Metoda S-E-T (Sling Exercise Therapy) została opracowana w latach 90. XX wieku w Norwegii. Ciekawostką jest, że nie ma jednego twórcy, ponieważ za powstanie metody odpowiada zastęp specjalistów: K. Mosberg, G.Kirkeskole, V. Vindala, T. Tofta i O. Rodeseike. Odnosi się do reedukacji nerwowo-mięśniowej, a podczas usprawniania wykorzystuje głównie system podwieszek.
Metoda S-E-T – założenia
Podstawą metody jest wiedza na temat tak zwanych słabych ogniw, na które ukierunkowuje się w późniejszym czasie całą terapię. Autorzy metody za podstawową przyczynę dysfunkcji podają osłabienie lokalnych mięśni stabilizujących. Przykładowo, w obrębie kręgosłupa lędźwiowego stabilizację zapewniają mięśnie wielodzielne i poprzeczny brzucha, więc to ich osłabienie przyczyni się do powstawania dysfunkcji w tym odcinku. W przypadku osłabienia stabilizatorów, funkcję kontrolną przejmują mięśnie powierzchowne, czego efektem jest wzmożone napięcie mięśniowe.
Ich zdaniem skuteczne odtworzenie fizjologicznej kontroli nerwowo-mięśniowej można uzyskać przez odpowiednią sekwencję ćwiczeń w łańcuchach kinematycznych otwartych i zamkniętych. Cały sukces zależy od tego, czy uda się poprawnie ustalić, w którym momencie i w jakim natężeniu można wprowadzić ćwiczenia w łańcuchu zamkniętym.
Badanie
W części diagnostycznej nacisk kładzie się przede wszystkim na analizę przyczyn, które prowadzą do zaburzeń stabilizacji. Testowanie zaburzonej stabilności polega na stopniowym utrudnianiu zadania poprzez wykonywanie go najpierw w łańcuchu kinematycznym zamkniętym (co pozwala wykryć jego słabe ogniwo), a następnie w warunkach łańcucha kinematycznego otwartego. Pozwala to na wykrycie właściwej przyczyny dysfunkcji.
Terapia
Terapia polega na pracy w łańcuchu kinematycznym zamkniętym oraz otwartym. Należy dostosować ćwiczenia do aktualnego stanu pacjenta. Główny cel metody S-E-T ukierunkowany jest na zmniejszanie dolegliwości bólowych, a w następnej kolejności na doskonalenie wybranych zdolności motorycznych i ćwiczenia stabilizacyjne, których celem jest stabilizacja lokalna.
Metoda zakłada stopniowe zwiększanie wpływu grawitacji i stopniowe wydłużanie ramienia dźwigni. Ćwiczenia zawsze należy dobrać indywidualnie do pacjenta, natomiast obciążenie zwiększa się według poniższego schematu:
- stopniowe zwiększanie wpływu siły grawitacji;
- stopniowe wydłużanie ramienia dźwigni siły działającej na dany obszar ciała;
- wykorzystanie niestabilnego podłoża;
- stopniowe wydłużanie czasu utrzymania pozycji końcowej (3-4 sekundy na początku, do 30 sekund pod koniec);
- zwiększanie liczby powtórzeń w serii od 2-3 początkowo do 8 końcowo;
- stopniowe zwiększanie liczby serii (od 1 do 3).
Ćwiczenia w łańcuchu otwartym przywracają prawidłową funkcję mięśni lokalnie stabilizujących. Część dystalna ćwiczonego odcinka ciała jest po części ruchoma w przestrzeni, oznacza to że nie jest obciążona masą własnego ciała, a jej ruch nie wywołuje zmian ustawienia sąsiednich stawów. Ćwiczenia te wykonuje się w pozycjach izolowanych, ponieważ ułatwia to wykonywanie ruchów jednopłaszczyznowych i umożliwia pracę pojedynczych mięśni. Istnieje jednak pewna ich wada. Wprawdzie tego typu ćwiczenia aktywizują mięśnie synergistyczne i agonistyczne, jednak nie oddają normalnej aktywności ruchowej typowej dla czynności dnia codziennego. Właśnie dlatego jak najszybciej należy wprowadzać ćwiczenia w łańcuchach zamkniętych.
Ćwiczenia w łańcuchu zamkniętym umożliwiają dobrą stabilizację dystalnej, ćwiczonej części ciała. Jest ona jednocześnie obciążona własnym ciężarem. Ćwiczenia te aktywizują całe zespoły mięśniowe. Ruch ćwiczonego stawu wymusza automatycznie ruchy w stawach sąsiednich. Mają charakter złożony i wielopłaszczyznowy – zbliżony do ruchów wykonywanych podczas czynności dnia codziennego.
Metoda S-E-T zakłada użycie dodatkowego sprzętu. Podstawowym wyposażeniem jest kolumna, zestaw elastycznych podwieszek i linki. Można wykorzystać również podwieszane, balansery, deski, piłki, drążki, szyny czy ruchome barierki do nauki chodzenia.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nowotny J., Podstawy Fizjoterapii. Część III, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2005.
