Klatka piersiowa lejkowata (inaczej: klatka szewska) jest jedną z najczęstszych wad klatki piersiowej. Cechuje się jej zniekształceniem, polegającym na łukowatym przesunięciu mostka wraz z przylegającymi do niego częściami żeber w stronę kręgosłupa. Szczyt lejkowatego zagłębienia przypada na wysokość połączenia trzonu mostka z wyrostkiem mieczykowatym. Przy czym żebra od III do IX ulegają kontowemu załamaniu po obu stronach mostka, tworząc dwa charakterystyczne garby.
Wada może być zarówno symetryczna jak i z przewagą prawej, bądź lewej strony. Dotyczy aż około 0,5% dzieci w wieku szkolnym, przy czym około trzykrotnie częściej pojawia się u chłopców. Ciekawostką jest, że do 3 roku życia istnieje możliwość samoistnego zaniku wady aż u 50% dzieci.
Klatka piersiowa lejkowata – przyczyny
Jeśli wada jest wrodzona, za główną przyczynę jej wystąpienia podaje się następstwo wrodzonego zaburzenia rozwoju przepony lub nieprawidłowy rozrost chrząstek żebrowych. Do innych przyczyn należą:
- długo trwająca krzywica;
- niedobór witaminy D3;
- zaburzenia syntezy kolagenu.
Znacznie częstsze występowanie lejkowatej klatki piersiowej odnotowuje się u dzieci chorych na zespół Marfana.
Negatywne skutki wady
Patologiczne ustawienie elementów chrzęstno-kostnych oraz mięśni sprawia, że wada jaką jest klatka piersiowa lejkowata prowadzi do poważnych zaburzeń oddychania. Efektem tego jest niedotlenienie organizmu. Przemieszczenie się mostka i żeber ku tyłowi powoduje zmniejszenie życiowej pojemności płuc oraz zaburzenia krążeniowo-oddechowe. Dodatkowo takie ułożenie uciska na serce i przesuwa narząd w lewą stronę. Sprawia to, że serce często nie ma wystarczającej ilości miejsca, aby prawidłowo wykonywać rozkurcz.
Efektem lejkowatej klatki piersiowej mogą być często powtarzające się stany zapalne oskrzeli, duszności, opóźnienie rozwoju organizmu, a także przyspieszenie męczenia się. Wraz ze wzrostem dziecka dochodzi do coraz poważniejszych zaburzeń krążenia.
Klatka piersiowa lejkowata – rehabilitacja
Fizjoterapia osoby z klatką piersiową lejkowatą obejmuje przede wszystkim ćwiczenia korekcyjne i edukację zdrowotną. Do innych elementów można zaliczyć masaż i terapię manualną, a w poważniejszych przypadkach leczenie operacyjne.
W wyniku wady przykurczone są mięśnie klatki piersiowej:
- mięsień piersiowy mniejszy i mięsień piersiowy większy;
- mięsień zębaty.
Nadmiernemu rozciągnięciu z kolei ulegają mięśnie grzbietu:
- mięsień równoległoboczny;
- mięśnie głębokie grzbietu;
- mięsień najszerszy grzbietu;
- mięsień czworoboczny.
Terapia manualna
Terapię manualną wykonuje się na stawach ramiennych oraz międzyżebrowych. Najczęściej stosuje się to wtedy, gdy w przebiegu klatki piersiowej lejkowatej doszło do czynnościowego zablokowania uniemożliwiającego wykonanie pełnego zakresu ruchu biernego w stawach.
Masaż
Z kolei masaż powinien skupić się na rozluźnieniu mięśni przykurczonych oraz wzmocnieniu zbyt rozciągniętych – w pozycji leżącej. W pozycji siedzącej należy masować mięśnie międzyżebrowe w celu ich rozluźnienia. Masaż jest dobrym wstępem do wykonywania ćwiczeń korekcyjnych. Nie należy pomijać okolic karku i obręczy barkowej.
Operacja
Leczenie operacyjne jest wskazane u osób z szybką progresją wady oraz z bardzo dużymi zniekształceniami. Optymalny wiek na przeprowadzenie operacji przypada na 4-6 rok życia.
Kinezyterapia
Ćwiczenia korekcyjne są nieodłącznym elementem terapii wad postawy. W przypadku wady jaką jest klatka piersiowa lejkowata należy wzmacniać mięśnie grzbietu oraz rozciągać mięśnie klatki piersiowej. Dziecko z lejkowatym zniekształceniem jest znacznie chudsze i słabsze niż zdrowi rówieśnicy. Dlatego należy także dołączyć do programu ćwiczenia ogólnokondycyjne, które wzmocnią cały organizm. Nie należy pomijać również stawów barkowych, które często mają ograniczoną ruchomość.
Pierwszym elementem terapii może być nauka prawidłowego oddechu oraz ćwiczenia oddechowe. Są one niezbędne do zwiększenia pojemności życiowej płuc, zwiększenia ruchomości klatki piersiowej oraz utrzymywania prawidłowej postawy. Szczególną uwagę zwraca się na fazę wdechu. Należy uczyć pacjenta oddychania torem piersiowym – przy wdechu żebra powinny unosić się ku górze.
Kolejną częścią są wspomniane wcześniej ćwiczenia ogólnokondycyjne. Mogą to być zabawy i gry zespołowe lub np. pływanie. Najważniejszym elementem leczenia są ćwiczenia specjalne, czyli korygujące wadę postawy. Wzmacnianie mięśni grzbietu może odbywać się za pomocą ćwiczeń izometrycznych. Przykładem ćwiczenia jest przyjęcie przez pacjenta pozycji leżącej przodem, a następnie unoszenie do góry klatki piersiowej i kończyn górnych. W tej pozycji należy wytrzymać 10-15 sekund, po czym rozluźnić się i powtórzyć ćwiczenie. Rozciągnięcie mięśni można uzyskać wykonując krążenia ramion do tyłu.
Bardzo ważne jest regularne wykonywanie ćwiczeń. Mogą być one z powodzeniem przeprowadzane w środowisku wodnym. Wpłynie to dodatkowo na wzmacnianie mięśni oddechowych, ponieważ woda daje naturalny opór klatce piersiowej przy wdechu.
Zobacz również: Klatka piersiowa kurza.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, Starachowice 2005.
- Jarosz D., Gzik-Zroska B., Gzik M., Wolański W., Dzielicki J., Analiza numeryczna wpływu obciążenia na deformację klatki piersiowej, Aktualne Problemy Biomechaniki, 5/2011.
