Antygen

Antygen to substancja, której obecność w organizmie powoduje powstawanie przeciwciał. Stanowi makrocząsteczkową strukturę (zazwyczaj glikoproteinę), która jest rozpoznawana przez limfocyty indukujące odpowiedź obronną ustroju. W medycynie wyróżnia się antygeny własne i obce.

Rozpoznawanie antygenu

Liczba antygenów rozpoznawanych przez limfocyty jest niezwykle duża. Zdolność do rozpoznawania antygenów jest wrodzona i rozwija się bez ekspozycji na antygeny. Komórki pnia różnicują się w wiele milionów różnych limfocytów T i B, każdy zdolny do odpowiedzi na jeden określony antygen.

Gdy dany antygen wnika po raz pierwszy do organizmu, ulega wiązaniu bezpośrednio do receptora odpowiedniego limfocytu B. Jednakże pełna odpowiedź wymaga kontaktu limfocytu B z limfocytem T. W przypadku limfocytów T antygen jest pobierany przez komórki prezentujące antygen i częściowo trawiony. Peptydowy fragment antygenu jest następnie prezentowany odpowiednim receptorom na limfocycie T. W każdym przypadku stymulowane komórki ulegają podziałom, tworząc klony komórek odpowiadających na dany antygen.

Antygen grupy krwi

W błonach komórkowych erytrocytów występują antygeny, zaś w osoczu krwi obecne są naturalne przeciwciała przeciwko obcym antygenom erytrocytów. Ich rodzaj określa grupę krwi. Odkryto około 400 antygenów grupowych erytrocytów, z których największe praktyczne znaczenie dla transfuzjologii mają niżej opisane antygeny.

Antygeny grupowe AB0 to cząsteczki polisacharydów stanowiące substancje grupowe A, B i H. Na podstawie ich występowania został dokonany podział na 4 główne grupy krwi:

• grupa A;
• grupa B;
• grupa AB;
• grupa 0.

U ludzi, u których antygen A znajduje się w otoczce erytrocytów, w osoczu występuje naturalne przeciwciało anty-B, czyli beta. Z kolei w grupie krwi B z antygenem B w otoczce erytrocytów w osoczu znajdują się przeciwciała naturalne anty-A, czyli alfa.

Niezależnie od podziału krwi na grupy, na podstawie występowania antygenów A, B i H istnieje podział na dwie grupy układu Rh:

• Rh-dodatnią;
• Rh-ujemną.

W otoczkach erytrocytów ludzi z grupą krwi Rh-dodatnią występuje antygen D, zaś u ludzi z grupą krwi Rh-ujemną brak jest tego antygenu. Antygen D odgrywa dużą rolę w konflikcie serologicznym pomiędzy Rh-ujemną matką, a Rh-dodatnim płodem. W czasie pierwszej ciąży może dojść do izoimmunizacji i powstania przeciwciał anty-D u matki. W czasie kolejnej ciąży u Rh-dodatniego płodu może dochodzić do niszczenia krwinek przez przeciwciała matki, co jest zjawiskiem bardzo niebezpiecznym dla dziecka.

Dziedziczenie antygenów A i B

Antygeny A i B są dziedziczone jako allomorfy mendlowskie dominujące. Przykładowo, człowiek z grupą krwi B może odziedziczyć antygen B od obojga rodziców lub antygen B od jednego rodzica i antygen 0 od drugiego. W ten sposób człowiek z fenotypem B może mieć genotyp BB (homozygota) lub genotyp B0 (heterozygota).

Jeśli znamy grupy krwi rodziców, można ustalić prawdopodobne genotypy ich dzieci. Jeżeli oboje rodziców mają grupę krwi B, to dzieci mogą mieć genotyp BB, B0 lub 00. Gdy znamy już grupę krwi dziecka i matki, oznaczenie grupy krwi mężczyzny może wykazać, czy jest on ojcem dziecka.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
2. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007