Kręg szczytowy to pierwszy kręg szyjny. Charakteryzuje się specyficzną budową, w tym brakiem trzonu. Jego budowę anatomiczną opisuje się zatem zawsze odrębnie.
Jak zbudowany jest kręg szczytowy?
Kręg szczytowy, jak wspomniano, cechuje się brakiem trzonu, ponieważ złączył się on z powierzchnią górną trzonu kolejnego kręgu kręgosłupa. Drugą jego odrębnością jest brak właściwego wyrostka kolczystego. Kręg szczytowy posiada pierścieniowaty kształt i składa się z następujących części:
- łuk przedni;
- łuk tylny;
- 2 części boczne.
Łuk przedni stanowi jedyną pozostałość trzonu. Jest on znacznie krótszy niż łuk tylny, do przodu wypukły, a przyśrodkowo posiada na swej powierzchni mały guzek przedni. Natomiast na powierzchni tylnej łuku przedniego zaznacza się okrągła powierzchnia stawowa zwana dołkiem zębowym. Służy ona jako połączenie tego kręgu z zębem kręgu obrotowego.
Właściwym łukiem kręgu jest łuk tylny. Dźwiga on szczątek wyrostka kolczystego manifestującego się jako mały guzek tylny. Takie ukształtowanie zapewnia możliwość wykonywania swobodnych ruchów zgięcia głowy do tyłu, co nie jest hamowane wyrostkiem kolczystym. Na górnej powierzchni omawianego łuku lokalizuje się dość głęboka bruzda, przez którą przebiega tętnica kręgowa wraz z żyłą i pierwszym nerwem szyjnym.
Między łukami znajdują się części boczne. Stanowią najbardziej masywne odcinki kręgu szczytowego, ponieważ służą do dźwigania ciężaru głowy. Nie ma właściwych wyrostków stawowych, jednak po stronie górnej i dolnej obu części bocznych spoczywają powierzchnie stawowe.
Powierzchnie stawowe
Wyróżnia się 2 powierzchnie stawowe górne oraz 2 powierzchnie stawowe dolne. Górne zwane są dołkami stawowymi górnymi i służą do połączenia z powierzchniami stawowymi kości potylicznej. Posiadają owalny kształt, a niekiedy są przedzielone poprzecznie.
Natomiast dołki stawowe dolne zwracają się do kręgu obrotowego. Służą bowiem do stawowego połączenia się z nimi. Ponadto zaznaczają podział otworu kręgowego na część tylną i przednią. Część tylna odpowiada właściwemu otworowi kręgowemu i obejmuje rdzeń przedłużony mózgowia wraz z jego najważniejszymi ośrodkami nerwowymi. Część przednia z kolei jest znacznie mniejsza i obejmuje ząb kręgu obrotowego.
Granicę między obiema częściami otworu kręgowego tworzy silne więzadło poprzeczne kręgu szczytowego. Biegnie ono od przyśrodkowego brzegu części bocznej jednej strony do drugiej. Obejmuje więc od tyłu ząb kręgu obrotowego, oddzielając go od kanału kręgowego i chroniąc tym samym rdzeń przedłużony przed uszkodzeniami. Jeśli mimo tego, przy ciężkich urazach, więzadło ulegnie zerwaniu i ząb przesunie się ku tyłowi, ma miejsce zmiażdżenie rdzenia przedłużonego. To z kolei powoduje śmierć.
Wyrostki poprzeczne kręgu szczytowego
Wyrostki poprzeczne omawianego kręgu są dłuższe, mocniejsze i bardziej bocznie rozstawione niż w przypadku innych kręgów, ponieważ stanowią one miejsce przyczepu mięśni obracających głowę. W efekcie tworzą długie ramię dźwigni tych mięśni. Wyrostki te nie posiadają bruzdy nerwu rdzeniowego, jak również obu guzków. Wolny koniec wyrostka znajduje się nieco poniżej, przyśrodkowo i do przodu od koniuszka wyrostka sutkowatego kości skroniowej. Bez problemu można go wyczuć w dołku do tyłu od małżowiny usznej.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
