Zaburzenia przewodzenia śródkomorowe (inaczej: jako blok śródkomorowy) to opóźnienie lub zatrzymanie fali pobudzenia w jakimkolwiek obszarze leżącym poniżej rozwidlenia pęczka przedsionkowo-komorowego. Można zatem powiedzieć, że tego typu zaburzenia umiejscawiają się na różnych poziomach w układzie nazywanym zwyczajowo układem Hisa-Purkinjego. Mogą dotyczyć zarówno pęczka przedsionkowo-komorowego, jak i jego rozgałęzień, czyli prawej i lewej odnogi:
- LBBB – blok lewej odnogi pęczka Hisa – zmiany widoczne w odprowadzeniach V5, V6;
- RBBB – blok prawej odnogi pęczka Hisa – zmiany widoczne w odprowadzeniach V1, V2.
Zaburzenia przewodzenia śródkomorowe – przyczyny
Przyczyną tego zjawiska może być przerwanie ciągłości dróg przewodzących (do których z kolei zaliczamy odnogi pęczka Hisa, wiązki odnóg czy włókna Purkinjego) lub utrata zdolności przewodzenia wskutek nieosiągnięcia w tych włóknach potencjału progowego. To bardzo ważne, ponieważ potencjał ten warunkuje rozpoczęcie procesu depolaryzacji.
Warto wspomnieć, że bloki wiązki przedniej występują znacznie częściej niż bloki wiązki tylnej. Ta różnica wynika głównie z faktu, że wiązka tylna jest krótsza i grubsza od przedniej. Dodatkowo jej unaczynienie pochodzi z lewej i prawej tętnicy wieńcowej, a wiązki przedniej tylko z gałęzi międzykomorowej przedniej lewej tętnicy wieńcowej.
Zaburzenia przewodzenia śródkomorowe – rozpoznanie
Ze względu na wypadnięcie pewnej części mięśnia sercowego ze stanu pobudzenia w zespole komorowym wykształcają się charakterystyczne zmiany upoważniające do rozpoznania bloku śródkomorowego.
Podczas prawidłowego przewodzenia w komorze, fala pobudzenia dociera do mięśnia lewej komory najczęściej przez dwie wiązki lewej odnogi. Zablokowanie przewodzenia w jednej z nich zmienia kolejność depolaryzacji lewej komory. W efekcie zmienia również ukształtowanie zespołów QRS w obrazie EKG.
Zazwyczaj bloki śródkomorowe nie sprawiają większych trudności rozpoznawczych. Jednakże ich rozpoznanie przy współistnieniu dodatkowych patologii przynosi sporo trudności.
Zmiany w EKG
Na EKG można zauważyć:
- zespół QRS poszerzony >120 ms;
- zespół QRS zazębiony (wygląd litery „M”);
- załamek T ujemny.
Kryterium rozpoznawcze w elektrokardiogramie stanowi opóźnienie zwrotu ujemnego nad zablokowanym obszarem i poszerzenie zespołu QRS. W bloku odnogi pęczka Hisa trwa on zwykle ponad 12 s.
Charakterystyka
- RBBB – w bloku prawej odnogi fala pobudzenia swobodnie szerzy się przez lewą odnogę pęczka Hisa i lewą komorę pobudza prawidłowo. Wobec niepobudzenia prawej części przegrody, fala szerzy się od strony lewej odnogi poprzez całą grubość przegrody. Następnie osiąga prawą komorę poniżej uszkodzenia jej odnogi. W rezultacie w bloku tej odnogi powstaje sytuacja, w której komory wchodzą w stan pobudzenia asynchronicznie, z różnicą około 0,05 s. Dzieje się tak, ponieważ tak długo trwa przejście fali pobudzenia przez przegrodę międzykomorową;
- LBBB – w przypadku blokowania lewej odnogi lub jej rozgałęzień, fala pobudzenia szerzy się swobodnie przez prawą odnogę pęczka Hisa. Powoduje to prawidłową depolaryzację komory prawej, która ulega skurczowi wcześniej niż lewa komora. Równocześnie fala pobudzenia z prawej odnogi pęczka poprzez przegrodę międzykomorową szerzy się w kierunku lewej komory. Dalej dochodzi wtórnie do nieprawidłowego pobudzenia włókien ostatnich. W efekcie jest to przyczyną znacznego opóźnienia depolaryzacji lewej komory i poszerzenia zespołu QRS;
- bloki wiązki przednio-górnej – muszą być spełnione wszystkie wymienione kryteria: odchylenie osi elektrycznej w lewo, morfologia zespołu komorowego o typie qR w odprowadzeniu aVL, czas do szczytu załamka R w odprowadzeniu aVL > 45 ms, czas trwania całości zespołu QRS <120 ms;
- blok wiązki tylko-dolnej – aby rozpoznać zjawisko, muszą zostać spełnione wszystkie kryteria: odchylenie osi elektrycznej w prawo, morfologia zespołów qR w odprowadzeniach III i aVF, zespoły rS w odprowadzeniach I i aVL, czas do szczytu załamka R w odprowadzeniu aVF > 45 ms, czas trwania zespołu QRS < 120 ms oraz brak cech przerostu prawej komory.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozłowski D., Zaburzenia przewodzenia śródkomorowego – bloki odnóg pęczka Hisa, Geriatria, 6/2012.
- Kozłowski D., Zaburzenia przewodzenia śródkomorowego – bloki wiązek, Geriatria, 8/2014.
