Współczynnik akomodacji określa właściwości przystosowania się układu nerwowo-mięśniowego do impulsów prostokątnych i trójkątnych. Jest to zatem pojęcie często spotykane w elektroterapii (elektrodiagnostyce).
Współczynnik akomodacji – charakterystyka
Podstawą do oznaczenia współczynnika akomodacji są różnice jakie obserwuje się w reakcji mięśnia na impulsy trójkątne i prostokątne. Konieczne przy tym jest oznaczenie reobazy mięśnia oraz tak zwanej wartości progowej akomodacji, przez którą rozumie się najmniejszą wartość natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania 1000 ms, konieczną do wywołania minimalnego skurczu.
Jest bardzo przydatny w ocenie stanu pobudliwości układu nerwowo-mięśniowego. Podkreśla się, że badanie to jest szczególnie użyteczne przy wykrywaniu wczesnych stanów chorobowych neuronów ruchowych. Przykładowo, rozpoczynające się porażenie wiotkie daje (jako jedno z pierwszych objawów) wyraźne zmniejszenie wartości współczynnika. Należy jednak wspomnieć, że wartości współczynnika akomodacji nie można wnioskować w sposób wystarczająco pewny o stopniu zwyrodnienia mięśnia.
Wyznaczanie współczynnika akomodacji
Wartość reobazy oznacza się przy użyciu impulsu prostokątnego o czasie trwania 1000 ms. Następnie, dzieląc wartość progową akomodacji przez wartość reobazy, otrzymuje się wartość liczbową. W efekcie odpowiada ona właśnie współczynnikowi akomodacji.
Interpretacja wyników
Wyniki opisanych wyżej obliczeń rozumuje się następująco:
- 1,0 – całkowity odczyn zwyrodnienia;
- 1,1-1,5 – bardzo silny odczyn zwyrodnienia – złe rokowania;
- 1,5-2,0 – silny odczyn zwyrodnienia;
- 2,0-2,5 – znaczny odczyn zwyrodnienia;
- 2,5-3,0 – częściowy odczyn zwyrodnienia;
- 3,0-6,0 – stan prawidłowy, fizjologiczny nerwów lub mięśni.
Praktycznie, przy oznaczaniu tego współczynnika chodzi o to, aby sprawdzić ile razy większego natężenia należy użyć do uzyskania minimalnego skurczu mięśnia przy zastosowaniu impulsu trójkątnego w stosunku do impulsu prostokątnego.
Podsumowując, wartości od 3 do 6 odpowiadają prawidłowym stosunkom pobudliwości nerwowo-mięśniowej, zaś wartości mniejsze od 3 wskazują na zmniejszenie zdolności przystosowania się mięśnia do wolno narastającego natężenie. Świadczy to o uszkodzeniu mięśnia.
Zobacz również: Chronaksja.
Współczynnik o wartości bliskiej lub równej jedności wskazuje na całkowite zwyrodnienie mięśnia. Wartości powyżej 6 zauważa się w przypadkach nerwicy wegetatywnej.
Iloraz akomodacji
Zdolność mięśnia do akomodacji można określić także ilorazem akomodacji. Jest to modyfikacja sposobu oznaczenia współczynnika akomodacji. Iloraz ten jest stosunkiem wartości amplitudy natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania 500 ms do amplitudy natężenia impulsu prostokątnego o takim samym czasie trwania. Cel stanowi wywołanie minimalnego skurczu badanego mięśnia.
W efekcie ustalono przybliżone wartości ilorazu, które charakteryzują zdolność mięśnia do akomodacji:
- 1 – całkowita utrata zdolności do akomodacji;
- 1,1-1,5 – zmniejszona zdolność;
- 1,6-2,5 – prawidłowa zdolność;
- 3-4 – podwyższona zdolność.
Metoda ta jest szczególnie przydatna celem diagnostyki mięśni nieznacznie uszkodzonych w wyniku działania na nie czynników toksycznych lub wpływów mechanicznych. Dodatkowo znajduje zastosowanie w badaniach mięśni w okolicach wrażliwych na działanie prądu elektrycznego, jak np. szyja czy twarz.
Bibliografia
- Kasprzak W., Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |