Hormonoterapia jest postępowaniem leczniczym z wyboru wśród pacjentów z niektórymi rodzajami nowotworów, np. raka piersi czy raka prostaty. Polega na farmakoterapii ukierunkowanej na hamowanie komórek rakowych nowotworów hormonozależnych.
Hormonoterapia – na czym polega?
Leczenie hormonalne nowotworów polega na usunięciu źródeł tych hormonów lub uniemożliwieniu ich działania na komórki guza. W efekcie umożliwia to zahamowanie rozwoju procesu nowotworowego u pacjentów z rozpoznaniem nowotworów hormonozależnych.
Do grupy tego typu nowotworów zalicza się głównie nowotwory:
- piersi i trzonu macicy u kobiet;
- gruczołu krokowego u mężczyzn.
Rozwój wymienionych nowotworów odbywa się pod wpływem działania określonych hormonów. Są to estrogeny w raku gruczołu piersiowego i błony śluzowej trzonu macicy oraz androgeny w raku gruczołu krokowego.
Leczenie hormonalne może mieć charakter uzupełniający po zabiegu operacyjnym. W sytuacji choroby uogólnionej leczenie hormonalne jest stosowane celem spowolnienia tempa rozwoju choroby i poprawy skuteczności leczenia objawowego. W celu sprawdzenia prawdopodobieństwa uzyskania odpowiedzi na hormonoterapię, wskazane jest, aby przed leczeniem wykonać oznaczenie receptorów hormonalnych w komórkach nowotworu.
Zalety i wady hormonoterapii
Metoda należy do skutecznych i przede wszystkim bezpieczniejszych niż np. chemioterapia. Stanowi to jej największą zaletę. W efekcie nie powoduje tylu skutków ubocznych co inne metody lecznicze. Zaletą leczenia hormonalnego w zaawansowanej chorobie nowotworowej jest niewielka toksyczność. Natomiast wadę stanowi stosunkowo długi czas do osiągnięcia odpowiedzi na leczenie.
Nowotwory kobiece
Rozwój raka piersi pobudzają estrogeny. Dlatego terapia polega na usunięciu źródeł ich wytwarzania lub na zmniejszeniu oddziaływania estrogenów na tkankę guza. Stosuje się między innymi następujące leki:
- tamoksyfen – 20 mg doustnie każdego dnia;
- anastrozol – 1 mg doustnie każdego dnia;
- letrozol – 2,5 mg doustnie każdego dnia;
- eksemestan – 25 mg doustnie każdego dnia;
- goserelina – 3,6 mg co 28 dni podskórnie.
U kobiet, u których stwierdza się pierwotną oporność na hormonoterapię (progresja przed upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia leczenia) należy rozważyć inną metodę leczenia systemowego. W przypadku raka macicy najczęściej podaje się progestageny. Czasami w przypadku progresji po okresie remisji, uzyskanej podczas leczenia progestagenami, stosowane są antyestrogeny (tamoksyfen). Do innych, rzadziej stosowanych leków hormonalnych należą np. inhibitory aromatazy.
Zobacz również: Hormony płciowe kobiety – rola i znaczenie.
Nowotwór męski
W przypadku raka gruczołu krokowego u mężczyzn celem terapii jest między innymi obniżenie poziomu testosteronu we krwi i zablokowanie receptorów androgenowych w komórkach nowotworu. Wcześniej stosowano estrogeny, ponieważ powodują one obniżenie poziomu testosteronu, co pośrednio hamuje uwalnianie hormon luteinizujący (LH) z przysadki. Ponadto estrogeny wpływają na komórki Leydiga i zwiększają poziom nieaktywnego testosteronu, związanego z białkami osocza. Do leków hormonalnych często stosowanych współcześnie należą zatem antyandrogeny.
Podsumowanie
Należy pamiętać, że u pacjentów z zaawansowaną, rozsianą chorobą nowotworową może występować wiele dolegliwości. Wiążą się one z progresją guza pierwotnego lub przerzutami odległymi. W efekcie u pacjentów z nowotworami hormonowrażliwymi często występują przerzuty do kości. Dlatego istotne jest równoczesne farmakologiczne leczenie dolegliwości bólowych, najczęściej prowadzone przez zespoły opieki paliatywnej, jak i stosowanie radioterapii miejscowej.
Hormonoterapia wiąże się również z istotnymi objawami niepożądanymi. Stąd należy zwracać szczególną uwagę na pacjentów równolegle leczonych z powodu schorzeń współistniejących. Ważne jest bowiem, aby działania niepożądane hormonoterapii nie przewyższały oczekiwanych zysków dla chorych, głównie poprawy jakości życia, jak również wydłużenia czasu przeżycia.
Bibliografia
- Wysocki P., Potemski P., Krzemieniecki K., Wojtukiewicz M., Filipczyk-Cisarż E., Drosik K., Litwiniuk M., Jassem J., Krzakowski M., Nowe możliwości leczenia hormonozależnego raka piersi w stadium zaawansowanym, Onkologia w praktyce klinicznej, 8/2012.
- Leppert W., Strąg-Lemanowicz A., Rola leczenia hormonalnego u pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową, Medycyna Paliatywna w praktyce, 1/2015.
Polecane produkty:
|
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
|
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
