Naczynia wieńcowe zaopatrują mięsień sercowy w krew oraz tlen, dlatego mają podstawowe znaczenie dla jego prawidłowego funkcjonowania. Podobnie jak ściany naczyń nie są bezpośrednio zaopatrywane prądem krwi, który przez nie przepływa, lecz przez specjalne naczynia, tak samo serce u wyższych organizmów ma własny układ naczyniowy opisany poniżej.
Czynność i anatomia naczyń wieńcowych
Duże naczynia wieńcowe przebiegają nasierdziowo i oddają w swoim przebiegu gałęzie śródścienne, co powoduje zachodzenie perfuzji mięśnia sercowego od zewnątrz do wewnątrz. Z reguły mamy do czynienia z systemami naczyń wieńcowych składających się z 3 naczyń głównych, które rozgałęziają się w swoim dalszym przebiegu i oddają liczne gałęzie poboczne.
W zależności od typu ukrwienia wieńcowego, w pojedynczych przypadkach mamy jednak styczność z dużymi różnicami w przebiegu poszczególnych naczyń.
Lewa tętnica wieńcowa (LCA)
Lewa tętnica wieńcowa odchodzi z lewej zatoki Valsalvy. Relatywnie krótki (1-3 cm) pień lewej tętnicy wieńcowej dzieli się na gałąź międzykomorową przednią oraz gałąź okalającą.
Gałąź międzykomorowa przednia przebiega w bruździe międzykomorowej przedniej, aż do koniuszka serca lub też okalając go i zaopatruje, oprócz ściany przedniej serca, także przyległe do koniuszka części ściany przeponowej. Naczynie to oddaje w swoim przebiegu liczne gałęzie diagonalne. Zaopatrują one ścianę przednio-boczną oraz liczne gałęzie przegrodowe zaopatrujące przednią i 2/3 górnej części przegrody międzykomorowej.
Gałąź okalająca natomiast przebiega wzdłuż lewej bruzdy przedsionkowo-komorowej równolegle do zatoki wieńcowej. Oddaje ona w swoim przebiegu liczne gałęzie marginalne zaopatrujące ścianę boczną lewej komory.
Z pnia lewej tętnicy wieńcowej oprócz opisanych gałęzi może odchodzić również trzecie duże naczynie wieńcowe zwane gałęzią pośrednią. Naczynie to przebiega wzdłuż wolnej ściany lewej komory w kierunku jej koniuszka.
Prawa tętnica wieńcowa (RCA)
Prawa tętnica wieńcowa odchodzi z prawej zatoki Valsalvy. Przebiega w prawej bruździe przedsionkowo-komorowej i oddaje w swoim przebiegu liczne gałęzie prawokomorowe. W dalszym przebiegu dochodzi do podziału prawej tętnicy wieńcowej na gałąź międzykomorową tylną i gałąź tylno-boczną prawą.
Gałąź międzykomorowa tylna przebiega w bruździe międzykomorowej tylnej i oddaje gałęzie przegrodowe zaopatrujące przeponową część przegrody międzykomorowej. Z kolei gałąź tylno-boczna prawa zaopatruje część przeponową lewej komory.
Z proksymalnego odcinka prawej tętnicy wieńcowej odchodzi gałąź stożka tętniczego biegnąca w kierunku stożka tętnicy płucnej oraz gałąź węzła zatokowego. Ta druga odchodzi przeważnie w pobliżu ujścia prawej tętnicy wieńcowej i dzieli się na wiele gałęzi zaopatrujących węzeł zatokowy oraz oba przedsionki.
Jako wariant normy zdarza się nierzadko, ponieważ w 40%, odejście gałęzi węzła zatokowego od gałęzi okalającej.
Anomalie krążenia wieńcowego
Od wariantów normy należy odgraniczyć relatywnie rzadko występujące anomalie krążenia wieńcowego. Niektóre z nich nie mają żadnego znaczenia. Inne z kolei posiadają znaczenie hemodynamiczne i mogą stanowić wskazanie do przeprowadzenia interwencji lub operacji w ich zakresie.
Anomalie naczyń wieńcowych bez znaczenia funkcjonalnego:
- odejście gałęzi okalającej lub międzykomorowej przedniej z prawej zatoki wieńcowej;
- odejście lewej tętnicy wieńcowej z prawej zatoki wieńcowej.
Anomalie naczyń wieńcowych istotne hemodynamicznie:
- odejście lewej tętnicy wieńcowej z prawej zatoki wieńcowej;
- przetoki naczyń wieńcowych;
- odejście lewej tętnicy wieńcowej z pnia tętnicy płucnej;
- odejście prawej tętnicy wieńcowej z lewej zatoki wieńcowej.
Podsumowanie
Tętnice wieńcowe zaopatrują wyłącznie ścianę serca. Poza tym oddają tylko drobne gałęzie do aorty i pnia płucnego. Jeżeli jedna z dwóch tętnic wieńcowych lub jedna z ich wielkich gałęzi jest zatkana, mięsień sercowy w polu zaopatrzenia odpowiedniej tętnicy jest odcięty od prądu krwi i ulega martwicy (zawał mięśnia sercowego).
Jeżeli natomiast utrudnienie przepływu krwi jest mniejsze lub mniej nagłe, występować mogą przejściowe zaburzenia czynności serca. Związane są zwykle z silnymi bólami (np. dusznica bolesna).
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom 3, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Erdmann E., Kardiologia kliniczna, tom I, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
