Zgaga jest objawem choroby refluksowej przełyku, stanowi przy tym bardzo częstą dolegliwość osób w każdym wieku i bez względu na płeć. To właśnie ona jest jedną z najczęstszych problemów, z jakimi spotyka się lekarz rodzinny.
Zgaga – co to jest?
Refluks przełyku zgodnie z definicją to wsteczne zarzucanie treści żołądkowej do przełyku, co powoduje kłopotliwe objawy i powikłania. Jednym z takich objawów jest właśnie zgaga. Odnosi się ona do nieprzyjemnego pieczenia w przełyku, co jest efektem cofnięcia się treści żołądkowej. Treść pokarmowa w żołądku ulega wymieszaniu z sokami trawiennymi i kwasem, w efekcie tego przyjmuje kwaśne pH. To właśnie ono podrażnia struktury przełyku powodując pieczenie.
Przyczyny
Zgagę powodują tłuste jedzenie, kawa, alkohol, soki cytrusowe i sok pomidorowy, które zwiększają wydzielanie soku żołądkowego. Z kolei napoje gazowane dodatkowo rozdymają żołądek. Także czekolada i cebula stanowią czynnik ryzyka wystąpienia dolegliwości, gdyż rozluźniają zwieracz przełyku, który chroni przed cofaniem się treści żołądkowej. Zgagę mogą spowodować różne pokarmy. Ważne, aby samodzielnie je zakwalifikować jako czynnik ryzyka wystąpienia dolegliwości, ponieważ u każdego jej przyczyna może być różna.
Objawy
Zgaga to nie tylko nieprzyjemne pieczenie w przełyku. Do objawów towarzyszących zalicza się:
Objawy utrzymują się zwykle około pół godziny, niekiedy dłużej. Znikają samoistnie lub po zastosowaniu leków lub domowych rozwiązań alternatywnych.
Zgaga – leczenie
Zażywanie dostępnych bez recepty leków zobojętniających kwasy żołądkowe może przynieść ulgę, natomiast nie wyeliminuje przyczyn zgagi. Warto także pamiętać, że leki te zawierają związki glinu, którego większe stężenia w organizmie mogą przyczyniać się do zachorowania na Alzheimera. Za złoty standard w farmakoterapii uważa się inhibitory pompy protonowej (PPI), których działanie polega na hamowaniu wydzielania kwasu solnego i zwiększaniu pH treści żołądkowej do ≥ 4. Z badań wynika jednak, że połowa chorych pomimo regularnego przyjmowania PPI, nie odczuwa całkowitej ulgi od uciążliwych objawów.
Gdy zgaga nie mija lub występuje często, należy skontaktować się z lekarzem. Może się okazać, że konieczne będzie badanie endoskopowe w poszukiwaniu zmian w śluzówce przełyku. Nieleczony refluks objawiający się zgagą może doprowadzić do rozwoju wielu poważniejszych chorób.
Domowe sposoby na zgagę
Osoby mające z problemem jakim jest zgaga często sięgają po takie rozwiązania jak:
Mleko zmywa kwas z przełyku z powrotem do żołądka i chwilowo łagodzi oraz neutralizuje jego działanie. To jednak rozwiązanie czasowe, ponieważ mleko stymuluje żołądek do produkcji kwasu. W związku z tym godzinę po jego wypiciu zgaga może wrócić. Mięta neutralizuje kwaśne środowisko w przełyku, ale także zwiększa wydzielanie śliny, która pomaga spłukać kwasy do żołądka. Kolejnym domowym sposobem jest picie wody z sodą, jednak także to rozwiązanie jest chwilowe.
Aby działać na dłuższą metę należy wyeliminować przyczyny zgagi, w tym unikać produktów spożywczych, które ją wywołują. To właśnie zmiana nawyków żywieniowych przynosi największe rezultaty. Ponadto często ulgę przynosi normalizacja masy ciała u osób otyłych.
Na koniec należy wspomnieć, że pomocna może okazać się prawidłowa pozycja podczas snu. W nocy dochodzi do fizjologicznego rozluźnienia zwieraczy oraz spowolnienia klirensu przełykowego. Osoby chore powinny spać z uniesieniem wezgłowia łóżka około 30° od poziomu podłoża. Taka pozycja do snu wpływa na zmniejszenie epizodów refluksu, krótszy czas epizodów refluksu oraz szybsze oczyszczanie przełyku z kwaśnej treści. U osób tych zaleca się również unikanie pozycji leżącej przez 3 godziny po jedzeniu, a ostatni posiłek powinien być objętościowo niewielki i nietłusty.
Zobacz więcej na temat: Zgaga – przyczyny, objawy, leczenie.
Bibliografia
- Marczyk M., Domowe sposoby leczenia, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Biała 2015.
- Dudkowiak R., Poniewierka E., Rola diety i stylu życia w leczeniu choroby refluksowej przełyku, Family Medicine & Primary Care Review, 4/2012.
- Aviv J., Ukryte przyczyny refluksu i zgagi, Wydawnictwo Vital, Białystok 2018.
Polecane produkty:
![]() |
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
![]() |
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |