Generatory podczerwieni należą do terapeutycznych promienników podczerwieni. Znajdują zastosowanie w fizykoterapii, a konkretnie przy zabiegach z zakresu światłolecznictwa.
Terapeutyczne promienniki podczerwieni
Używane w lecznictwie fizykalnym urządzenia emitujące promieniowanie podczerwone można podzielić na dwie grupy:
- promienniki emitujące wyłącznie promieniowanie podczerwone – tzw. nieświetlne generatory podczerwieni;
- lampy terapeutyczne emitujące promieniowanie podczerwone oraz promieniowanie widzialne – tzw. świetlne generatory podczerwieni.
Nieświetlne generatory podczerwieni
Do promienników emitujących wyłącznie promieniowanie podczerwone zalicza się urządzenia, w których źródło promieniowania stanowi spirala z drutu oporowego nawinięta na ceramiczną szpulę. Szpula ta, wraz ze spiralą znajduje się w obudowie z metalu lub innego materiału żaroodpornego.
Włączenie spirali w obwód prądu powoduje jej rozgrzanie do temperatury od 500 do 880 stopni Celsjusza. Jest to tak zwana temperatura czerwonego żaru. Promieniowanie podczerwone nagrzewa jej obudowę. W efekcie staje się ona wtórnym źródłem długofalowego promieniowania podczerwonego.
W użyciu znajdują się również urządzenia, w których źródło promieniowania stanowi spirala z drutu oporowego, nawinięta na stożek lub szpulę z materiału żaroodpornego, jednak nie mająca osłony. Jest wiadome, że taki promiennik będzie emitował promieniowanie podczerwone o krótszej fali. Warto wiedzieć, że drut oporowy ogrzany do temperatury czerwonego żaru emituje promieniowanie podczerwone, którego maksimum przypada na długość fali od 2000 do 3000 nm. Promienniki podczerwieni umieszczone w reflektorze wklęsłym należą do zasadniczych elementów lamp do leczniczego stosowania promieni podczerwonych.
Wśród tego typu generatorów wyróżnić można:
- lampy statywowe – w których promiennik wraz z reflektorem i jego obudową jest umocowany na statywie;
- lampy przenośne – tak zwane stołowe.
Omawiając ten temat warto również wspomnieć o lampach polskiej produkcji: EMITA i HELIOS. Za przykład można podać lampę HELIOS L-8, EMITA VS-700 czy EMITA VT-410.
Świetlne generatory podczerwieni
Do promienników emitujących promieniowanie podczerwone i promieniowanie widzialne zalicza się żarówki.
W zależności od rodzaju żarnika, nazywanego również włóknem, żarówki te emitują promieniowanie o różnej długości fali. Używane w światłolecznictwie żarówki mają różną moc i wielkość. Małe cechują się zwykle mocą 60 W, średnie – od 200 do 500 W, natomiast duże – od 1000 do 1500 W.
Małe żarówki mają żarniki w postaci włókna węglowego, które rozgrzewa się do niezbyt wysokiej temperatury i emituje długofalowe promieniowanie podczerwone oraz promieniowanie widzialne. Szkło żarówki może być czerwone lub niebieskie i pełni rolę filtra dla promieniowania widzialnego.
Większe żarówki posiadają żarniki z wolframu. Taki rozżarzony żarnik do temperatury powyżej 1000 stopni Celsjusza emituje promieniowanie o długości fali od 400 do 4000 nm.
W całości promieniowania emitowanego przez żarnik 90% stanowią promienie podczerwone, których największa ilość przypada na promieniowanie o długości fali od 800 do 1600 nm. Około 9,8% przypada na promieniowanie widzialne, zaś około 0,2% na promieniowanie nadfioletowe, które zostaje pochłonięte przez szkło żarówki.
Lampy i urządzenia do naświetlań promieniami podczerwonymi i widzialnymi
Źródłem promieniowania mogą być specjalne lampy lub urządzenia zwane świetlankami.
Najpopularniejszą lampą wydaje się być lampa Sollux, której zasadniczym elementem jest głowica. Ponadto składa się ona z obsady żarówki wraz z obudową, reflektora parabolicznego i tubusu w kształcie ściętego stożka. Wyróżnić można dwa typy tej lampy: statywową oraz stołową (przenośną).
Z kolei świetlanki są urządzeniami, w których źródłem promieniowania są liczne żarówki umieszczone wewnątrz obudowy. Wyróżnia się świetlanki miejscowe oraz całkowite – obecnie rzadko używane.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.