Każdej zdrowej osobie łóżko kojarzy się wyłącznie z wypoczynkiem – jest meblem, na którym regenerujemy się po długim, męczącym dniu. Niestety postrzeganie łóżka diametralnie się zmienia, gdy spotka nas przewlekła choroba bądź wypadek drogowy, które na długi czas nas unieruchamiają. Brak możliwości ruchu wiąże się z wieloma dolegliwościami, zarówno psychicznymi, jak i fizycznymi. Wśród tych ostatnich bardzo duży problem stanowią odleżyny. Czym są? Dlaczego powstają? I co najważniejsze – jak im zapobiegać? O tym przeczytasz poniżej, zachęcamy do lektury.
Odleżyny: co to jest?
Odleżyną określa się uszkodzenie struktury ciała, które rozpoczyna się od lekkiego owrzodzenia skóry, przechodząc do tkanki podskórnej, a z czasem zajmując również głębsze warstwy: mięśni, a nawet kości, tworząc ognisko martwicy w danym obrębie.
Odleżyny klasyfikowane są według skali Torrence’a, która obejmuje pięć stopni:
- I stopień: lekki ucisk tkanki powoduje zaczerwienienie, które jednak szybko ustępuje;
- II stopień: zaczerwienienie po zaprzestaniu ucisku na tkanki nie ustępuje, towarzyszą mu obrzęki, pęcherze, często też uszkodzenie naskórka i ból;
- III stopień: uszkodzenie obejmujące od powierzchniowych warstw skóry do tkanek podskórnych, brzeg rany odgraniczony, a w jej wnętrzu występują żółte masy rozpadających się tkanek bądź czerwona ziarnina. Ranę otacza rumień, często również obrzęk;
- IV stopień: uszkodzenie struktur obejmuje również tkanki podskórne, w ranie pojawiają się czarne masy martwicze, brzeg rany odgraniczony, lecz martwica może objąć także otaczające go tkanki;
- V stopień: martwica rozprzestrzenia się na powięzi, mięśnie, stawy i kości, w dnie rany można zaobserwować masy tkanek w czarnym kolorze.
Przyczyny powstawania odleżyn
Powodem powstawania odleżyn jest ciągły ucisk, jaki wywierany jest na tkanki w czasie długotrwałego leżenia. Pojawiają się one, ponieważ krążenie krwi w takim miejscu jest nieodpowiednie, w związku z czym tkanki nie otrzymują takiej ilości tlenu, jakiej potrzebują. Skutkuje to ich osłabieniem, a z czasem również martwicą.
Z racji na sposób powstawania, odleżyny to problem dotykający osoby, które z różnych powodów mają ograniczony zakres ruchów lub są ich całkowicie pozbawione. Najczęściej pojawiają się u osób leżących, ale też poruszających się na wózku inwalidzkim, gdy zaniedbane zostanie częste zmienianie pozycji ułożeniowej.
Jak zapobiegać odleżynom?
Profilaktyka odgrywa bardzo dużą rolę przy odleżynach. Zdecydowanie łatwiej jest bowiem im zapobiegać niż je leczyć. Jak już wyżej wspomnieliśmy, konieczne jest ciągłe zmienianie pozycji u osoby leżącej (nie rzadziej niż co dwie godziny), ale pomocna może się okazać także maść na odleżyny.
Kremy na odleżyny mają w swoim składzie elementy, które pomagają utrzymać skórę w odpowiednim stanie, zapobiegając tym samym powstawaniu problemu. Nie należy ich jednak stosować przy otwartych już ranach. Czym smarować odleżyny I i II stopnia? Maść na owrzodzenia ma za zadanie łagodzić, poprawiać kondycję skóry, wspomagać jej naturalne mechanizmy obronne. Najlepsza maść na odleżyny powinna odpowiadać aktualnym potrzebom takiej skóry. Warto stawiać na produkty w składzie posiadające np. aloes, olejek z drzewa herbacianego czy nagietka.
Zapobieganie odleżynom wspomogą także specjalne poduszki i materace zmiennociśnieniowe. Specjalny mechanizm gwarantuje ciągły przepływ powietrza w poszczególnych częściach poduszki czy materaca, co zmienia punkty podporu ciała, tym samym ograniczając możliwość powstania na nich odleżyn. Nie należy zapominać także o delikatnej, bawełnianej pościeli, która umożliwi swobodny przepływ powietrza między ciałem chorego a materacem.
Zaniedbane, źle leczone lub nieleczone odleżyny mogą doprowadzić do zakażenia krwi chorego. Przyczyni się to do rozwoju w jego organizmie sepsy, której skutkiem może być nawet śmierć. Warto więc zadbać o odpowiednią pielęgnację osób leżących i wprowadzenie właściwej profilaktyki odleżynowej.
Artykuł sponsorowany
