Fenotyp – zgodnie z definicją – jest zespołem anatomicznych, fizjologicznych i biochemicznych cech organizmu o podłożu dziedzicznym, które można obserwować i mierzyć. To wynik współdziałania genotypu oraz warunków środowiska.
Co to jest fenotyp?
Jak wspomniano, fenotyp to nic innego jak zespół cech organizmu, które można obserwować, opisywać i kategoryzować. Na fenotyp składają się 2 czynniki:
- genotyp;
- warunki środowiska, w którym dany osobnik przebywa i rozwija się.
Osobniki o jednakowym genotypie mogą mieć różny fenotyp, jeżeli rozwijają się w innych warunkach. Przykładowo, mogą mieć różny wzrost w zależności od pobieranego pokarmu. O ile genotyp jest zjawiskiem stałym (nie można wpłynąć na jego zmiany), o tyle fenotyp może ulegać zmianom. Zmiany te mogą obejmować np. ciemnienie włosów u dzieci wraz ze wzrostem, nabieranie pigmentacji skóry czy zmiana koloru oczu u niektórych noworodków.
Podsumowując, fenotyp jest określeniem odnoszącym się do dokładnego opisu budowy ciała, wyglądu zewnętrznego, a także cech fizjologicznych możliwych do zmierzenia – w tym morfologię krwi czy parametry oddechowe. Fenotypem można nazwać opis wszystkich cech związanych z danym organizmem, które nie wiążą się z genotypem. Fenotyp odnosi się nie tylko do ludzi, ale również do zwierząt, a nawet do roślin. W końcu również te organizmy można dokładnie opisać – zarówno określając cechy wyglądu, jak i parametry wewnętrzne.
Różnice w fenotypie
Wiele osób zastanawia się, jak to możliwe, że rodzeństwo jest tak różne. Tutaj właśnie można wprowadzić pojęcie genotypu i fenotypu. Rodzeństwo pochodzące od tych samych rodziców posiada bardzo podobne genotypy, jednak mimo tego różni się między sobą cechami charakteru i wyglądu. Dzieje się tak, ponieważ fenotyp wykazuje bardzo dużą plastyczność – szczególnie jeśli chodzi o osobowość. Wystarczy jedno przeżycie, jeden bodziec zewnętrzny, a określona cecha charakteru ukształtuje się zupełnie inaczej niż w przypadku brata lub siostry.
Przykładem takiego zjawiska może być pasja do pływania. Jedno z rodzeństwa może uwielbiać pływać, czego przejawem jest regularne uczęszczanie na basen lub branie udziału w zawodach pływackich. Z kolei drugie z rodzeństwa może wykazywać paniczny lęk przed wodą, czego przyczyną było wpadnięcie do jeziora w okresie dzieciństwa.
Różnice w fenotypie widać również u zwierząt. Przykładowo, określona rasa psów posiada wspólny genotyp, jednak niejednokrotnie widać różnice w umaszczeniu i charakterze poszczególnych osobników. Wszystkie te zmiany określane są mianem plastyczności fenotypowej.
Dieta fenotypowa
Ostatnimi czasy przebojem na rynku dietetycznym jest tak zwana dieta fenotypowa, zwana również metaboliczną. Aby otrzymać dokładną dietę fenotypową należy wcześniej wykonać badanie na nietolerancję pokarmową, ponieważ podstawą takiej diety jest kod metaboliczny, indywidualny dla każdego człowieka.
Wykazano, że ten indywidualny fenotyp człowieka powoduje określone reakcje organizmu na poszczególne pokarmy. Charakterystyka pokarmów wywołujących negatywne reakcje organizmu umożliwia usunięcie ich z diety, przez co można zapobiegać alergiom pokarmowym oraz poprawiać ogólne zdrowie organizmu. Dzięki spożywaniu produktów dopasowanych do potrzeb organizmu można wspierać wewnętrzną detoksykację oraz uzupełniać niedobory pokarmowe charakterystyczne dla danego fenotypu. Jednocześnie wspiera się ogólną odporność organizmu i samopoczucie.
Układaniem takiej diety zajmuje się doświadczony dietetyk po wcześniejszym wykonaniu wspomnianych badań. Koszt takiego tygodniowego menu oraz konsultacji dietetycznej dochodzi nawet do 1000 zł.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zabost A., Zwolska Z., Augustynowicz-Kopeć E., Genotyp i fenotyp acetylacji u chorych na gruźlicę, Postępy Nauk Medycznych, 10/2011.
- Madej J., Fenotyp komórki nowotworowej – model komputerowy, Medycyna Weterynaryjna, 60/2008.
- Milewicz A., Fenotyp otyłości a skład masy ciała i profil metaboliczny, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 1/2005.
