Katapleksja to zaburzenie neurologiczne polegające na nagłej utracie napięcia mięśniowego, czego skutkiem jest najczęściej osunięcie się na ziemię lub nagłe zapadnięcie w sen. Jest jednym z głównych objawów klinicznych narkolepsji, czyli hipersomnii pochodzenia ośrodkowego.
Czym jest katapleksja?
Katapleksja cechuje się nagłym i krótkotrwałym spadkiem tonusu mięśniowego. Dotyczy mięśni poprzecznie prążkowanych i występuje zazwyczaj obustronnie. Nie wiąże się jednak z utratą przytomności, która zazwyczaj zostaje zachowana. Napad katapleksji trwa zwykle od kilku do kilkunastu sekund, bardzo sporadycznie dochodzi do kilku minut.
Zmniejszenie napięcia może obejmować wszystkie grupy mięśni poprzecznie prążkowanych (z wyjątkiem mięśni oddechowych i gałkoruchowych) lub tylko niektóre partie mięśni. Najczęściej jednak dolegliwość obejmuje mięśnie twarzy, żuchwy i szyi – rzadziej mięśnie rąk i nóg. Objawy katapleksji są niezwykle zróżnicowane. Najczęściej posiadają łagodny przebieg i mają charakter ugięcia kolan, opadnięcia głowy, żuchwy lub powiek, drżenia mięśni twarzy, upuszczania trzymanych przedmiotów, bełkotliwej mowy lub czynnościowego milczenia. W przypadku napadu całkowitego pacjent może upaść i doznać urazów.
Z czego wynika katapleksja?
Bezpośrednimi czynnikami wywołującymi katapleksję są:
- silne emocje, głównie pozytywne – np. śmiech;
- lęk i skrajne sytuacja powodujące strach;
- sytuacje stresujące lub zawstydzające;
- orgazm;
- rzadziej emocje negatywne, takie jak gniew czy złość.
U zdrowej osoby wymienione czynniki nie powodują nagłej utraty napięcia mięśniowego, co ma miejsce u osób dotkniętych dolegliwością. Uważa się, że w ich przypadku miejsce ma nadmierna aktywacja zstępujących szlaków hamujących napięcie mięśni: szlaki te są aktywowane podczas snu REM oraz właśnie w trakcie silnych emocji. Fenotyp katapleksji jest bardzo złożony.
Leczenie katapleksji
Przede wszystkim należy dobrze zdiagnozować dolegliwość. Bywa, że błędnie uznaje się ją za napad padaczkowy, przez co leczenie skupia się na terapii epilepsji, której w rzeczywistości nie ma. Katapleksję leczy się farmakologicznie, zazwyczaj środkami na receptę, które przepisuje psychiatra. Na ogół pacjenci otrzymują receptę na leki przeciwdepresyjne. Jeśli katapleksja występuje w przebiegu narkolepsji, ważne jest przyjmowanie hydromaślanu sodu oraz zadbanie o komfort snu. Należy zmodyfikować styl życia, poprzez:
- ograniczenie spożycia alkoholu i kofeiny;
- unikanie kierowania pojazdami mechanicznymi do momentu opanowania dolegliwości;
- regularny sen nocny o odpowiedniej długości;
- regularne uprawianie aktywności fizycznej;
- wprowadzenie do codziennej diety produktów bogatych w kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6.
Należy mieć na uwadze, że katapleksji nie wyleczymy całkowicie.
Zobacz również: Paraliż nocny – czym jest i jak go wyleczyć?
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zawilska J., Woldan-Tambor A., Płocka A., Kużajska K., Wojcieszak J., Narkolepsja: etiologia, obraz kliniczny, diagnostyka i leczenie, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 66/2012.
- Szelenberger W., Hipersomnie pochodzenia ośrodkowego, Pneumonologia i Alergologia Polska, 1/2007.
