Zmodyfikowana skala Ashworth’a służy do oceny poziomu spastyczności mięśni u pacjenta neurologicznego. Jest obecnie najczęściej stosowaną skalą do oceny spastyczności i wykorzystuje się ją powszechnie w badaniach klinicznych.
Zwiększone napięcie mięśniowe
Napięcie mięśniowe jest zjawiskiem odruchowym, powstającym w wyniku działania stale przepływających bodźców do mięśni.
Wzmożone napięcie mięśniowe powstaje zarówno przy uszkodzeniach drogi piramidowej (spastyczność), jak i układu pozapiramidowego (sztywność). Spastyczność to charakterystyczny objaw uszkodzenia górnego neuronu ruchowego. Dochodzi do niej w wyniku zmienionego funkcjonowania połączeń w obrębie rdzenia kręgowego, łącznie ze wzrostem aktywności grupy II włókien nerwowych pochodzących z wrzecion mięśniowych.
Spastyczność stanowi poważny problem zarówno dla chorego, jak i dla lekarza. Ze względu na fakt, że ujawnia się głównie w kończynach dolnych, pacjent ma trudności przede wszystkim z chodzeniem.
Zobacz również: Chód spastyczny (kurczowy).
W przypadku nasilonej spastyczności wykonywanie ruchów biernych jest utrudnione lub staje się wręcz niemożliwe. Wzrost napięcia mięśniowego prowadzi do spowolnienia funkcji ruchowych, upośledza utrzymanie równowagi i chodu oraz może przyczyniać się do występowania bolesnych skurczów mięśni zginaczy i mięśni prostowników. Ponadto, pod wpływem długotrwającego wzrostu napięcia mięśni dochodzi z czasem do powstania zmian w mechanicznych właściwościach samych mięśni. W efekcie prowadzi to do powstania utrwalonych przykurczów niepoddających się leczeniu farmakologicznemu.
Zobacz również: Spastyczność – fizjoterapia.
Zmodyfikowana skala Ashworth’a
Punkty zmodyfikowanej skali Ashworth’a prezentują się następująco:
- 0 brak wzrostu napięcia mięśni, napięcie jest prawidłowe lub nieznacznie obniżone;
- 1 minimalne napięcie w końcowym zakresie ruchu. Nieznaczny wzrost napięcia mięśni objawiający się oporem i uwolnieniem lub przy wykonywaniu ruchów biernych w końcowym zakresie ruchu;
- 1+ nieznaczne zwiększenie napięcia mięśni wyczuwalne jako opór i zwolnienie przy wykonywaniu ruchów biernych w drugiej połowie zakresu ruchu;
- 2 większy wzrost napięcia wyczuwalny przy wykonywaniu ruchów biernych podczas całego zakresu ruchu, jednak nieutrudniający jego wykonania;
- 3 znaczne zwiększenie napięcia mięśni, ruch bierny trudny do wykonania;
- 4 kończyna usztywniona w zgięciu lub w wyproście.
Uważa się jednak, że skala ta nie jest precyzyjna, ponieważ opiera się na subiektywnych odczuciach pacjenta i nie jest miarodajna.
Zobacz również: Skala Ashworth’a.
Zalecenia podczas wykonywania testów
Pacjent powinien znajdować się w pozycji leżącej. Jeśli badamy mięśnie zginacze, pozycja wyjściowa stawu obejmuje maksymalne zgięcie, a ruch prowadzimy do maksymalnego wyprostu. Z kolei jeśli badamy mięśnie prostowniki, pozycja wyjściowa stawu obejmuje maksymalny wyprost, a ruch prowadzimy ruch do maksymalnego zgięcia.
Dodatkowo, prowadzony ruch powinien trwać pełną sekundę, przy czym pacjent stara się rozluźnić w trakcie całego badania.
Polecane produkty:
|
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
|
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Olchowik B., Sobaniec W., Sołowiej E., Sobaniec P., Aspekty kliniczne zwalczania spastyczności, Neurologia dziecięca, 18/2009.
- Witkowski D., Pawełczyk M., Jóźwik K., Klimek A., System diagnostyczny napięcia mięśni kończyn dolnych u pacjentów z chorobami układu nerwowego, Politechnika Łódzka, Instytut Maszyn Przepływowych, Łódź 05/2019.
