Węzły chłonne, węzły limfatyczne (łac. nodi lymphatici) są zamkniętymi narządami objętymi torebką i włączonymi w przebieg naczyń chłonnych. Chłonka wstępuje w nie przez naczynia doprowadzające, przepływa przez tkankę siateczkowatą, porywa wytworzone limfocyty i ostatecznie odpływa z węzłów przez naczynia odprowadzające. W przepływie przez węzły chłonne limfa zostaje wzbogacona w limfocyty oraz równocześnie przecedzona.
Węzły chłonne – budowa
Budowa anatomiczna węzłów chłonnych pozwala na odróżnienie kory położonej na obwodzie narządu i pośrodku położonego rdzenia, które łączą się ze sobą bez ostrej granicy. Można zatem wyróżnić:
- korę;
- rdzeń;
- zrąb.
Ciekawostką jest, że u dorosłego człowieka wszystkie narządy chłonne, podobnie jak grasica, ulegają redukcji, która zwiększa się wraz z wiekiem. Stanowi to zmianę wsteczną fizjologiczną.
Kora
Zbita, zbudowana z jednorodnej tkanki chłonnej zawierającej liczne grudki wtórne z jaśniejszym ogniskiem rozmnażania oraz obwodowym, ciemniejszym pasmem limfocytów. Z powierzchni grudek wtórnych mogą wyrastać grudki trzeciego rzędu. Z kolei w korze pod torebką znajdują się jeszcze ostatnie grudki – tzw. pierwotne.
Wszystkie trzy rodzaje omówionych grudek obejmuje się wspólną nazwą grudek korowych, gdyż leżą w korze.
Rdzeń
Rdzeń ma budowę bardziej gąbczastą. W efekcie tkanka chłonna w przedłużeniu grudek korowych układa się w nim w tak zwane pasma rdzeniowe.
Zrąb
Wyróżnia się dwa rodzaje zrębu: grubszy, utworzony z tkanki łącznej włóknistej oraz bardziej delikatny, zbudowany z tkanki siateczkowatej.
Kształt i barwa
Kształt węzłów chłonnych jest zmienny, jednak z jednej strony powierzchni znajduje się przeważnie wgłębienie zwane wnęką. Ich barwa natomiast może być od białoszarawej do szaroczerwonej i zależy od chwilowej czynności węzła, stopnia jego ukrwienia, a także jego położenia.
Przykładowo, przy wnęce płuca mogą być bardzo ciemne, często nawet o zabarwieniu granatowostalowym ze względu na obecność pyłu węglowego, z kolei te leżące w krezce są mleczne dzięki przepływom chłonki obfitującej w tłuszcze. Te znajdujące się w pobliżu śledziony oraz wątroby mają barwę brązowawą, ponieważ można zauważyć obecność barwnika krwi.
Unerwienie
Włókna nerwowe rdzenne i bezrdzenne wnikają do węzła częściowo razem z naczyniami przez wnękę, a częściowo przebijając torebkę. Kończą się w ścianach tętnic, w grudkach korowych oraz beleczkach.
Unaczynienie
Naczynia krwionośne węzła chłonnego – przeważnie niewielka tętnica i wyraźnie większa od niej żyła – wstępują do węzła obok siebie poprzez wnękę lub z niej wychodzą wraz z naczyniami chłonnymi odprowadzającymi. Z kolei drobne i charakterystyczne żyłki obejmują grudki.
Funkcje
Każdy narząd i każda część ciała wysyła chłonkę do jednej lub kilku grup węzłów. Węzły przynależne do jednego narządu lub do jednej części ciała nazywa się węzłami regionalnymi. Tak więc węzły regionalne kończyny dolnej leżą w pachwinie, zaś kończyny górnej – w jamie pachowej.
Zobacz również: Drenaż limfatyczny – metodyka i techniki.
Każdy węzeł przecedza chłonkę pochodzącą wyłącznie z określonego źródła, z określonego narządu i jeżeli narząd ten jest chory, przynależna grupa węzłów wykazuje odczyn obronny. W efekcie węzły takie przeważnie ulegają obrzęknięciu. Nabrzmiałe węzły chłonne leżąc pod skórą można wyczuć jako stwardniałe grudki. Wskazują one, że w obrębie obszaru, z którego dopływa do nich chłonka, zachodzi proces chorobowy.
Ponieważ w węzłach chłonnych zagnieżdżają się przerzuty nowotworowe, znajomość regionalnych węzłów ma wielkie znaczenie także dla chirurga. Musi on bowiem usunąć zwykle wraz z chorym narządem podejrzane węzły chłonne.
Zobacz również: Limfotok.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom 3, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
