Siateczka śródplazmatyczna (inaczej: retikulum endoplazmatyczne) to kompleks wyspecjalizowanych struktur o kształcie rurek, które znajdują się w obrębie cytoplazmy komórki. Odizolowane są od niej błonami, tworząc nieregularną sieć kanalików i pęcherzyków. Wyróżniamy siateczkę śródplazmatyczną gładką oraz siateczkę śródplazmatyczną szorstką. Każda z nich spełnia inne funkcje.
Siateczka śródplazmatyczna – budowa
Wewnętrzna błona siateczki śródplazmatycznej pozostaje w ciągłości z błoną jądrową, tworząc tym samym zbiorniki siateczki. Ściany poszczególnych rurek i kanalików także zbudowane są z błony. Wyróżnia się 2 rodzaje siateczki śródplazmatycznej:
- siateczka śródplazmatyczna gładka (czyli nieziarnista). Na cytoplazmatycznej stronie błony nie znajdują się rybosomy, a sama siateczka utworzona jest głównie z cystern;
- siateczka śródplazmatyczna szorstka (czyli ziarnistą). Na cytoplazmatycznej stronie błony lokalizują się liczne rybosomy, a sama siateczka utworzona jest głównie z charakterystycznych rurek.
Także w cytoplazmie obu rodzajów siateczki śródplazmatycznej znaleźć można rybosomy. Są to organelle odpowiadające za syntezę białek niezbędnych do rozwoju, dzielenia się komórki oraz przeprowadzania licznych reakcji wewnątrzkomórkowych. Obecność siateczki jest szczególnie istotna w mięśniach, bez względu na ich rodzaj (mowa więc zarówno o mięśniach gładkich, mięśniach poprzecznie prążkowanych szkieletowych oraz mięśniu poprzecznie prążkowanym serca).
Siateczka śródplazmatyczna – funkcje
W obrębie siateczki śródplazmatycznej szorstkiej miejsce ma przede wszystkim synteza białek, a także wstępne fałdowanie łańcuchów polipeptydowych wskutek tworzenia wiązań dwusiarczkowych. Z kolei siateczka śródplazmatyczna gładka jest miejscem produkcji steroidów w komórkach, które je syntezują. W innych zaś odpowiada za procesy detoksykacyjne. Jako siateczka sarkoplazmatyczna odgrywa kluczową rolę w mięśniach szkieletowych i mięśniu sercowym. Dzięki retikulum endoplazmatycznemu możliwe jest magazynowanie jonów wapnia w mięśniach. Dodatkowo siateczka śródplazmatyczna:
- bierze udział w przemianach węglowodanów;
- przyspiesza transport wewnątrzkomórkowy (ponieważ cytoplazma w jej obrębie jest rzadsza);
- dzieli cytoplazmę w komórce na strefy, dzięki czemu możliwe jest jednoczesne przeprowadzanie przeciwstawnych reakcji, które w innym razie mogłyby zakłócać swój przebieg.
W skrócie, najważniejsza jest wiedza, że siateczka śródplazmatyczna gładka odpowiada za syntezę tłuszczów, zaś siateczka śródplazmatyczna szorstka za syntezę białek.
Siateczka śródplazmatyczna w komórce
W jednej komórce znajdują się oba rodzaje siateczki śródplazmatycznej, dzięki czemu może ona funkcjonować sprawnie i samowystarczalnie. Stosunek poszczególnych siateczek względem siebie jest różny i zależy przede wszystkim od podstawowej funkcji komórki. Przykładowo, w hepatocytach przeważać będzie siateczka śródplazmatyczna gładka, w miocytach zaś siateczka śródplazmatyczna szorstka.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Górski J., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
- Ganong W., Fizjologia, Wydanwictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
