Nadciśnienie tętnicze w ciąży

Nadciśnienie tętnicze w ciąży jest powikłaniem należącym do częstych przyczyn umieralności matek, płodów i noworodków. Szacuje się, że występuje u około 5-10% ciężarnych kobiet. Jest to jeden z objawów powikłania ciąży określanego wcześniej mianem gestozy. Schorzenie to nazywane bywa także zatruciem ciążowym, jednakże nazwa nie ma uzasadnienia ze względu na brak toksyn w organizmie kobiety.

Czym jest gestoza?

Gestoza to zespół objawów występujących w drugiej połowie ciąży, najczęściej u kobiet będących w ciąży po raz pierwszy. Objawami tej dolegliwości są obrzęki, białkomocz oraz nadciśnienie tętnicze krwi. Przyczyny nie zostały do końca poznane. Uznaje się jednak, że do najczęstszych należą:

• przewlekłe choroby nerek;
• cukrzyca;
• przewlekłe nadciśnienie tętnicze;
• uszkodzenie śródbłonka naczyń krwionośnych;
• obrzęk płodu;
• ciąża wielopłodowa;
• zaburzenia w odżywianiu.

Może mieć również podłoże genetyczne.

Zobacz również: Objawy ciąży.

Nadciśnienie tętnicze w ciąży

Klasyfikacja Amerykańskiego Kolegium Położników i Ginekologów (przyjęta obecnie przez wiele ośrodków perinatologicznych) wyróżnia następujące rodzaje nadciśnienia tętniczego:

• indukowane ciążą – może mieć postać umiarkowaną lub ciężką;
• rzucawka – objawia się drgawkami, utratą świadomości, a niekiedy nawet śpiączką;
• przewlekłe – rozpoznawane jest, gdy wystąpiło przed ciążą, przed dwudziestym tygodniem ciąży bądź utrzymuje się w okresie połogu;
• przewlekłe z “nałożonym” stanem przedrzucawkowym – charakteryzuje się gwałtownym wzrostem ciśnienia tętniczego wraz z białkomoczem i obrzękami;
• przemijające lub późne – występuje w ostatnim okresie ciąży lub w połogu i ustępuje po 10-14 dniach od porodu.

Leczenie

Metody leczenia nadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży zależą od rozpoznania i stopnia nasilenia objawów schorzenia. Postępowanie terapeutyczne polega na stosowaniu właściwej diety, wypoczynku oraz podawaniu środków farmakologicznych.

Największe korzyści dla ciężarnych i dzieci z ciąż powikłanych nadciśnieniem tętniczym może przynieść dobra współpraca, wymiana informacji i doświadczeń pomiędzy lekarzami różnych specjalności (ginekolodzy-położnicy, perinatolodzy, hipertensjolodzy).

W ciężkiej postaci nadciśnienia indukowanego ciążą i rzucawce stosuje się postępowanie zachowawcze (hospitalizacja, złagodzenie występujących objawów, terapia przeciwdrgawkowa, oczekiwanie na poród) oraz postępowanie czynne (dążenie do wyprowadzenia pacjentki ze stanu śpiączki i do szybkiego rozwiązania ciąży przez cięcie cesarskie). Postępowanie rehabilitacyjne obejmuje leżenie 18 godzin na dobę oraz specjalistyczne ćwiczenia ruchowe właściwe dla tej patologii ciąży. W tym przypadku są to głównie ćwiczenia uspokajające i przeciwobrzękowe, ćwiczenia czynne dystalnych odcinków ciała, izometryczne tułowia i oddychania torem brzusznym. Relaks bierny z kolei obejmuje zastosowanie muzyki o charakterze uspokajającym.

Leczenie farmakologiczne najczęściej zostaje wdrożone wówczas, gdy wartości ciśnienia mieszczą się w granicach powyżej 140-149 mmHg dla ciśnienia skurczowego lub/i powyżej 90-95 mmHg dla ciśnienia rozkurczowego.

Zobacz również: Nadciśnienie tętnicze – fizjoterapia.

Zalecenia przy nadciśnieniu tętniczym w ciąży

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca, aby pomiar ciśnienia tętniczego był wykonywany na każdej wizycie u ginekologa. Jest to bardzo ważne, ponieważ jego wysokość przekłada się pośrednio na stan kliniczny zarówno ciężarnej jak i płodu. Kobieta powinna jak najbardziej ograniczyć aktywność fizyczną i sporą część czasu leżeć, najlepiej na lewym boku.

Ciekawostką jest, że w przeciwieństwie do nadciśnienia poza ciążą ograniczenie soli w diecie nie jest bezwzględnym wskazaniem, ponieważ jej brak może spowodować hipowolemię i wtórnie pogarszać ukrwienie macicy. Przeciwwskazane jest zmniejszanie masy ciała, ponieważ może się to przyczynić do zahamowania wzrostu płodu.

Bibliografia

1. Szczepaniak-Chicheł L., Tykarski A., Leczenie nadciśnienia tętniczego w ciąży w świetle aktualnych wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego z 2011 roku, Ginekologia Polska, 83/2012.
2. Rapacz A., Filipek B., Nadciśnienie tętnicze w ciąży, Farmacja Polska, 8/2009.
3. Kozłowska J., Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie, Wydawnictwo AWF, Kraków 2006.

	Spirulina Febico - naturalne witaminy i minerały najwyższej jakości Naturalna alga, która dostarcza witaminy i minerały o wysokiej jakości i biodostępności. Zwiększa odporność, wpływa na regulację metabolizmu, dodaje energii oraz zmniejsza uczucie zmęczenia. Zawarta w niej biotyna poprawia stan włosów, paznokci i skóry ..Zobacz więcej...
	Spirulina w proszku od bioalgi Spirulina jest bogatym źródłem wielu składników odżywczych. Jej skład to wysokiej jakości białko pochodzenia roślinnego, witaminy, minerały (również pierwiastki śladowe), fitoskładniki (m.in. fikocyjanina, chlorofil, karotenoidy), kwasy tłuszczowe ...Zobacz więcej...