjnie w pozycji leżenia tyłem przy zgiętych kończynach dolnych nieco do przodu i przyśrodkowo od kolców biodrowych przednich górnych.
W warunkach prawidłowych można poczuć napięcie głębokich warstw mięśni brzucha. Brak głębokiego napięcia, napinanie mięśni powierzchownych brzucha bądź wypychanie na zewnątrz palców osoby badającej przez narastanie ciśnienia śródbrzusznego świadczy o zaburzeniach.
Istotne jest również sprawdzenie aktywacji tego mięśnia na wysokości talii. W warunkach prawidłowych będzie się ona zwężać.
Funkcja stabilizacyjna oceniana jest za pomocą stabilizera (nadmuchiwana poduszka z manometrem). Umieszcza się go pod brzuchem lub pod kręgosłupem lędźwiowym w pozycji leżenia przodem oraz tyłem. Fizjologicznie, w obrazie USG widać wyraźne pogrubienie przekroju mięśnia poprzecznego brzucha, szczególnie w okolicy talii. Jednocześnie nie dochodzi do zmian przekroju mięśni powierzchownych.
Badanie palpacyjne oraz z wykorzystaniem stabilizera stanowi całość badania diagnostycznego, na podstawie którego można rozpocząć terapię.
Terapia
Celem terapii jest uzyskanie trwałego i nawykowego napięcia mięśni głębokich brzucha. Terapia przebiega w trzech etapach:
- Całość rozpoczyna się od nauki napinania głębokich mięśni brzucha w pozycjach odciążających. Taką pozycją jest np. leżenie tyłem przy zgiętych kończynach dolnych lub klęk podparty. Wykorzystuje się ćwiczenia oparte o biofeedback z wykorzystaniem stabilizera. Każde ćwiczenie powtarza się 10 razy.
- Celem drugiego etapu jest usprawnienie funkcji lokalnych stabilizatorów odcinka lędźwiowego kręgosłupa zgodnie z założeniami pierwszego etapu, jednak przy utrudnieniu. Wprowadza się warunki obciążenia, np. wyprost jednej kończyny oraz pozycje wyższe. Metodyka wykonywania ćwiczeń nie ulega zmianie (10 powtórzeń po 10-15 sekund).
- Trzeci etap reedukacji obejmuje wszystkie możliwe czynności dnia codziennego. Celem jest automatyzacja utrzymania napięcia mięśni głębokich brzucha (głównie poprzecznego) przez cały dzień.
Wielkość napięcia mięśnia poprzecznego brzucha została ustalona na 25% jego maksymalnych możliwości. W praktyce ustala się ją w ten sposób, że w pierwszej kolejności poleca się pacjentowi maksymalnie wciągnąć brzuch, co stanowi 100%. Następnie brzuch wciąga się na 50% możliwości, a następnie połowę mniej, czego efektem jest 25%.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nowotny J., Podstawy fizjoterapii. Tom 3, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2005.