Histony to grupa globularnych białek bogatych w reszty argininy i lizyny, co warunkuje ich właściwości zasadowe. Znajdują się w jądrach komórkowych połączonych z DNA. Białka histonowe tworzą tak zwane nukleosomy, czyli ziarna białkowe, na które nawinięty jest łańcuch DNA.
Czym są histony?
Histony to białka zlokalizowane w chromosomach, to właśnie na nich znajduje się nić kwasu DNA. Wyróżniamy kilka rodzajów tych związków:
- H2A;
- H2B;
- H3;
- H4;
- H1.
Pierwsze cztery budują nukleosomy, zaś ostatni występuje między nukleosomami włókna chromatynowego. Są strukturami konserwatywnie ewolucyjnymi. Rdzeń każdego histonu jest niepolarną domeną globulinową. Polarność natomiast wykazują obydwa końce, zawierające aminokwasy zasadowe (odpowiadają za polarność cząsteczki). Motyw C-końcowy nazywany jest zawinięciem histonowym. Ogon histonu (motyw N-końcowy) często podlega modyfikacjom potranslacyjnym.
Funkcje histonów
Histony pełnią istotną rolę w ekspresji genów. Zawierają dużo reszt lizynowych, które są obdarzone ładunkiem dodatnim, silnie wiążąc dodatnio naładowaną cząsteczkę DNA. Przyłączenie grup acetylowych do końca lizynowego histonu powoduje ich neutralizację i prowadzi do stanu rozluźnienia chromatyny, a w konsekwencji umożliwia czynnikom transkrypcyjnym dostęp do DNA. Innymi słowy – białka histonowe wpływają na stopień upakowania DNA w jądrze i jego dostępność w procesie transkrypcji.
Kolejną ważną funkcją omawianych białek jest kontrolowanie kodowania genów. To między innymi one odpowiadają za to, czy dana cecha u konkretnego osobnika pojawi się czy nie. Zapewniają więc różnorodność genetyczną w obrębie jednego organizmu.
Zobacz również: Test DNA.
Znaczenie histonów w medycynie
Dokładnym badaniem histonów zajmuje się genetyka i epigenetyka. Podejrzewa się, że białka te mogą mieć duże znaczenie w rozwoju kilku poważnych chorób. Przykładowo – obserwując niektóre nowotwory można zauważyć, że problem w ich powstawaniu tkwi nie tyle w samym genie lecz w acetylacji (dołączanie grup acetylowych do histonów). Tym samym badania się sztuczną modyfikację i wykorzystanie histonów celem zmniejszenia ryzyka nowotworów czy wytworzenia leków na raka.
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Borowiak A., Kiliańska Z., Histony H1.2 – przedstawiciele histonów łącznikowych o funkcji znacznika apoptozy, Postępy Biologii Komórki, 1/2010.
- Mróz R., Noparlik J., Chyczewska E., Braszko J., Hołownia A., Sygnalizacja zależna od histonów w farmakoterapii przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, Pneumonologia i Alergologia Polska, 75/2007.
