Koszt fizjologiczny to obciążenie mechanizmów fizjologicznych zaangażowanych w przystosowanie organizmu do wysiłku fizycznego oraz zmian związanych ze zmęczeniem wywołanych przez wysiłek. Pojęcia używa się celem określenia stopnia psychofizycznego obciążenia ustroju.
Koszt fizjologiczny – charakterystyka
Innymi słowy, jest to koszt ponoszony przez cały organizm w trakcie wykonywania pracy. Oznacza się go na podstawie wydatku energetycznego oraz zmian czynnościowych zachodzących w organizmie pod wpływem wykonanej pracy.
Koszt fizjologiczny jest zależny nie tylko od zasobów organizmu i obciążenia go pracą, ale także od właściwości ustroju – poziomu wydolności, zdolności adaptacyjnych do wysiłku, stopnia zmęczenia oraz cech psychologicznych. Zależny jest także od czynników zewnętrznych, jak wilgotność powietrza, naświetlenie, temperatura, warunki atmosferyczne.
Parametry służące do oceny kosztu fizjologicznego w wysiłku długotrwałym obejmują:
Natomiast parametry służące do oceny kosztu fizjologicznego w wysiłku krótkotrwałym obejmują:
- stężenie kwasu mlekowego;
- pH krwi;
- stężenie zasad buforujących;
- sumę zmian zachodzących w trakcie wysiłku oraz restytucji do wartości spoczynkowych tętna. W tym przypadku pomiaru dokonuje się w każdej minucie wysiłku i restytucji aż do powrotu wartości spoczynkowych.
Koszt fizjologiczny a koszt energetyczny
Te dwa pojęcia często są błędnie stosowane zamiennie. Opisują one jednak dwa różne zjawiska, ponieważ koszt energetyczny wykonanej pracy można stosunkowo precyzyjnie zmierzyć. Natomiast koszt fizjologiczny odnosi się do funkcjonowania narządów i układów ludzkiego organizmu, w związku z czym nie istnieją obiektywne metody umożliwiające dokładne określenie zjawiska.
Trudno czasami znaleźć bezpośredni związek pomiędzy wykonywaną pracą, a reakcjami fizjologicznymi organizmu, chociaż związek taki z pewnością istnieje. Chcąc opisać procesy fizjologiczne związane z pracą, należy przede wszystkim zdefiniować podstawowe pojęcia związane z pracą mięśni, wysiłkiem i zmęczeniem. Chodzi tutaj o wydolność fizyczną, pułap tlenowy oraz obciążenie bezwzględne.
Bibliografia
- Wojtasik W., Szulc A., Kołodziejczyk M., Szulc A., Wybrane zagadnienia dotyczące wpływu wysiłku fizycznego na organizm człowieka, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.
Polecane produkty:
![]() |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
![]() |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |