Wysiękowe zapalenie opłucnej polega na gromadzeniu się w jamie opłucnowej płynu. Jest to przeważnie choroba wtórna, której towarzyszą powikłania ze strony układu krążeniowo-oddechowego.
Przyczyny
Zapalenie opłucnej może być spowodowane wieloma czynnikami, jednakże wysięki opłucnowe w dzisiejszych czasach w 75% przypadków wywołane są następującymi czynnikami:
- nowotwory złośliwe – 33%
- gruźlica – 16-21%
- bakteryjne zapalenie płuc – 16-20%
- zatory płucne – 12%
Rzadziej spotyka się wysięki w przebiegu chorób immunologicznych tkanki łącznej, np. przy reumatoidalnym zapaleniu stawów lub toczniu rumieniowatym. Pozostałymi przyczynami są: zapalenie wątroby, zespół Meigsa, zakażenia, sarkoidoza, zapalenie trzustki i zespół Dresslera.
Objawy
Początkowa faza wysiękowego zapalenia opłucnej to zapalenie suche. Blaszki opłucnej są obrzęknięte, przekrwione, a na ich powierzchni odkładają się złogi włóknika. Zauważa się gorączkę, kaszel, występowanie potów i uczucie kłucia w klatce piersiowej, które nasila się podczas kaszlu lub głębokiego wdechu. Stwierdza się płytki oddech i osłabienie drżenia piersiowego po stronie chorej.
Badanie przedmiotowe jest w stanie wykryć obecność płynu przekraczającą 300-500 ml.
Wysiękowe zapalenie opłucnej – fizjoterapia
Podstawowym czynnikiem leczniczym wysiękowego zapalenia opłucnej jest ruch. Unieruchomienie chorego wywołuje u niego zwolnienie przepływu krwi w krążeniu dużym i płucnym, co z kolei powoduje odkładanie się złogów włóknistych na opłucnej. Przed zakwalifikowaniem chorego do kinezyterapii oddechowej należy jednak pamiętać o wykonaniu podstawowych badań, takich jak RTG klatki piersiowej, gazometrii czy EKG.
Cała, kompleksowa terapia pacjenta z wysiękowym zapaleniem opłucnej prezentuje się następująco:
- leczenie farmakologiczne
- pozycje ułożeniowe
- kinezyterapia oddechowa
- ćwiczenia ogólnousprawniające
- fizykoterapia
- terapia zajęciowa
Pozycje ułożeniowe
Ich stosowanie ma na celu niedopuszczenie do powstawania zrostów, które zmniejszają ruchomość klatki piersiowej. Pozycje ułożeniowe wprowadza się do terapii już po rozpoznaniu dolegliwości.
W pierwszym okresie choroby, gdy pacjent gorączkuje, układa się go na zdrowym boku. Niekiedy może to być problematyczne, ponieważ ze względu na dolegliwości bólowe spowodowane gromadzeniem się płynu w opłucnej pacjenci wolą leżeć na boku chorym. Pod klatkę piersiową należy włożyć dodatkowo wałek, który spowoduje jej rozciągnięcie i przyspieszenie wchłaniania płynów z opłucnej. W tej pozycji 3-4 razy dziennie należy wykonywać rotację tułowia do przodu i do tyłu.
Ćwiczenia oddechowe
Jeśli minie okres ostry można przystąpić do rozpoczęcia kinezyterapii oddechowej, która skupia się na przeponie. Mogą to być ćwiczenia całej przepony bądź tylko jej połowy.
Ćwiczenia połowy przepony przeprowadza się leżąc na chorym boku. W tej pozycji przez następne 45 minut pacjent wykonuje 15-30 oddechów z pogłębionym wdechem przez nos i wydłużonym wydechem przez przymknięte usta.
Ćwiczenia całej przepony prowadzi się w pozycji leżącej na plecach, z poduszką pod głową i zgiętymi kończynami dolnymi. Taka pozycja zapewnia rozluźnienie mięśni, co jest niezbędne do prawidłowego przeprowadzenia ćwiczeń. Pacjent wykonuje wdech przez nos, a następnie wydłużony wydech przez usta połączony z uruchomieniem tłoczni brzusznej.
Innego rodzaju ćwiczenia skupiają się na oddychaniu dolnożebrowym. Oddychanie tym torem ułatwia ułożenie na boku zdrowym.
Fizykoterapia
Podstawą fizykoterapii są inhalacje. Polegają one na wprowadzaniu do dróg oddechowych cząsteczek leków rozkurczowych, ułatwiających usuwanie wydzieliny, przeciwzapalnych oraz antybiotyków. Przy wysiękowym zapaleniu opłucnej można zastosować również wodę wapienną lub wody mineralne zawierające wapń, ponieważ działają one przeciwzapalnie.
Kolejnym polecanym zabiegiem fizykalnym jest diatermia krótkofalowa. Stosuje się dawkę II-IV przez 10-20 minut, codziennie bądź co drugi dzień. Elektroda czynna znajduje się 5 cm od powierzchni ciała, natomiast bierna – 10 cm.
Po przebytym, wyleczonym wysiękowym zapaleniu opłucnej stosuje się naświetlanie promieniowaniem podczerwonym z filtrem czerwonym z odległości około 50 cm.
Bibliografia:
- Paprocka-Borowicz M., Demczyszak I., Kuciel-Lewandowska J., Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2012.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
