Endoskopia to nie nazwa konkretnego zabiegu, lecz grupy zabiegów diagnostyczno-leczniczych stosowanych w medycynie. Wszystkie te zabiegi polegają na badaniu wnętrza ciała przy wykorzystaniu endoskopów, czyli specjalnych aparatów umożliwiających oględziny jam ciała. Najczęściej jednak endoskopia dotyczy badania przewodu pokarmowego.
Endoskopia – charakterystyka
Do endoskopii wykorzystuje się specjalną, giętką aparaturę opartą na elastycznych włóknach szklanych. Współczesne endoskopy posiadają w większości własne źródła światła, dzięki czemu nie trzeba już korzystać z żarówek zewnętrznych (jak miało to miejsce w dawnych czasach). Stosowana aparatura posiada na swoim końcu specjalną kamerkę, która rejestruje i rzutuje na monitor oglądaną część ciała. Endoskop składa się z części roboczej, głowicy sterującej i sznura. Sznur łączy pozostałe części instrumentarium ze źródłem światła i procesorem obrazu.
Dzięki endoskopii można dokonać oględzin wąskich szczelin w organizmie człowieka, czyli np.:
- przewód słuchowy zewnętrzny;
- jamę nosową;
- ujście zatok przynosowych;
- dolne gardło;
- krtań;
- tchawicę;
- oskrzela;
- przełyk.
Przygotowanie do badania
Przed przystąpieniem do badania należy szczegółowo wykluczyć wszelkie przeciwwskazania. Dalsze przygotowania uzależnione są od okolicy ciała, która będzie poddawana badaniu. Dlatego nie można określić jednoznacznie wskazówek przez zabiegiem. Przykładowo, w przypadku gastroskopii nie należy spożywać posiłków i pić napojów co najmniej 8 godzin przed zabiegiem. Natomiast w przypadku kolonoskopii przygotowania rozpoczynają się już 3 dni przed zabiegiem i obejmują specjalną dietę oraz stosowanie poleconych przez lekarza środków.
Endoskopia przewodu pokarmowego
Zabieg polega na wprowadzeniu giętkiego instrumentu przez usta do przełyku, żołądka oraz wstępnej części dwunastnicy. Dzięki temu można dokładnie ocenić błonę śluzową górnego odcinka przewodu pokarmowego, zdiagnozować wrzody żołądka czy pobrać wycinki do dalszych badań. Dodatkowo za pomocą endoskopii można prowadzić terapię. Do najpowszechniejszych wskazań terapeutycznych górnego odcinka przewodu pokarmowego należą:
- usuwanie ciał obcych i zmian polipowatych;
- paliatywne leczenie zwężeń nowotworowych;
- leczenie krwawień;
- poszerzanie zwężeń dających objawy kliniczne;
- drenaż patologicznych zbiorników płynowych do światła przewodu pokarmowego.
Zabieg wykonuje się w większości przypadków po miejscowym znieczuleniu gardła, jednak u niektórych osób przeprowadza się znieczulenie ogólne.
Nowatorskim rozwiązaniem jest w przypadku badania przewodu pokarmowego endoskopia kapsułkowa. Polega ona na połknięciu specjalnej kapsułki z kamerką, która rejestruje żołądek czy jelito cienkie. Minusem tej metody jest jednak brak możliwości pobrania wycinków czy przeprowadzenia terapii.
Endoskopia przewodu słuchowego
Do oceny przewodu słuchowego zewnętrznego i błony bębenkowej wykorzystuje się endoskop giętki lub sztywny. Zazwyczaj wymagane jest powiększenie oglądanego obszaru, dlatego często endoskop wyposażony jest w szkła powiększające.
Endoskopia nosa i zatok przynosowych
Na chwilę obecną endoskopy są podstawowym narzędziem diagnostycznym dla tego narządu. Przed wprowadzeniem endoskopu należy obkurczyć błonę śluzową, znieczulić miejscowo obszar, oczyścić nos z wszelkich wydzielin, po czym można rozpocząć badanie. W trakcie badania można dokonać pobrania wycinka do dalszej diagnostyki, koagulacji naczyń w czasie krwawienia czy usunąć ciała obce.
Podsumowanie
Najpopularniejszymi zabiegami z wykorzystaniem endoskopu są: gastroskopia, kolonoskopia i bronchoskopia. Gastroskopia umożliwia ocenę górnych dróg pokarmowych, kolonoskopia ocenia dolne drogi pokarmowe (głównie jelito grube), z kolei bronchoskopia wnętrze tchawicy i oskrzeli. Dzięki rozwojowi wiedzy medycznej oraz udoskonaleniu endoskopów obecnie stosuje się je zarówno w celach diagnostycznych, jak i terapeutycznych. Niekiedy stanowią główne źródło wiedzy na temat stanu określonych części organizmu człowieka.
Bibliografia
- Składzień J., Endoskopia w otolaryngologii, Ogólnopolski Przegląd Medyczny, 3/2018.
- Wadełek J., Zagadnienia ogólne endoskopii przewodu pokarmowego wpływające na wybór sedacji i znieczulenia ogólnego, Anestezjologia i Ratownictwo, 7/2013.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
