Skurcz koncentryczny jest jednym z rodzajów skurczu izotonicznego mięśni. Pełni niezwykle ważną rolę w codziennym funkcjonowaniu oraz podczas wykonywania treningów sportowych. Odnosi się do zbliżania przyczepów mięśniowych, dzięki czemu możliwe jest np. podnoszenie ciężkich przedmiotów. Przeciwieństwem skurczu koncentrycznego jest skurcz ekscentryczny.
Czym jest skurcz mięśnia?
Skurcz izotoniczny mięśnia wiąże się ze zmianą jego długości przy jednoczesnym zachowaniu stałego napięcia. Przeciwieństwem jest skurcz izometryczny, odnoszący się do zmiany napięcia mięśniowego bez jednoczesnej zmiany długości mięśnia. Przykładem takiego skurczu jest chęć podniesienia bardzo ciężkiego przedmiotu, którego masa przewyższa nasze możliwości. Nie podniesiemy go, jednak podczas tych prób mięsień mocno się napnie.
Podczas codziennego funkcjonowania raczej rzadko mamy do czynienia z odrębnymi skurczami izotonicznymi i izometrycznymi. Zwykle nasze mięśnie pracują z wykorzystaniem skurczów auksotonicznych, czyli mieszanych. Przykładem jest podnoszenie sztangi. Na początku mięsień wykonuje pracę izometryczną, czyli zwiększa swoje napięcie aż do momentu zrównoważenia ciężaru sztangi, a następnie wykonuje pracę izotoniczną, czyli skraca swoją długość, aby możliwe było uniesienie jej.
Skurcz koncentryczny
Skurcz koncentryczny ma miejsce wówczas, gdy siła danego mięśnia jest większa od przeciwstawiających mu się sił zewnętrznych. Mięsień wykonuje więc pracę pokonującą (jego przyczepy zbliżają się do siebie), w efekcie czego cały mięsień się skraca. Innymi słowy, gdy generujesz siłę większą niż obciążenie działające na mięsień, napinasz go i zmniejszasz jego długość. Ma to miejsce np. podczas unoszenia kończyny górnej i czesania włosów. Wtedy praca koncentryczna dotyczy mięśnia dwugłowego ramienia. To faza pozytywna ruchu.
Stanowi przeciwieństwo skurczu ekscentrycznego, który ma miejsce, gdy podniesioną hantlę chcemy odłożyć. Generujemy wówczas mniejszą siłę niż podniesiony ciężar, aby odłożenie go było w ogóle możliwe. Mięsień znajduje się wprawdzie w stałym napięciu, lecz tym razem zaczyna się rozciągać, czyli wraca do swojej fizjologicznej długości. Zjawisko nazywa się fazą negatywną ruchu.
Siła mięśniowa – co to jest?
Z pojęciem skurczów mięśniowych nieodłącznie wiąże się pojęcie siły mięśniowej. To inaczej zdolność do pokonywania lub przeciwstawiania się oporowi zewnętrznemu lub wewnętrznemu. Rodzaje skurczów mięśni zaczęły być więc podstawą, aby podzielić wysiłek fizyczny na siłę statyczną i dynamiczną. Pierwsze to takie, które opierają się na pracy izometrycznej, zaś drugie na pracy izotonicznej.
Zobacz również: Prawo skurczu Erba.
Polecane produkty:
|
Pistolet do masażu
Pistolet do masażu KICA to wysokiej jakości, bardzo lekkie, a zarazem wydajne urządzenie. Odpowiedni program pozwala dopasować się do indywidualnych potrzeb m.in. sportowców, fizjoterapeutów, a także osób zmagających się z różnego rodzaju bólami. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Anwajler J., Dudek K., Ocena aktywności wybranej grupy mięśni na podstawie pomiaru zmian temperatury powierzchni ciała, Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 1/2009.
- Dąbrowska R., Wrzosek A., Molekularne podstawy kontroli skurczu mięśni przez jony wapnia, Problemy Nauk Biologicznych, 4/1997.
- Jastrzębski Z., Fizjologia człowieka, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku.
