Mięsień zginacz promieniowy nadgarstka (łac. musculus flexor carpi radialis) to długi, wrzecionowaty mięsień. Położony jest bocznie od mięśnia dłoniowego długiego. Mięsień ten przebiega skośnie ku dołowi w kierunku kłębu (thenar) i w połowie mięśnia przechodzi w duże i dobrze wyczuwalne ścięgno, znajdujące się bocznie w stosunku do linii pośrodkowej. Ścięgno to jest ważnym punktem topograficznym podczas badania tętna na tętnicy promieniowej, gdyż leży ona tuż obok jego przebiegu.
Mięsień zginacz promieniowy nadgarstka – budowa
Mięsień ten rozpoczyna się na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej i na powięzi przedramienia, gdzie zrasta się z sąsiednimi mięśniami. Włókna biegną najpierw rozbieżnie między mięśniem nawrotnym obłym, a dłoniowym długim ku dołowi i nieco skośnie. Następnie łączą się w długie i silne ścięgno między mięśniem ramienno-promieniowym, a dłoniowym długim. Kieruje się ku promieniowej stronie nadgarstka.
Dalej mięsień przechodzi poza troczkiem zginaczy i biegnie w bruździe kości czworobocznej większej. Ostatecznie kończy się na podstawie II kości śródręcza, czasem także na III.
Przyczepy można zatem zapisać w skrócie:
- pp: nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, powięź przedramienia oraz przegrody łącznotkankowe, które oddzielają go od sąsiadujących mięśni;
- pk: podstawa II kości śródręcza, niekiedy III kości śródręcza.
W połowie przedramienia mięsień zginacz promieniowy nadgarstka, a dokładniej mówiąc brzusiec przechodzi w ścięgno, które z kolei przebiega przez kanał nadgarstka (canalis carpi). W kanale ścięgno biegnie w rowku kości czworobocznej większej, przytrzymane przez poprzeczne włókna ścięgniste oddzielające je od innych ścięgien.
Po stronie bocznej ścięgna tego mięśnia (w okolicy nadgarstka) przebiega tętnica promieniowa – miejsce, w którym często bada się tętno. Z kolei od strony przyśrodkowej przebiega nerw pośrodkowy – bolesny podczas ucisku.
Dodatkowo pochewka maziowa w postaci krótkiej cewy leży na ręku między kością, a ścięgnem – obejmując je.
Czynność
Do głównych funkcji mięśnia należą:
- zginanie w stawie łokciowym (pojedynczo jest to działanie bardzo słabe, ma znaczenie jedynie przy współdziałaniu innych mięśni z tej grupy);
- zginanie w stawie promieniowo-nadgarstkowym;
- nawracanie przedramienia (najmocniej przy wyprostowanych stawach łokciowym i nadgarstkowym), ponieważ posiada on skośny przebieg w stosunku do długiej osi przedramienia;
- pociąganie ręki w stronę promieniową.
Izolowane porażenie tego mięśnia powoduje, że ręka ustawia się w pozycji lekkiego prostowania oraz odwiedzenia w stronę łokciową.
Unerwienie
Unerwienie mięśnia pochodzi z nerwu pośrodkowego, który z kolei wychodzi ze splotu ramiennego.
Unaczynienie
Unerwienie pochodzi od gałęzi tętnicy promieniowej.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.